Nhận con nuôi đích danh (còn gọi là nhận con nuôi quốc tế) đã trở thành một lựa chọn phổ biến và ý nghĩa trong việc xây dựng gia đình đối với nhiều người định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên, quy trình nhận con nuôi đích danh không hề đơn giản và đòi hỏi người tham gia phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý và văn hóa. Sau đây là chia sẻ của Luật sư X về thủ tục nhận con nuôi đích danh trong nước năm 2023, mời bạn đọc tham khảo.
Căn cứ pháp lý
Nhận nuôi con nuôi đích danh được hiểu là như thế nào?
Con nuôi là người được nhận làm con nuôi sau khi việc nuôi con nuôi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký. Quá trình nhận con nuôi là một quá trình pháp lý quan trọng và được thực hiện để thiết lập quan hệ cha mẹ, con giữa người được nhận nuôi và người nhận nuôi. Vậy con nuôi đích danh được hiểu là như thế nào?
Theo Khoản 1,2,3,5 Điều 3 của Luật Nuôi con nuôi năm 2010, có quy định cụ thể và giải thích các khái niệm chung liên quan đến việc nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài như sau:
- Nhận con nuôi: Đây là việc một cá nhân hoặc hai vợ chồng xác lập quan hệ cha, mẹ, con với người được nhận làm con nuôi. Quá trình này thường đi qua các thủ tục pháp lý, trong đó cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ đăng ký và công nhận quan hệ nhận nuôi con nuôi. Khi nhận con nuôi, người được nhận nuôi có trách nhiệm và quyền lợi như một cha mẹ đối với con nuôi của mình.
- Cha mẹ nuôi: Đây là người nhận con nuôi sau khi đã hoàn tất thủ tục và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký công nhận quan hệ nhận nuôi con nuôi. Cha mẹ nuôi có trách nhiệm chăm sóc và nuôi dưỡng con nuôi và có quyền lợi tương tự như cha mẹ ruột đối với con cái của họ.
- Con nuôi: Là người được nhận nuôi và được cơ quan có thẩm quyền đăng ký công nhận. Con nuôi sẽ có quan hệ cha, mẹ, con với người đã nhận nuôi và được đối xử như con ruột trong gia đình của họ.
- Nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài: Được hiểu là việc nuôi con nuôi xảy ra giữa một công dân Việt Nam và một người nước ngoài, hoặc giữa những người nước ngoài với nhau, nhưng thường trú tại Việt Nam, hoặc giữa công dân Việt Nam với nhau, nhưng một bên định cư ở nước ngoài. Trong trường hợp này, việc nuôi con nuôi có thể có yếu tố quốc tịch và văn hóa khác nhau, tạo nên một quan hệ đặc biệt đối với gia đình nuôi con nuôi này.
Tuy nhiên, trong pháp luật Việt Nam, không có định nghĩa chính thức về thuật ngữ “con nuôi đích danh”. Điều này có thể khiến một số người hiểu lầm, nhưng quan trọng là hệ thống pháp luật đã cung cấp các khái niệm rõ ràng và quy định về quá trình nhận con nuôi và quan hệ giữa các bên liên quan.
Các trường hợp nhận nuôi con nuôi đích danh năm 2023
Quá trình nhận nuôi con nuôi thường đi qua các thủ tục pháp lý, trong đó cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ đăng ký và công nhận quan hệ nhận nuôi con nuôi. Khi nhận con nuôi, người được nhận nuôi có trách nhiệm và quyền lợi như một cha mẹ đối với con nuôi của mình.
Khoản 2 Điều 28 Luật Nuôi con nuôi quy định về nhận nuôi con nuôi đích danh như sau:
- Người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài hoặc người nước ngoài thường trú ở nước ngoài chỉ được nhận con nuôi đích danh trong những trường hợp:
- Người nhận nuôi là cha dượng hoặc là mẹ kế của người được nhận nuôi;
- Người nhận nuôi là cô, dì, chú, bác, cậu ruột của người được nhận nuôi;
- Người được nhận nuôi là trẻ em khuyết tật, nhiễm HIV/AIDS hoặc là mắc một số bệnh hiểm nghèo khác;
- Người nhận nuôi là người nước ngoài và đang làm việc, học tập ơ Việt Nam trong thời gian tối thiểu là 01 năm.
