Thủ tục nhận con nuôi khi bố mẹ đẻ đã ly hôn thế nào?

Chào Luật sư, tôi và chồng tôi ly hôn cũng đã lâu. Giờ tôi sang Nhật xuất khẩu lao động nên không thể nuôi dưỡng chăm sóc con mình được. Em gái tôi muốn nhận cháu làm con nuôi thì cần chuẩn bị hồ sơ thế nào? Có cần xin phép ba của cháu hay không? Nếu ba của cháu không đồng ý thì có được không? Thủ tục nhận con nuôi khi bố mẹ đẻ đã ly hôn thế nào? Nhận con nuôi cho đến năm bao nhiêu tuổi? Mong Luật sư tư vấn giúp tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn Luật sư.

Cảm ơn bạn tin tưởng dịch vụ tư vấn của chúng tôi. Luật sư X xin được tư vấn cho bạn như sau:

Nuôi con nuôi là gì?

• Theo Luật Nuôi con nuôi năm 2010 quy định việc xác lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người được nhận làm con nuôi và người nhận con nuôi gọi là nuôi con nuôi.
• Mục đích của nuôi con nuôi là tạo những điều kiện về lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi, bảo đảm được nuôi dưỡng, giáo dục, chăm sóc trong môi trường gia đình.
• Có 02 trường hợp nuôi con nuôi đó là nuôi con nuôi trong nước (Công dân Việt Nam với nhau thường trú ở Việt Nam nhận nuôi con nuôi) và nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài (giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa công dân Việt Nam với nhau mà một bên định cư ở nước ngoài nhận nuôi con nuôi).
• Theo Điều 13 Luật Nuôi con nuôi năm 2010 quy định về các hành vi bị cấm khi nuôi con nuôi như sau:
  • Bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục, trục lợi, bắt cóc, mua bán trẻ em thông qua việc lợi dụng việc nuôi con nuôi để.
  • Phân biệt đối xử giữa con nuôi và con đẻ.
  • Vi phạm pháp luật về dân số thông qua lợi dụng việc cho con nuôi.
  • Vi phạm pháp luật, phong tục tập quán, đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc thông qua lợi dụng việc nuôi con nuôi.
  • Giả mạo giấy tờ để giải quyết việc nuôi con nuôi.
  • Anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi hoặc ông, bà nhận cháu làm con nuôi.
  • Hưởng chế độ, chính sách ưu đãi của Nhà nước thông qua lợi dụng việc làm con nuôi của người thuộc dân tộc thiểu số, thương binh, người có công với cách mạng.

Điều kiện đối với vợ chồng đã kết hôn nhưng không có con muốn nhận nuôi con nuôi

• Người nào có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, tư cách đạo đức tốt, điều kiện về kinh tế, sức khỏe, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con nuôi và phải lớn hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên thì đáp ứng điều kiện nhận con nuôi theo Điều 14 Luật Nuôi con nuôi năm 2010.
• Trường hợp cha dượng/mẹ kế nhận con riêng của vợ/chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng về điều kiện về kinh tế, sức khỏe, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con nuôi và phải lớn hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên.
• Người nào đang chấp hành hình phạt tù; đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên; đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh và chưa được xóa án tích về một trong các tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật thì không được nhận nuôi con nuôi.

Thủ tục nhận con nuôi khi bố mẹ đẻ đã ly hôn thế nào?

Cá nhân muốn nhận con nuôi thì phải đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 14 Luật Nuôi con nuôi năm 2010,.

Đồng thời, khi nhận nuôi con nuôi thì phải có sự đồng ý của cha mẹ đẻ theo như quy định tại khoản 1 Điều 21 Luật Nuôi con nuôi năm 2010, cụ thể:

“Điều 21. Sự đồng ý cho làm con nuôi

1. Việc nhận nuôi con nuôi phải được sự đồng ý của cha mẹ đẻ của người được nhận làm con nuôi; nếu cha đẻ hoặc mẹ đẻ đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người còn lại; nếu cả cha mẹ đẻ đều đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người giám hộ; trường hợp nhận trẻ em từ đủ 09 tuổi trở lên làm con nuôi thì còn phải được sự đồng ý của trẻ em đó.”

Như vậy, bạn buộc phải xin ý kiến của chồng cũ của bạn (tức là cha bé), nếu được sự đồng ý của cả cha và mẹ thì mới có thể tiến hành thủ tục nhận nuôi con nuôi.

Sau khi em trai bạn nhận con bạn làm con nuôi thì theo quy định tại khoản 1 Điều 28 Bộ luật Dân sự 2015 và khoản 2 Điều 24 Luật Nuôi con nuôi 2010 , bạn có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền thay đổi họ, tên của con nuôi.

Tuy nhiên, căn cứ khoản 1 Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP nghị định hướng dẫn Luật Hộ tịch 2014 quy định:

“Điều 7. Điều kiện thay đổi, cải chính hộ tịch

1. Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó”.

