Quy định an toàn điện trong thi công xây dựng như thế nào?

Công trường xây dựng là một trong những địa điểm sử dụng điện nhiều nhất với số lượng nhân công đông đảo sớm tối làm việc nhằm mục đích để đảm bảo tiến độ, thời hạn làm việc cho chủ đầu tư. Nơi đây cũng là nơi gây ra không ít các sự cố tai nạn lao động vì bất cẩn không chỉ là về lao động mà còn về mạng lười điện sơ xài khi xây dựng. Chính vì vậy, hôm nay hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về các quy định an toàn điện trong thi công xây dựng nhé.

Căn cứ pháp lý

Thông tư 16/2021/TT-BXD

An toàn điện trong thi công xây dựng là gì?

An toàn điện là một chuỗi các biện pháp hoặc cách ứng phó để hạn chế các tai nạn do điện gây ra trong quá trình thi công xây dựng. Giúp cho công nhân tránh khỏi những tổn thương như bỏng, giật, tổn thương… đến từ các lỗi vô ý do cẩu thả từ các công nhân khác gây ra trong quá trình thi công công trình xây dựng.

Các nguy cơ từ sử dụng điện trong thi công xây dựng?

Trong xây dựng, thiết bị điện được sử dụng tại mọi công trình. Tuy nhiên, không như các tác nhân gây tai nạn khác có thể nhìn, nghe thấy hoặc cảm nhận được, tai nạn điện thường ít có biểu hiện cảnh báo trước, mặc dù đây là nguy cơ gây chết người.

Điện có thể gây hại cho con người trực tiếp (giật, phỏng) hoặc gián tiếp bằng cách gây cháy, nổ, tai nạn khác (như ngã cao). Ví dụ có tai nạn đã từng xảy ra khi công nhân thi công quét chống thấm trong bể chứa nước ngầm, sử dụng quạt máy thông gió đã làm bốc cháy không khí chứa hơi dung môi hóa chất chống thấm.

Vật mang điện mà người lao động có thể tiếp xúc dẫn đến tai nạn gồm:

• Thiết bị (cố định, di động), dụng cụ cầm tay.
• Đường dây điện trên cao hoặc gần vị trí làm việc
• Đường dây âm trong tường, sàn hoặc dưới mặt đất.

Tai nạn điện xảy ra khi sử dụng hoặc làm việc gần thiết bị điện thường xuất phát từ hai nguyên nhân:

a. Tưởng rằng không có điện, nhưng có điện (dây dẫn, bề mặt thiết bị…)

b. Biết có điện, nhưng người lao động không được huấn luyện thích đáng, không tuân thủ quy trình hoặc thiếu các cảnh báo thích hợp (đường dây tải điện trên cao, gần vị trí thao tác…).

Các tiêu chuẩn an toàn điện trong xây dựng?

Khi thiết kế, xây dựng mạng lưới điện ở công trường xây dựng cần đảm bảo: lưới động lực và chiếu sáng làm việc riêng rẽ. Hệ thống khi vận hành phải có khả năng cắt điện toàn bộ phụ tải điện trong từng hạng mục công trình hay một khu vực sản xuất.

Việc nối, tháo gỡ dây dẫn, sửa chữa hiệu chỉnh thử nghiệm thiết bị điện, phải do công nhân điện có trình độ về kỹ thuật an toàn điện thích hợp với từng hạng mục công việc mà họ đảm nhận. Đối với các thiết bị điện di động, máy phát điện cầm tay và điện xách tay khi nối vào lưới điện phải qua ổ cắm. Việc đấu, nối phải đảm bảo tuân thủ các yêu cầu an toàn về điện.

Trước khi lắp ráp và sửa chữa lưới điện, thiết bị điện phải cắt cầu dao cấp điện cho khu vực sẽ thao tác, đồng thời tại cầu dao đó phải treo bảng “ cấm đóng điện, có người đang làm việc tại đây”. Nếu cầu dao nằm ngoài trạm biến áp, ngoài các biện pháp an toàn điện trên người thực hiện cũng cần phải tạo ngắn mạch 3 pha ở phía đầu nguồn.

Trong các đơn vị xây lắp có sử dụng cac dụng cụ điện cầm tay như: khoan điện, đèn xách tay, máy biến áp, hạ áp, bộ biến đổi tần số.

