Khiếu nại và tố cáo là hai từ không chỉ quen thuộc trong phạm vi pháp luật, mà cuộc sống thường nhật vẫn thường sử dụng chúng. Thế nhưng, bản chất của 2 từ này hoàn toàn khác nhau. Làm sao để hiểu rõ thế nào là khiếu nại, thế nào là tố cáo? Trường hợp nào người ta sử dụng từ khiếu nại, trường hợp nào người ta sử dụng từ tố cáo? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu và phân biệt khiếu nại và tố cáo trong bài viết này nhé!
Căn cứ pháp lý
Luật khiếu nại 2011
Luật tố cáo 2018
Khái niệm
Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
Tố cáo là việc công dân theo thủ tục quy định báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.
Phân biệt khiếu nại và tố cáo
Chủ thể thực hiện quyền
Khiếu nại: công dân; cơ quan, tổ chức; cán bộ, công chức
Tố cáo: cá nhân
Đối tượng
Khiếu nại: quyết định hành chính; hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước; quyết định kỷ luật cán bộ, công chức.
Tố cáo: hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.
Nghĩa vụ
Khiếu nại: không yêu cầu nghĩa vụ bồi thường; không có nghĩa vụ giải trình hành vi, quyết định hành chính bị khiếu nại.
Tố cáo: phải bồi thường thiệt hại, bồi hoàn do hành vi trái pháp luật của mình gây ra; giải trình về hành vi bị tố cáo.
Thời hạn giải quyết
Khiếu nại: 30-60 ngày đối với giải quyết khiếu nại lần đầu; 45-70 ngày đối với giải quyết khiếu nại lần 2
Tố cáo: 30-90 ngày từ ngày thụ lý tố cáo
Kết quả giải quyết
Khiếu nại: Quyết định giải quyết. Nhằm trả lời cho người khiếu nại về những thắc mắc của họ nên phải ra quyết định giải quyết thể hiện sự đánh giá và trả lời chính thức của cơ quan nhà nước. Quyết định giải quyết khiếu nại bắt buộc phải được gửi đến người khiếu nại
Tố cáo: Xử lý tố cáo. Nhằm xử lý một thông tin, kết quả xử lý thông tin và giải quyết tố cáo đó có thể sẽ rất khác nhau. Xử lý tố cáo chỉ được gửi đến người tố cáo chỉ khi họ có yêu cầu.
Quyền khiếu nại tố cáo của công dân
Quyền khiếu nại của công dân
Quyền khiếu nại của công dân được quy định tại Luật Khiếu nại 2011 như sau:
Khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính đó. Công dân có thể tự mình khiếu nại hoặc nhờ luật sư tư vấn về pháp luật hoặc ủy quyền cho luật sư khiếu nại để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình trong trường hợp người khiếu nại là người được trợ giúp pháp lý. Nếu công dân không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại lần đầu thì có thể khiếu nại lần hai hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Toà án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.
Công dân phải thực hiện quyền khiếu nại trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính. Việc khiếu nại được thực hiện bằng đơn khiếu nại hoặc khiếu nại trực tiếp.
Quyền tố cáo của công dân
Quyền tố cáo của công dân được quy định tại Luật Tố cáo 2018 như sau:
Khi biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân thì công dân có quyền tố cáo. Người tố cáo được bảo đảm bí mật họ tên, địa chỉ, bút tích và thông tin cá nhân khác Khi không đồng ý với kết quả giải quyết tố cáo thì người tố cáo có quyền tố cáo tiếp Người tố cáo có thể được khen thưởng, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật Việc tố cáo được thực hiện bằng đơn hoặc được trình bày trực tiếp tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư X. Hãy liên hệ qua số điện thoại: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính
Không quá 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Người tố cáo phải trung thực và chịu trách nhiệm về việc tố cáo sai sự thật nếu cố tình, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vu cáo, vu khống theo quy định của BLHS