Các trẻ em khuyết tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo sẽ được nhận đích danh làm con nuôi là những trẻ em mắc các bệnh như sứt môi hở hàm ếch; những em bé bị mù một hoặc cả hai mắt; trẻ em mắc bệnh câm, điếc hoặc bị khoèo chân, tay; trẻ em bị mất ngón hoặc bàn chân, bàn tay; trẻ em bị nhiễm HIV; trẻ em mắc bệnh về tim; trẻ em bị thoát vị rốn, bụng, bẹn; những trẻ em không có hậu môn hay không có bộ phận sinh dụng; trẻ em bị mắc các bệnh về máu hoặc các bệnh cần điều trị cả đời; những trẻ em bị khuyết tật khác hoặc mắc các bệnh hiểm nghèo khác nhưng cơ hội được nhận làm con nuôi bị hạn chế.
Thủ tục nhận con nuôi đích danh trong nước năm 2023
Trước khi đăng ký nhận con nuôi, người muốn nhận con nuôi cần phải tuân thủ các quy định của pháp luật và hoàn thành các thủ tục yêu cầu. Thông thường, quy trình này bao gồm việc làm đơn đăng ký nhận nuôi, nộp các giấy tờ chứng minh về tình cảm và khả năng chăm sóc con nuôi, cũng như tham gia các buổi tư vấn và kiểm tra liên quan đến việc nuôi dưỡng con cái, cụ thể
Hồ sơ nhận nuôi con nuôi đích danh
Hồ sơ nhận con nuôi đích danh cần phải chuẩn bị bao gồm hồ sơ của người nhận con nuôi và người được nhận nuôi. Hồ sơ nhận con nuôi đích danh được quy định tại Điều 31 Luật Nuôi con nuôi, gồm các tài liệu sau đây:
- Đơn xin nhận con nuôi;
- Bản sao Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế;
- Văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam;
- Bản điều tra về tâm lý, gia đình;
- Văn bản xác nhận tình trạng sức khỏe;
- Văn bản xác nhận thu nhập và tài sản;
- Phiếu lý lịch tư pháp có giá trị sử dụng nếu được cấp chưa quá 12 tháng, tính đến ngày nộp hồ sơ tại Cục Con nuôi h)
- Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân;
- Tài liệu chứng minh thuộc trường hợp được xin đích danh quy định tại khoản 2 Điều 28 của Luật này.
Các giấy tờ trên đây phải được cơ quan có thẩm quyền nơi nước người nhận thường trú cấp và còn hiệu lực.
Nộp hồ sơ nhận nuôi con nuôi đích danh ở đâu?
Người nhận con nuôi đích danh sẽ phải nộp hồ sơ trực tiếp của mình lên Cục con nuôi hoặc ủy quyền bằng văn bản cho người thân, họ hàng nộp giúp lên Cục con nuôi.
Hồ sơ của người nhận con nuôi sẽ được lập thành 02 bộ và được nộp cho Bộ Tư pháp thông qua các cơ quan trung ương về nuôi con nuôi của nước nơi có người nhận con nuôi thường trú; nếu như nhận con nuôi đích danh thì có thể trực tiếp nộp cho Bộ Tư pháp.
Trình tự, thủ tục nhận nuôi con nuôi đích danh
Thủ tục nộp cũng như tiếp nhận hồ sơ của những người Việt nam định cư ở nước ngoài hoặc người nước ngoài nhận trẻ em là người Việt Nam làm con nuôi sẽ được thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 31 của Luật Nuôi con nuôi, cụ thể:
Khi nhận con nuôi đích danh thì người nhận con nuôi sẽ nộp hồ sơ trực tiếp cho Cục Con nuôi. Nếu có lý do chính đáng dẫn đến việc không thể trực tiếp nộp hồ sơ cho Cục Con nuôi thì người nhận nuôi con nuôi có thể ủy quyền cho người có quan hệ họ hàng hoặc thân thích thường trú tại Việt Nam bằng văn bản ủy quyền để họ nộp hồ sơ tại Cục Con nuôi hoặc gửi hồ sơ qua bưu điện cho Cục Con nuôi theo hình thức gửi bảo đảm. Cục Con nuôi sẽ xem xét và căn cứ số lượng, điều kiện trẻ em Việt Nam để làm con nuôi nước ngoài.
Thông tin liên hệ:
Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Thủ tục nhận con nuôi đích danh trong nước năm 2023“. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Luật sư X với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như Đăng ký bản quyền Tp Hồ Chí Minh. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102
Mời bạn xem thêm bài viết:
- Hồ sơ hưởng chế độ tai nạn giao thông gồm những gì?
- Chế độ hưởng BHXH khi bị tai nạn giao thông như thế nào?
- Người bị tai nạn giao thông có quyền giữ xe gây tại nạn không
Câu hỏi thường gặp:
Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;
Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;
Có tư cách đạo đức tốt.
Những người không được thực hiện thủ tục nhận nuôi con nuôi
Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
Đang chấp hành hình phạt tù;
Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thanh niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.
Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.