Đấu thầu được coi là một phương thức lựa chọn nhà thầu phù hợp để thực hiện một công việc cụ thể. Đấu thầu được coi là một phương thức lựa chọn nhà thầu phù hợp để thực hiện một công việc cụ thể. Vậy đặc điểm của hoạt động đấu thầu theo quy định hiện hành như thế nào? Chúng ta hãy cùng Luật sư X tìm hiểu nhé!
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Đấu thầu là gì?
Đấu thầu là phương thức giao dịch đặc biệt; người muốn Xây dựng một công trình (người gọi thầu) công bố trước các yêu cầu và điều kiện xây dựng công trình; người dự thầu công bố giá mà mình muốn nhận; người gọi thầu qua so sánh để lựa chọn nhà thầu có lợi nhất cho mình theo các điều kiện do mình đưa ra
Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng yêu cầu của mình. Trong đó, bên mua tổ chức đấu thầu để bên bán (các nhà thầu) cạnh tranh nhau.
Theo quy định tại khoản 12 Điều 4 Luật đấu thầu năm 2013:
“Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để kí kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để kí kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.”a
Dưới góc độ thương mại thì đấu thầu hàng hóa, dịch vụ là hoạt động thương mại; theo đó một bên mua hàng hóa; dịch vụ thông qua mời thầu ( gọi là bên mời thầu) nhằm lựa chọn trong số các thương nhân tham gia đấu thầu ( gọi là bên dự thầu) thương nhân đáp ứng tốt nhất các yêu cầu do bên mời thầu đặt ra và được lựa chọn để ký kết và thực hiện hợp đồng ( gọi là bên trúng thầu) (Khoản 1 Điều 214 Luật thương mại năm 2005).
Xem thêm: Hướng dẫn xin cấp chứng chỉ hành nghề đấu thầu
Đặc điểm của hoạt động đấu thầu
Đấu thầu là một tập hợp đan xen các quan hệ kinh tế và quan hệ pháp lý phức tạp
Dưới góc độ kinh tế đây là nhu cầu khách quan trong nền kinh tế thị trường. Khi một chủ thể có nhu cầu mua sắm hàng hóa; sử dụng dịch vụ nhưng có nhiều chủ thể có khả năng cung cấp nhu cầu đó.
Dưới góc độ pháp lý, việc hạn chế phạm vi và đối tượng điều chỉnh trong luật thương mại năm 2005 và Luật đấu thầu năm 2013; đấu thầu hàng hóa dịch vụ là một hoạt động thương mại; mang các đặc điểm của một hoạt động thương mại điển hình:
- Bên dự thầu là các thương nhân có đủ điều kiện;
- Mục tiêu của bên dự thầu là hướng tới mục tiêu lợi nhuận.
- Còn bên mời thầu là xác lập được hợp đồng mua bán hàng hóa; sử dụng dịch vụ với các điều kiện tốt nhất của họ.
Đấu thầu là một giai đoạn tiền hợp đồng
Hoạt động đấu thầu luôn gắn với quan hệ mua bán hàng hóa; cung ứng dịch vụ. Trong nền kinh tế đấu thầu không diễn ra như một hoạt động độc lập, nó chỉ xuất hiện khi con người có nhu cầu mua sắm hàng hóa và sử dụng dịch vụ.
Mục đích cuối cùng của đấu thầu là giúp bên mời thầu tìm ra chủ thể có khả năng cung cấp hàng hóa; dịch vụ có chất lượng tốt nhất với giá cả hợp lý nhất. Sau khi quá trình đấu thầu hoàn tất; người trúng thầu sẽ cùng với người tổ chức đấu thầu đàm phán để ký hợp đồng mua bán hàng hóa; cung ứng dịch vụ hay xây lắp công trình.
Chủ thể tham gia quan hệ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ.
Theo Luật thương mại năm 2005, trong hoạt động đấu thầu có thể xuất hiện bên thứ ba như các công ty tư vấn giúp lập hồ sơ mời thầu; chuyên gia giúp đỡ đánh giá hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên đây là hoạt động không qua trung gian; không có thương nhân làm dịch vụ đấu thầu hàng hóa; dịch vụ cho thương nhân khác nhận thù lao.
Trong khi đó Luật đấu thầu năm 2013 đã quy định thêm về tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp bao gồm đại lý đấu thầu; đơn vị sự nghiệp được thành lập với chức năng thực hiện đấu thầu chuyên nghiệp. Việc thành lập và hoạt động của đại lý đấu thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp. Quan hệ đấu thầu luôn được xác lập giữa một bên mời thầu và nhiều bên dự thầu. Nhưng vẫn có những ngoại lệ như trong trường hợp chỉ định thầu.
Hình thức pháp lý của quan hệ đấu thầu
Hình thức pháp lý của quan hệ đấu thầu là hàng hóa, dịch vụ là hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu. Hồ sơ mời thầu là văn bản pháp lý do bên mời thầu lập, trong đó có đầy đủ những yêu cầu về kỹ thuật, tài chính và thương mại của hàng hóa cần mua sắm, dịch vụ cần sử dụng. Còn hồ sơ dự thầu thể hiện năng lực, mức độ đáp ứng của bên dự thầu trước các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu.
