Chào luật sư! Tôi có một người bạn vừa bị tuyên án với tội giết người vì động cơ đê hèn. Theo tôi được biết anh này đã vay một người bạn một khoản lớn đê kinh doanh; nhưng không có khả năng trả. Anh này đã chủ động hẹn gặp anh bạn kia và để trốn nợ anh ta đã đâm nhiều nhát vào người anh kia; khiến nạn nhân tử vong. Tôi muốn luật sư nói rõ hơn các vấn đề về động cơ đê hèn. Xin cảm ơn!
Cảm ơn vì đã gửi những khúc mắc đến Luật sư X. Sau đây, chúng tôi xin đi giải quyết những vấn đề trên.
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Định nghĩa, khái niệm
Động cơ đê hèn được hiểu là người phạm tội thực hiện tội phạm với động cơ rất xấu xa, thấp hèn, đáng khinh bỉ, ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, tư cách của một con người.
Phạm tội vì động cơ đê hèn là hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, quyền tự do của công dân, do người có năng lực trách nhiệm hình sự, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện dưới hình thức lỗi cố ý do sự thúc đẩy bởi những động lực mang tính chất xấu xa, ti tiện.
Bạn đọc có thể tham khảo bài viết: Thế nào là động cơ đê hèn?
Đặc điểm
Đó là hành vi nguy hiểm cho xã hội đe dọa hoặc thực tế xâm hại đến các quan hệ xã hội được Nhà nước bảo vệ như: sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm, quyền tự do của công dân.
Đó là hành vi phạm tội dưới hình thức lỗi cố ý.Người thực hiện tội phạm vì động cơ đê hèn đều thể hiện tính chất lỗi cố ý của hành vi phạm tội, chỉ có ở lỗi cố ý thì người phạm tội mới mong muốn kết quả xảy ra như mục đích ban đầu đã định.
Hành vi phạm tội do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện.
Thực hiện tội phạm vì động cơ đê hèn mang tính chất xấu xa, ti tiện, hèn hạ, ích kỷ, bội bạc, phản trắc cao.
Quy định pháp luật có liên quan
Động cơ đê hèn là một trong những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự; được quy định tại Điều 52, Bộ luật Hình sự 2015
Trong Bộ luật hình sự động cơ đê hèn được quy định là dấu hiệu định khung hình phạt tăng nặng của các tội: tội giết người, tội mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em, tội cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma tuý.
Những tội phạm liên quan đến con người như tội cố ý gây thương tích; tội hiếp dâm; tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội… cũng có thể được thực hiện với động cơ đê hèn.
Yêu cầu áp dụng tình tiết phạm tội
Yêu cầu áp dụng riêng tình tiết phạm tội vì động cơ đê hèn khi quyết định hình phạt
– Chỉ áp dụng tình tiết phạm tội vì động cơ đê hèn đối với tội phạm thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý; động cơ là để trả thù hoặc để trốn tránh trách nhiệm hoặc để chiếm đoạt tài sản.
– Cần xem xét yếu tố nhân thân của người phạm tội khi quyết định hình phạt.
– Cần áp dụng thêm biện pháp bổ sung phù hợp nhằm tăng cường hiệu quả áp dụng của hình phạt chính.
Yêu cầu chung áp dụng tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ khi quyết định hình phạt
Xác định đúng và đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của hành vi phạm tội nào chỉ được áp dụng đối với hành vi phạm tội đó.
Với những vụ án vừa có những tình tiết tăng nặng; vừa có những tình tiết giảm nhẹ đòi hỏi khi quyết định hình phạt Tòa án phải cân nhắc.
Khi quyết định hình phạt phải xác định mức độ ảnh hưởng cụ thể của từng tình tiết tặng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Trên đây là phần phân tích của Luật sư X. Nếu có nhu cầu tư vấn xin hãy liên hệ qua hotline: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Phạm tội vì động cơ đê hèn là hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, quyền tự do của công dân, do người có năng lực trách nhiệm hình sự, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện dưới hình thức lỗi cố ý do sự thúc đẩy bởi những động lực mang tính chất xấu xa, ti tiện.
Là hành vi nguy hiểm cho xã hội đe dọa hoặc thực tế xâm hại đến các quan hệ xã hội được Nhà nước bảo vệ như: sức khỏe; tính mạng; danh dự; nhân phẩm; quyền tự do của công dân.
Là hành vi phạm tội dưới hình thức lỗi cố ý. Người thực hiện tội phạm vì động cơ đê hèn đều thể hiện tính chất lỗi cố ý của hành vi phạm tội.
Hành vi phạm tội do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện.
Thực hiện tội phạm vì động cơ đê hèn mang tính chất xấu xa; ti tiện; hèn hạ; ích kỷ; bội bạc; phản trắc cao.
Trong Bộ luật hình sự động cơ đê hèn được quy định là dấu hiệu định khung hình phạt tăng nặng của các tội: tội giết người; tội mua bán; đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em; tội cưỡng bức; lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma tuý.
Đối với các tội phạm khác Bộ luật hình sự quy định động cơ phạm tội này là dấu hiệu tăng nặng trách nhiệm hình sự: tội cố ý gây thương tích; tội hiếp dâm; tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội…