Chào luật sư, Tôi năm nay 25 tuổi, gia đình tôi có 2 anh em; là tôi và em gái tôi (10 tuổi). Mẹ tôi đã mất cách đây 5 năm, bố tôi hay rượu chè; ngày nào cũng nhậu nhẹt không chăm sóc, giáo dục bỏ bê không quan tâm đến em trai tôi. Em gái tôi hiện tại phải sống ở nhà bác để bác chăm sóc. Hiện tại tôi đang ở thành phố H đã đi làm và kiếm được tiền và độc lập về tài chính. Tôi muốn nhận em gái tôi làm con nuôi tôi? Luật sư cho tôi hỏi Anh trai ruột có được nhận em gái làm con nuôi không?
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cho chúng tôi. Luật sư X mời bạn tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé.
Căn cứ pháp lý
Điều kiện đối với người nhận con nuôi
Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;
- Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;
- Có tư cách đạo đức tốt.
Những người sau đây không được nhận con nuôi:
- Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
- Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
- Đang chấp hành hình phạt tù;
- Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.
Trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 điều này.
Anh trai ruột có được nhận em gái làm con nuôi không?
Tại điều 13 Luật nuôi con nuôi 2014 quy định về các hành vi bị cấm như sau:
- Lợi dụng việc nuôi con nuôi để trục lợi, bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục; bắt cóc, mua bán trẻ em.
- Giả mạo giấy tờ để giải quyết việc nuôi con nuôi.
- Phân biệt đối xử giữa con đẻ và con nuôi.
- Lợi dụng việc cho con nuôi để vi phạm pháp luật về dân số.
- Lợi dụng việc làm con nuôi của thương binh, người có công với cách mạng, người thuộc dân tộc thiểu số để hưởng chế độ, chính sách ưu đãi của Nhà nước.
- Ông, bà nhận cháu làm con nuôi hoặc anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi.
- Lợi dụng việc nuôi con nuôi để vi phạm pháp luật, phong tục tập quán, đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc
Theo quy định trên thì pháp luật không cho phép anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi. Do đó, nếu bạn là anh trai ruột thì không thể tiến hành làm thủ tục nhận nuôi con nuôi.
Tuy nhiên, nếu không thể nhận em ruột làm con nuôi thì bạn vẫn có thể làm người giám hộ của em bạn. Theo quy định của BLDS 2015, giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (Điều 46). Theo đó em bạn 10 tuổi là người chưa thành niên nên bạn có thể làm người giám hộ cho em bạn.
Điều kiện về người giám hộ
Điều 49 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về điều kiện của người giám hộ như sau:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ.
- Không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác.
- Không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên.
Thủ tục nhận nuôi con nuôi
Cơ quan có thẩm quyền đăng ký nhận nuôi con nuôi
Theo Điều 9 Luật Nuôi con nuôi, cơ quan thực hiện việc đăng ký nhận nuôi con nuôi được quy định cụ thể:
- Khi nhận nuôi trong nước: UBND xã nơi thường trú của người được nhận làm con nuôi; của người nhận con nuôi;
- Khi nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài: UBND, Sở Tư pháp cấp tỉnh nơi thường trú của con nuôi;
- Khi công dân Việt Nam tạm trú ở nước ngoài nhận con nuôi: Cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài.
Các bước thực hiện đăng ký nhận nuôi con nuôi
Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ
Với người nhận con nuôi, khi thực hiện thủ tục cần chuẩn bị 01 bộ gồm các giấy tờ:
- Đơn xin nhận con nuôi;
- Hộ chiếu, Chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (bản sao);
- Phiếu lý lịch tư pháp;
- Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân;
- Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp;
- Văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình; tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế do UBND cấp xã nơi người nhận con nuôi thường trú cấp.
