Khi trở thành bị đơn trong một vụ án dân sự, pháp luật ghi nhận bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố. Tuy nhiên trên thực tế, có thể thấy xảy ra nhiều trường hợp do không biết, không tiếp cận được đầy đủ do thiếu kiến thức về quyền phản tố. Vậy thời điểm được đưa ra yêu cầu phản tố khi bị khởi kiện dân sự là khi nào?
Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Quyền phản tố là gì?
Phản tố là quyền của bị đơn trong vụ án dân sự. Thực chất việc phản tố của bị đơn là việc bị đơn khởi kiện ngược lại người đã kiện mình, nhưng được xem xét, giải quyết cùng với đơn khởi kiện của nguyên đơn trong vụ án vì việc giải quyết yêu cầu của hai bên có liên quan chặt chẽ với nhau. Nếu yêu cầu của bị đơn là một việc hoàn toàn không liên quan đến đơn khởi kiện của nguyên đơn thì bị đơn phải khởi kiện thành một vụ án dân sự mới.
Như vậy, yêu cầu phản tố của bị đơn chỉ phát sinh khi có việc nguyên đơn kiện bị đơn; và Toà án có thẩm quyền thụ lý vụ việc đối với yêu cầu của nguyên đơn; sau đó bị đơn cũng cho rằng quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm; và có đơn yêu cầu toà án giải quyết những vấn đề có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn trong cùng một vụ án dân sự.
Ai được thực hiện quyền phản tố?
Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 200 BLTTDS; bị đơn được “Đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn nếu có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn; hoặc đề nghị bù trừ với nghĩa vụ mà nguyên đơn yêu cầu”.
Theo quy định này thì yêu cầu phản tố chỉ được thực hiện khi; và chỉ khi bị đơn có yêu cầu đối với nguyên đơn. Trong trường hợp người đại diện theo uỷ quyền của bị đơn tham gia tố tụng trong vụ án có yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn thì Toà án giải quyết như thế nào.
Giả sử khi nhận được thông báo về việc thụ lý vụ án; bị đơn được xác định có yêu cầu phản tố đã uỷ quyền cho người khác theo đúng thủ tục để tham gia tố tụng tại Toà án; và có toàn quyền thay mặt bị đơn quyết định các vấn đề có liên quan trong vụ án. Trong trường hợp này; đã có rất nhiều Toà án chấp nhận yêu cầu phản tố của người đại diện theo ủy quyền; nhưng cũng có những Toà án không chấp nhận vì cho rằng để thực hiện yêu cầu phản tố bị đơn phải là người trực tiếp yêu cầu. Người đại diện theo ủy quyền không có quyền yêu cầu phản tố; vì họ không phải là bị đơn mà chỉ là người đại diện theo uỷ quyền của bị đơn.
Thời điểm được đưa ra yêu cầu phản tố
Theo quy định tại khoản 3 Điều 200 BLTTDS năm 2015; thì “Bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải”.
Quy định bị đơn chỉ có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp; tiếp cận công khai chứng cứ và hòa giải là một quy định hoàn toàn mới của BLTTDS năm 2015.
Bởi vì; thực tiễn giải quyết các vụ án dân sự nói chung trước đây; thì nhiều trường hợp bị đơn không đưa ra yêu cầu phản tố ngay từ đầu; mà có khi đưa ra yêu cầu phản tố trong thời gian chuẩn bị xét xử; có khi bị đơn đưa ra yêu cầu phản tố tại phiên tòa làm cho thời gian giải quyết vụ án kéo dài và làm tăng tính phức tạp của bị án.
Nội dung đưa ra để yêu cầu phản tố được chấp nhận
Yêu cầu phản tố chỉ được chấp nhận khi thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 200 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
- Yêu cầu phản tố để bù trừ nghĩa vụ với yêu cầu của nguyên đơn; người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập
Trường hợp này được hiểu là yêu cầu phản tố để bù trừ nghĩa vụ với yêu cầu của nguyên đơn; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập là trường hợp bị đơn có nghĩa vụ đối với nguyên đơn; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập và nguyên đơn, người có quyền lợi; nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập cũng có nghĩa vụ đối với bị đơn; do đó, bị đơn có yêu cầu Toà án giải quyết để bù trừ nghĩa vụ; mà họ phải thực hiện theo yêu cầu của nguyên đơn; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.
- Yêu cầu phản tố được chấp nhận dẫn đến loại trừ việc chấp nhận một phần; hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập
- Giữa yêu cầu phản tố và yêu cầu của nguyên đơn; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có sự liên quan với nhau; và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác; và nhanh hơn.
Mời bạn xem thêm bài viết:
Thông tin liên hệ Luật Sư X
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư X về Khi nào được đưa ra yêu cầu phản tố khi bị khởi kiện dân sự?. Mọi thắc mắc về thủ tục pháp lý có liên quan. Quý khách vui lòng liên hệ Luật Sư X để được hỗ trợ, giải đáp.
Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline 0833 102 102
Câu hỏi thường gặp
Việc thực hiện quyền phản tố của bị đơn phải tuân thủ hình thức như khởi kiện của một vụ việc, có nghĩa là bị đơn phải soạn đơn phản tố bằng văn bản và gửi tới Toà án, sau đó bị đơn sẽ phải thực hiện nghĩa vụ nộp tạm ứng án phí như nguyên đơn.
Khi nguyên đơn rút đơn khởi kiện; nếu như bị đơn đã đưa ra yêu cầu phản tố và không rút thì vai trò của các bên sẽ thay đổi, bị đơn sẽ trở thành nguyên đơn và ngược lại, nguyên đơn lại trở thành bị đơn, vụ án vẫn tiếp tục được giải quyết.
Tại khoản 1 Điều 244 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định như sau: “Hội đồng xét xử chấp nhận việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của đương sự nếu việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của họ không vượt quá phạm vi yêu cầu khởi kiện, yêu cầu phản tố hoặc yêu cầu độc lập ban đầu”.