Như vậy, mặc dù hai vợ chồng chi đã ly hôn. Căn cứ vào những quy định trên thì ta vẫn phải đảm bảo quyền và nghĩa vụ của người cha dành cho con mình. Vì vậy việc thay đổi họ của con của bạn buộc phải thể hiện rõ sự đồng ý của người cha trong tờ khai xin thay đổi, đó là yêu cầu bắt buộc.

Thủ tục thay đổi họ cho con tiến hành như sau:

Theo quy định tại Điều 27, 28 Luật Hộ tịch 2014 quy định về thẩm quyền và thủ tục cải chính hộ tịch, cụ thể:

“Điều 27. Thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch

Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi; bổ sung hộ tịch cho công dân Việt Nam cư trú ở trong nước.

Điều 28. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.

Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.

3. Trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.

Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.”

Trình tự thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi trong nước thế nào?

• Người nào có nguyện vọng và đáp ứng các điều kiện nhận nuôi con nuôi nhưng chưa tìm được trẻ em để nhận làm con nuôi thì đăng ký nhu cầu nhận con nuôi với Sở Tư pháp nơi người đó thường trú, trường hợp có trẻ em để giới thiệu là con nuôi thì Sở Tư pháp giới thiệu đến UBND cấp xã tại nơi thường trú của trẻ em để xem xét, giải quyết.
• Hồ sơ của người nhận nuôi con nuôi gồm có: Đơn xin nhận con nuôi; Phiếu lý lịch tư pháp; Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân; Bản sao Hộ chiếu, Căn cước công dân hoặc giấy tờ có giá trị thay thế; Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp; văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình, tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người nhận con nuôi thường trú cấp (trường hợp cha dượng/mẹ kế nhận con riêng của vợ/chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không cần văn bản xác nhận).
• Hồ sơ của người được giới thiệu làm con nuôi trong nước bao gồm: Giấy khai sinh; 02 ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng; Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp; Quyết định tiếp nhận đối với trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng; Giấy chứng tử của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của trẻ em là đã chết đối với trẻ em mồ côi; Biên bản xác nhận do Ủy ban nhân dân hoặc Công an cấp xã nơi phát hiện trẻ bị bỏ rơi lập đối với trẻ em bị bỏ rơi; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất năng lực hành vi dân sự đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ để mất năng lực hành vi dân sự; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất tích đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ đẻ mất tích.

• Sau khi chuẩn bị hồ sơ, người nhận con nuôi nộp hồ sơ của mình và hồ sơ của người được giới thiệu làm con nuôi tại UBND cấp xã. Trong thời hạn 10 ngày UBND cấp xã kiểm tra hồ sơ và tiến hành việc lập ý kiến đồng ý đối với cha mẹ đẻ của người được nhận làm con nuôi; người giám hộ; nếu không còn cha, mẹ hoặc cha mẹ mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được cha mẹ thì phải được sự đồng ý của người còn lại; trẻ em trên 09 tuổi thì phải có sự đồng ý của trẻ em đó. Văn bản lấy ý kiến phải có chữ ký hoặc điểm chỉ của người được lấy ý kiến.
• Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày lập văn bản ý kiến đồng ý của những người nêu trên, UBND cấp xã tổ chức đăng ký nuôi con nuôi và trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho người nhận nuôi con nuôi, người giám hộ, cha mẹ đẻ, đại diện cơ sở nuôi dưỡng và tổ chức giao nhận con nuôi và ghi vào sổ hộ tịch.
• Trường hợp UBND cấp xã từ chối việc đăng ký nuôi con nuôi thì phải trả lời cho người nhận nuôi con nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng bằng văn bản và nêu rõ lý do trong thời hạn 10 ngày sau khi lấy ý kiến.

Mời bạn xem thêm

• Người thừa kế chết sau người để lại di sản xử lý ra sao?
• Mất căn cước công dân gắn chip có tìm được không?
• Tra cứu số thẻ căn cước công dân online
• Án treo và cải tạo không giam giữ cái nào nặng hơn?

Thông tin liên hệ Luật sư X

Trên đây là tư vấn của Luật Sư X về vấn đề “Thủ tục nhận con nuôi khi bố mẹ đẻ đã ly hôn thế nào?″. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống.

Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến quy định soạn thảo mẫu đơn xin tạm ngừng kinh doanh; mua giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm; thủ tục giải thể công ty cổ phần; cách tra số mã số thuế cá nhân; hợp pháp hóa lãnh sự Hà Nội; Giấy phép sàn thương mại điện tử hoặc muốn sử dụng dịch vụ tạm ngừng kinh doanh, thủ tục xin hợp pháp hóa lãnh sự của chúng tôi; mời quý khách hàng liên hệ đến hotline để được tiếp nhận.

Liên hệ hotline: 0833.102.102.

Facebook: www.facebook.com/luatsux
Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux

Câu hỏi thường gặp