Về giá của gói thầu
Xét trên góc độ giá cả thì đấu thầu cần thiết phải có sự khống chế về giá; gọi là giá gói thầu hoặc dự toán-được đưa ra bởi bên mời thầu theo khả năng tài chính của bên mời thầu. Bên dự thầu đưa ra giá cao hơn khả năng tài chính của bên mời thầu thì dù có tốt đến mấy cũng khó có thể thắng thầu. Bên dự thầu nào đáp ứng được các yêu cầu của bên mời thầu mà có giá càng thấp thì sẽ càng có cơ hội chiến thắng.
Điều kiện phát hành hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu
Theo Điều 7 Luật đấu thầu năm 2013:
Trường hợp lựa chọn nhà thầu
Hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu của gói thầu chỉ được phát hành để lựa chọn nhà thầu khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt;
- Hồ sơ mời thầu; hồ sơ yêu cầu được phê duyệt bao gồm các nội dung yêu cầu về thủ tục đấu thầu; bảng dữ liệu đấu thầu; tiêu chuẩn đánh giá; biểu mẫu dự thầu; bảng khối lượng mời thầu; yêu cầu về tiến độ, kỹ thuật, chất lượng; điều kiện chung, điều kiện cụ thể của hợp đồng; mẫu văn bản hợp đồng và các nội dung cần thiết khác;
- Thông báo mời thầu; thông báo mời chào hàng hoặc danh sách ngắn được đăng tải theo quy định của Luật này;
- Nguồn vốn cho gói thầu được thu xếp theo tiến độ thực hiện gói thầu;
- Nội dung, danh mục hàng hóa; dịch vụ và dự toán được người có thẩm quyền phê duyệt trong trường hợp mua sắm thường xuyên; mua sắm tập trung;
- Bảo đảm bàn giao mặt bằng thi công theo tiến độ thực hiện gói thầu.
Trường hợp lựa chọn nhà đầu tư
Hồ sơ mời thầu; hồ sơ yêu cầu của dự án chỉ được phát hành để lựa chọn nhà đầu tư khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Dự án thuộc danh mục dự án do bộ; cơ quan ngang bộ; cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban nhân dân tỉnh; thành phố trực thuộc trung ương công bố theo quy định của pháp luật hoặc dự án do nhà đầu tư đề xuất;
- Kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư được phê duyệt;
- Hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu được phê duyệt;
- Thông báo mời thầu hoặc danh sách ngắn được đăng tải theo quy định của Luật này.
Giải quyết vấn đề
Đấu thầu là một tập hợp đan xen của những quan hệ kinh tế và pháp lí phức tạp. Tùy thuộc vào quy mô, tính chất của các dự án mà nhà thầu cần có phương án lựa chọn hình thức và phương thức đấu thầu cho phù hợp đối với từng gói thầu sao cho công việc cần thực hiện đạt được hiệu quả tốt nhất phù hợp với mong muốn mà từng bên đặt ra.
Nhận biết được những đặc điểm là cơ sở để các bên áp dụng đúng quy định của pháp lựa chọn nhà thầu phù hợp đáp ứng các tiêu chí đã đặt ra và phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.
Mời bạn đọc xem thêm:
- Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng bị xử lý thế nào ?
- Đấu thầu hàng hóa, dịch vụ có những đặc điểm gì?
- Những điều kiện để được tham gia tổ chuyên gia đấu thầu
Thông tin liên hệ Luật sư X
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư X về nội dung Đặc điểm của hoạt động đấu thầu theo quy định hiện hành. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn đọc!
Luật sư X là đơn vị Luật uy tín; chuyên nghiệp; được nhiều cá nhân và tổ chức đặt trọn niềm tin. Được hỗ trợ và đồng hành để giải quyết những khó khăn về mặt pháp lý của quý khách là mong muốn của Luật sư X. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư X hãy liên hệ: 0833 102 102
Câu hỏi thường gặp
Mức giá khởi điểm được xác định là giá bán ban đầu thấp nhất của tài sản được đem ra đấu giá trong các trường hợp đấu giá theo phương thức trả giá tăng dần lên. Trường hợp giá khởi điểm cũng được xác định là giá bán cao nhất của tài sản đấu giá theo quy định đối với những trường hợp đấu giá theo nội dung phương thức đặt giá thấp xuống và kết quả đấu giá là lấy giá thấp nhất
Các bên có thể thỏa thuận bên trúng thầu phải dặt cọc, ký quỹ hoặc bảo lãnh để bảo đảm thực hiện hợp đồng. Số tiền này do bên mời thầu quy định nhưng không quá 10% giá trị hợp đồng. Trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Bên trúng thầu không được nhận lại tiền ký quỹ, đặt cọc nếu từ chối thực hiện hợp đồng sau khi hợp đồng được giao kết.
Điều 216 Luật Thương mại 2005, bao gồm 2 phương thức:
– Đấu thầu một túi hồ sơ;
– Đấu thầu hai túi hồ sơ.
