Điều 196 Bộ luật Hình sự gồm những nội dung gì?

Đầu cơ được hiểu đơn giản là việc một người hay một tổ chức nào đó lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế trên cả nước tiến hành mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại với mức giá vô cùng cao để thu lợi bất chính.

Cơ sở pháp lý

Bộ Luật Hình Sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017

Điều 196 Bộ luật Hình sự

Dấu hiệu pháp lý của Tội đầu cơ được quy định tại Điều 196 Bộ luật Hình sự:

Về mặt khách thể: Hành vi đầu cơ là một hành vi hành vi nguy hiểm cho xã hội. Không chỉ xâm phạm trực tiếp đến trật tự quản lý kinh tế, sản xuất kinh doanh thương mại thị trường hàng hoá của Việt Nam mà còn ảnh hưởng và gây thiệt hại sâu sắc đến người tiêu dùng.

Về mặt chủ thể: Do cá nhân hoặc pháp nhân thực hiện.

Ví dụ: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên VB đã đầu cơ 1 tấn khẩu trang y tế trong đợt dịch vào tháng tháng 6/2021 để bán ra thị trường với giá cao hơn từ 30.000 – 40.000 đồng/hợp đã bị Cơ quan Công an tỉnh Tây Ninh phát hiện. Lúc này chủ thể phạm tội là pháp nhân.

Về mặt khách quan:

– Hành vi: Mua vét hàng hoá trong điều kiện có sự khan hiếm hàng hoá (thực sự hoặc giả tạo) trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế.

Mua vét: Phải được hiểu là mua với một số lượng vượt quá nhu cầu sử dụng của người mua. Biểu hiện bằng việc có thể mua một lần hoặc mua rất nhiều lần.
Sự khan hiếm của hàng hoá: Có thể hiểu là sự thiếu thốn một nguồn hàng hoặc một mặt hàng nào đó trên thực tế hoặc là sự khan hiếm giả tạo do chính những người phạm tội tạo ra.

Ví dụ: Sự khan hiếm giả tạo khẩu trang y tế trong đợt dịch Covid-19 lần thứ 3.

– Hậu quả: Nếu hàng hóa đầu cơ trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ hành vi đầu cơ trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng sẽ cấu thành Tội đầu cơ theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Mặt chủ quan:

Lỗi: Lỗi cố ý.

Mục đích: Nhằm mục đích bán lại để thu về lợi nhuận cao một cách bất chính. Lưu ý trong Điều luật này không đòi hỏi các chủ thể phạm tội đã đạt được mục đích hay chưa hay chỉ đơn giản là thoả được hành vi là được.

Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015

Các hình phạt của Tội đầu cơ quy định tại Điều 196 Bộ luật Bình sự năm 2015:

Đối với cá nhân phạm tội, tuỳ vào tính chất mức độ phạm tội mà sẽ có các khung hình phạt, định khung tặng nặng với các mức độ khác nhau:

Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với những hành vi sau đây:

– Hàng hóa trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;

– Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm đối với những hành vi sau đây:

– Có tổ chức;

– Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

– Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

– Hàng hóa trị giá từ 1.500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;

– Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;

– Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Phạt tiền từ 1.500.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với những hành vi sau đây:

– Hàng hóa trị giá 3.000.000.000 đồng trở lên;

– Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;

– Tái phạm nguy hiểm.

Phạt tiền từ 1.500.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với những hành vi sau đây:

– Hàng hóa trị giá 3.000.000.000 đồng trở lên;

– Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;

– Tái phạm nguy hiểm

Bên cạnh các hình phạt tiền hoặc hình phạt tù (hay còn gọi là hình phạt chính) thì bản thân người phạm tội còn có thể bị xử phạt bổ sung với số tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Đối với pháp nhân phạm tội thì sẽ bị xử lý như sau:

Phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với những hành vi:

– Hàng hóa trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;

– Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng đối với những hành vi:

– Có tổ chức;

– Hàng hóa trị giá từ 1.500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;

– Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;

– Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Phạt tiền từ 4.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng đối với những hành vi:

– Hàng hóa trị giá 3.000.000.000 đồng trở lên;

– Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;

– Tái phạm nguy hiểm.

Ngoài những hình phạt được nêu trên, pháp nhân thương mại còn có thể xử phạt bổ sung là phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

Mời bạn xem thêm bài viết

Thông tin liên hệ

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề “Phân tích Điều 196 Bộ luật Hình sự”. Mọi thắc mắc về thủ tục pháp lý có liên quan như soạn thảo hồ sơ quyết định giải thể công ty tnhh 1 thành viên, đăng ký bảo hộ logo công ty, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, thủ tục xin giải thể công ty, dịch vụ luật sư thành lập công ty trọn gói giá rẻ… Quý khách vui lòng liên hệ Luật Sư X để được hỗ trợ, giải đáp.

Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline: 0833.102.102 để được giải đáp các thắc mắc.

Câu hỏi thường gặp

Đầu cơ là gì?

Mục đích của hành vi đầu cơ là gì?

Nhằm mục đích bán lại để thu về lợi nhuận cao một cách bất chính. Lưu ý trong Điều luật này không đòi hỏi các chủ thể phạm tội đã đạt được mục đích hay chưa hay chỉ đơn giản là thoả được hành vi là được.