Từ các nguy cơ trên pháp luật có quy định như thế nào về việc đảm bảo an toàn về điện trong công trường thi công xây dựng theo dúng tiêu chuẩn thắc mắc của bạn được giải đáp ngay sau đây:

An toàn điện trong thi công xây dựng được quy định như thế nào?

Theo tiểu mục 2.16 mục 2 Quy chuẩn ban hành kèm theo Thông tư 16/2021/TT-BXD như sau:

• Tất cả các hệ thống điện (bao gồm thiết bị điện, đường dây dẫn điện, các phụ kiện) và các công việc có liên quan trên công trường, công trình phải tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, điện lực, ATVSLĐ, pháp luật chuyên ngành khác có liên quan và các quy định dưới đây.
• Các công việc khảo sát, thiết kế, thi công, lắp đặt, thử nghiệm, kiểm định, nghiệm thu, quản lý, sử dụng, vận hành, sửa chữa, bảo trì và tháo dỡ (nếu có) đối với hệ thống điện phải:
• Được thực hiện bởi các tổ chức, cá nhân đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật (nếu có quy định);
• Tuân thủ quy định của các QCVN về an toàn và kỹ thuật điện, bao gồm: QCVN 01:2020/BCT, QCVN QTĐ 5:2009/BCT, QCVN QTĐ 6:2009/BCT, QCVN QTĐ 7:2009/BCT, QCVN QTĐ 8:2010/BCT, Quy phạm Trang bị điện ngày 11/7/2006 và các quy định khác liên quan đến thiết bị điện, PTBVCN, PCCC nêu tại quy chuẩn này.
• Trước khi bắt đầu và trong quá trình thi công, lắp đặt hệ thống điện, người sử dụng lao động có trách nhiệm kiểm tra và thực hiện đầy đủ các quy định ĐBAT có liên quan đến các công việc thi công nêu tại 2.1 và các mục khác của quy chuẩn này, đặc biệt, phải có đầy đủ các nội dung sau:
• Biện pháp thi công, lắp đặt và ĐBAT điện theo quy định của các QCVN về an toàn điện (xem 2.16.1.2);
• PTBVCN chuyên dụng để ĐBAT trước các nguy cơ bị điện giật tại công trường;
• Phương án cứu nạn cho các trường hợp tai nạn hoặc sự cố có liên quan đến điện.
• Thiết bị điện, hệ thống điện phải có kích thước và đặc điểm phù hợp với các yêu cầu kỹ thuật và điều kiện làm việc của chúng; và phải:
• Đủ độ bền cơ học để áp ứng điều kiện làm việc trong quá trình thi công, lắp đặt và vận hành;
• Không bị hư hỏng (hoặc phải có biện pháp bảo vệ tránh hư hỏng) do nước, bụi, các tác động của nhiệt độ hoặc hóa chất.
• Thiết bị điện, hệ thống điện phải được thi công, lắp đặt và bảo trì để ngăn ngừa được các yếu tố nguy hiểm do giật điện, cháy nổ từ bên ngoài.
• Việc phân phối điện cho từng khu vực thi công phải được thực hiện bằng cách sử dụng thiết bị đóng cắt (isolator). Thiết bị đóng cắt phải được đặt ở nơi dễ tiếp cận và chỉ có thể được khóa ở vị trí ”tắt/off” nhưng không bị khóa ở vị trí “bật/on”.
• Việc cấp điện cho các thiết bị điện phải được thực hiện bằng cách sử dụng thiết bị đóng cắt; thiết bị đóng cắt phải được sử dụng cả trong trường hợp khẩn cấp.
• Các thiết bị điện, ổ cắm điện, đầu cấp điện (outlets) phải được đánh dấu, dán nhãn để thông báo, chỉ định rõ ràng về mục đích và điện áp sử dụng.
• Các khu vực có lắp đặt điện phải có đầy đủ các thông tin dưới dạng bản vẽ hoặc chỉ dẫn rõ ràng về việc bố trí, lắp đặt các thiết bị và mạch điện. Trên công trường, các mạch điện và thiết bị phải được nhận diện bằng dán nhãn hoặc các phương pháp hiệu quả khác.
• Mạch điện và các thiết bị điện sử dụng điện áp khác nhau trong cùng một hệ thống điện phải được phân biệt rõ ràng bằng các dấu hiệu dễ thấy như đánh dấu, dán nhãn bằng các màu khác nhau.
• Phải có các biện pháp phù hợp để ngăn hệ thống điện tiếp nhận dòng điện có điện áp cao hơn quy định kỹ thuật của chúng.
• Phải lắp đặt hệ thống bảo vệ chống sét cho các thiết bị điện, hệ thống điện căn cứ vào điều kiện thực tế trên công trường, công trình và quy định kỹ thuật của các thiết bị điện theo chỉ dẫn của nhà sản xuất.