- Nếu nhận nuôi có yếu tố nước ngoài thì cần thêm Văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam; Bản điều tra về tâm lý, gia đình…
- Giấy khai sinh (của người được nhận nuôi);
- Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp (của người được nhận nuôi);
- Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng (của người được nhận nuôi);
- Các giấy tờ khác (nếu có): Trẻ bị bỏ rơi cần biên bản xác nhận do UBND; công an cấp xã nơi phát hiện trẻ lập; Quyết định tiếp nhận trẻ ở cơ sở nuôi dưỡng; Nếu có yếu tố nước ngoài thì cần tài liệu chứng minh đã tìm gia đình thay thế trong nước cho trẻ nhưng không được…
Bước 2: Nộp hồ sơ
Người nhận con nuôi phải nộp hồ sơ của mình và của con nuôi tại cơ quan có thẩm quyền nêu trên. Thời hạn giải quyết là 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lý.
Sau khi UBND nhận đủ hồ sơ sẽ kiểm tra, tiến hành việc lấy ý kiến của cha mẹ đẻ; Nếu một trong hai người chết, mất tích thì phải lấy ý kiến của người còn lại; Nếu cả hai người cùng chết, mất tích thì phải lấy ý kiến của người giám hộ.
Việc lấy ý kiến này phải lập thành văn bản và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người được lấy ý kiến.
Bước 3: Trao giấy chứng nhận nuôi con nuôi
Sau khi xét thấy hai bên có đủ điều kiện theo quy định thì UBND xã sẽ tổ chức đăng ký nuôi con nuôi và trao Giấy chứng nhận cho cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ; người giám hộ; đại diện cơ sở nuôi dưỡng… và ghi vào Sổ hộ tịch.
Thời gian thực hiện thủ tục này là 20 ngày kể từ ngày có ý kiến đồng ý của những người phải lấy ý kiến đã nêu ở trên.
Nếu UBND xã từ chối thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do trong thời hạn 10 ngày.
Thông tin liên hệ
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về “Anh trai ruột có được nhận em gái làm con nuôi không?”. Nếu quý khách có nhu cầu soạn thảo hồ sơ ngừng kinh doanh; đăng ký bảo hộ nhãn hiệu; Đăng ký hộ kinh doanh; cách tra cứu quy hoạch xây dựng,… của chúng tôi; mời quý khách hàng liên hệ đến hotline để được tiếp nhận.
Liên hệ hotline: 0833.102.102.
Mời bạn xem thêm
- Có được nhận con nuôi khi không có mặt bố mẹ đẻ?
- Mẫu đơn xin nhận con nuôi – Hướng dẫn viết đơn xin nhận con nuôi
- Độc thân có được nhận con nuôi không theo quy định mới?
Câu hỏi thường gặp
Trong một số trường hợp thì việc đăng ký hộ tịch có thể ủy quyền cho người khác thực hiện thay cho mình như đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử…Nhưng đối với nhận con nuôi thì ngược lại, theo khoản 1 Điều 25 Luật hộ tịch 2014 thì người thực hiện thủ tục nhận con nuôi khi thực hiện đăng ký thì cha, mẹ, con các bên phải có mặt. Do đó, việc ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục nhận con nuôi là điều không thể.
Theo quy định tại Điều 13 Luật nuôi con nuôi về các hành vi bị nghiêm cấm. Tại khoản 6 Điều 13 quy định cụ thể như sau: “Ông, bà nhận cháu làm con nuôi hoặc anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi.”
Căn cứ quy định trên, việc ông bà ngoại không được nhận cháu làm con nuôi là trái pháp luật.
Tại điểm b Khoản 1 Điều 14 Luật nuôi con nuôi về các điều kiện đối với người nhận nuôi con nuôi như sau: Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;
Như vậy, Người nhận con nuôi phải hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên. Căn cứ về mặt sinh học, khi cá nhân đủ 20 tuổi trở lên, đã đạt đến sự phát triển hoàn thiện về thể chất, trí tuệ, tâm sinh lý. Độ tuổi này đã có khả năng tài chính; kinh nghiệm tâm lý; nhận thức đầy đủ về trách nhiệm làm cha, mẹ đối với con cái.