CHÚ THÍCH: Yêu cầu về chống sét trên công trường, công trình xem thêm quy định tại 2.1.10.

• Đường dây truyền dẫn tín hiệu viễn thông không được bố trí cùng với đường dây trung thế và cao thế.
• Trong môi trường dễ cháy nổ hoặc trong các kho chứa chất nổ, chất lỏng dễ cháy phải sử dụng dây dẫn điện và thiết bị điện có khả năng chống cháy.

CHÚ THÍCH: Yêu cầu về PCCC xem thêm quy định tại 2.1.8.

• Trên công trường, công trình, các thông báo, cảnh báo sau đây phải được bố trí ở những nơi phù hợp, dễ thấy:
• Cấm người không có thẩm quyền (hoặc nhiệm vụ) vào phòng thiết bị điện hoặc thao tác, can thiệp vào các thiết bị điện;
• Hướng dẫn cụ thể về trình tự phải thực hiện trong các trường hợp: Hỏa hoạn, sơ cứu, cấp cứu, hồi sức cho những người bị điện giật;
• Tên và cách thức liên lạc (địa chỉ, điện thoại hoặc cách thức liên lạc hiệu quả khác) của ít nhất 02 (hai) người được giao nhiệm vụ quản lý an toàn điện để thông báo, liên lạc khi xảy ra tai nạn do điện, sự cố nguy hiểm như cháy, nổ thiết bị hoặc sự cố khác.
• Thông báo, cảnh báo phù hợp phải được bố trí ở các khu vực tiếp xúc hoặc gần với thiết bị điện có thể gây nguy hiểm.
• Người sử dụng lao động có trách nhiệm hướng dẫn đầy đủ và đảm bảo tất cả những người sử dụng, vận hành thiết bị điện đều biết và hiểu rõ về các yếu tố nguy hiểm có thể xảy ra từ các thiết bị điện hoặc từ việc sử dụng điện.

Cơ chế quản lý an toàn điện trong công trình xây dựng được thực hiện như thế nào?

Theo tiểu mục 2.16 mục 2 Quy chuẩn ban hành kèm theo Thông tư 16/2021/TT-BXD như sau:

• Thiết bị điện, hệ thống điện đã lắp đặt phải được thực hiện kiểm tra, thử nghiệm và (hoặc) kiểm định theo các quy định của pháp luật về điện lực, ATVSLĐ và của các cơ quan có thẩm quyền. Tất cả các kết quả kiểm tra, thử nghiệm, kiểm định phải được lưu lại.

CHÚ THÍCH: Theo quy định hiện hành, danh mục và nội dung các dụng cụ, trang thiết bị điện đã lắp đặt phải thực hiện kiểm định nêu tại Thông tư số 33/2015/TT-BCT ngày 27/10/2015 của Bộ Công Thương.

• Việc kiểm tra, thử nghiệm và (hoặc) kiểm định định kỳ phải chỉ rõ được mức độ hiệu dụng của các thiết bị bảo vệ rò rỉ điện, hệ thống nối đất.
• Phải đặc biệt chú ý đến việc nối đất của các thiết bị điện, đảm bảo sự liên tục của lớp bảo vệ (hoặc bao che) dây dẫn điện, tình trạng của các điện cực và kháng cách điện (insulation resistance), chống hư hỏng do tác động cơ học và tình trạng đấu nối tại các điểm nguồn cấp.

Mời bạn xem thêm

• Các nguyên tắc an toàn trong thi công xây dựng?
• Quy định về biện pháp an toàn trong xây dựng?
• Dây điện rơi giật chết người ai chịu trách nhiệm?

Thông tin liên hệ

Trên đây là tư vấn của Luật Sư X về vấn đề “Quy định an toàn điện trong thi công xây dựng hiện nay“. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến quy định an toàn lao động trong thi công xây dựng; thủ tục xin giấy phép xây dựng; dịch vụ xác nhận tình trạng hôn nhân;….của Luật Sư X, hãy liên hệ: 0833.102.102.

Câu hỏi thường gặp