Hồ sơ miễn trừ gia cảnh gồm những gì?

Nộp thuế thu nhập cá nhân là nghĩa vụ của công dân khi phát sinh thu nhập chịu thuế và có thu nhập tính thuế. Trong đó, theo quy định tại Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành, thu nhập tính thuế là thu nhập chịu thuế sau khi đã trừ đi khoản miễn trừ gia cảnh. Hay nói cách khác, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính dựa trên thu nhập chịu thuế sau khi đã được trừ đi khoản miễn trừ gia cảnh. Vậy, miễn trừ gia cảnh là gì? Hồ sơ miễn trừ gia cảnh bao gồm những giấy tờ, tài liệu nào? … Để giải đáp những thắc mắc này, mời các bạn cùng tìm hiểu qua bài viết “Hồ sơ miễn trừ gia cảnh” của Luật sư X dưới đây.

Căn cứ pháp lý:

VBHN Luật Thuế thu nhập cá nhân 2014
Thông tư 111/2013/TT-BTC

Miễn trừ gia cảnh là gì?

Miễn trừ gia cảnh là cách gọi thông dụng của đại đa số mọi người về thuật ngữ “giảm trừ gia cảnh” được quy định tại VBHN Luật Thuế thu nhập cá nhân 2014. Theo cách hiểu thống nhất, miễn trừ gia cảnh là một loại miễn trừ thuế được áp dụng vào thu nhập cá nhân dựa trên tình hình gia đình và người phụ thuộc của mỗi cá nhân. Việc áp dụng miễn trừ gia cảnh có thể giúp giảm thiểu tác động của thuế lên người lao động và đảm bảo tính công bằng trong việc thu thuế.

Về mặt pháp lý, thuật ngữ giảm trừ gia cảnh đã được định nghĩa cụ thể tại Khoản 1 Điều 19 VBHN Luật Thuế thu nhập cá nhân 2014 như sau: “Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú.”

Hồ sơ miễn trừ gia cảnh

Mặc dù, thu nhập chịu thuế của cá nhân sẽ được trừ đi những khoản miễn trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, chỉ có khoản miễn trừ đối với đối tượng nộp thuế sẽ được trừ tự động còn đối với khoản miễn trừ đối với người phụ thuộc thì người nộp thuế cần phải chuẩn bị hồ sơ miễn trừ gia cảnh để đăng ký với cơ quan quản lý thuế. Đối với mỗi đối tượng phụ thuộc khác nhau thì hồ sơ miễn trừ thuế sẽ khác nhau. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, hồ sơ xin giảm trừ gia cảnh cho con (Bao gồm: con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ/chồng)

Con dưới 18 tuổi

– Bản chụp Giấy khai sinh;

– Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (nếu có).

Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động

– Bản chụp Giấy khai sinh;

– Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (nếu có);

– Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật.

Con đang theo học tại các bậc học

– Bản chụp Giấy khai sinh.

– Bản chụp thẻ sinh viên/bản khai có xác nhận của nhà trường hoặc giấy tờ khác chứng minh đang theo học tại các trường học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trung học phổ thông/học nghề.

Con nuôi, con ngoài giá thú, con riêng

– Các giấy tờ theo từng trường hợp nêu trên;

– Tài liệu chứng minh mối quan hệ cha/mẹ – con như: Bản chụp quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con…

Thứ hai, hồ sơ xin giảm trừ gia cảnh cho vợ/chồng

– Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân;

– Bản chụp giấy tờ chứng minh quan hệ vợ chồng: Giấy chứng nhận kết hôn/ Bản chụp Giấy xác nhận thông tin về cư trú/ Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư/ giấy tờ khác do cơ quan Cơ quan Công an cấp (chứng minh được mối quan hệ vợ chồng);

– Trường hợp vợ/chồng trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác chứng minh người phụ thuộc không có khả năng lao động như:

Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Thứ ba, hồ sơ xin giảm trừ gia cảnh cho cha, mẹ (Bao gồm: Cha, mẹ đẻ, cha, mẹ vợ, cha, mẹ chồng, cha dượng, mẹ kế, cha, mẹ nuôi)

– Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân;

– Giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như:

Bản chụp Giấy xác nhận thông tin về cư trú; hoặc
Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hoặc
Giấy tờ khác do cơ quan Cơ quan Công an cấp;
Giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động như:

Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Thứ tư, hồ sơ xin giảm trừ gia cảnh cho cá nhân khác (Gồm: Anh, chị, em ruột của người nộp thuế; ông, bà nội; ông, bà ngoại; cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác ruột của người nộp thuế; con của anh ruột, chị ruột, em ruột; người phải trực tiếp nuôi dưỡng khác theo quy định mà không có nơi nương tựa được người nộp thuế trực tiếp nuôi dưỡng)

– Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân;

– Các giấy tờ hợp pháp để xác định trách nhiệm nuôi dưỡng theo quy định pháp luật.

– Các giấy tờ hợp pháp là bất kỳ giấy tờ pháp lý nào xác định được mối quan hệ của người nộp thuế với người phụ thuộc như:

Bản chụp giấy tờ xác định nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật (nếu có).
Bản chụp Giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc giấy tờ khác do cơ quan Cơ quan Công an cấp.
Bản tự khai của người nộp thuế theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 80/2021/TT-BTC có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người nộp thuế cư trú về việc người phụ thuộc đang sống cùng.
Bản tự khai của người nộp thuế theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 80/2021/TT-BTC có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người phụ thuộc đang cư trú về việc người phụ thuộc hiện đang cư trú tại địa phương và không có ai nuôi dưỡng (trường hợp không sống cùng).

Nếu người phụ thuộc trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh không có khả năng lao động như:

Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Thủ tục đăng ký người phụ thuộc miễn trừ gia cảnh

Như trên đã phân tích, để được tính khoản miễn trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc, người nộp thuế cần phải thực hiện thủ tục đăng ký người người phụ thuộc miễn trừ gia cảnh tại cơ quan quản lý thuế. Để đảm bảo sự nhất quán giữa các cơ quan quản lý thuế trong việc tiếp nhận, xử lý và trả kết quả thực hiện thủ tụ chành chính, người nộp thuế cần thực hiện thủ tục đăng ký người phụ thuộc miễn trừ gia cảnh theo một trình tự nhất định. Trình tự thủ tục đăng ký được thực hiện như sau:

Bước 1: Đăng ký, nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc (NPT)

Thứ nhất, đăng ký NPT:

Trường hợp (1): Người nộp thuế (NNT) lập hồ sơ đăng ký NPT lần đầu để tính giảm trừ gia cảnh trong suốt thời gian tính giảm trừ gia cảnh, gửi đến tổ chức, cá nhân trả thu nhập (nếu cá nhân nộp thuế qua tổ chức, cá nhân trả thu nhập) chậm nhất là trước thời hạn khai thuế (hoặc trước khi nộp hồ sơ quyết toán thuế của tổ chức, cá nhân trả thu nhập theo quy định của Luật Quản lý thuế). Tổ chức, cá nhân trả thu nhập lưu giữ một (01) bộ hồ sơ và nộp một (01) bộ hồ sơ cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý cùng thời điểm nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của kỳ khai thuế đó (hoặc khi nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN theo quy định của Luật quản lý thuế).

Trường hợp (2): Người nộp thuế trực tiếp khai thuế với cơ quan Thuế thì nộp hồ sơ Đăng ký NPT cho cơ quan Thuế trực tiếp quản lý cùng thời điểm nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân của kỳ khai thuế đó theo quy định của Luật Quản lý thuế hoặc khi nộp hồ sơ quyết toán thuế theo quy định. Riêng đối với người phụ thuộc khác (ví dụ: anh, chị, em ruột; ông, bà nội ngoại; cô, dì…) theo hướng dẫn tại tiết d.4, điểm d, khoản 1, Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC, thời hạn đăng ký giảm trừ gia cảnh chậm nhất là ngày 31 tháng 12 của năm tính thuế.

Trong thời gian tính giảm trừ gia cảnh, người nộp thuế có thay đổi (tăng/giảm) về NPT hoặc thay đổi nơi làm việc thì NNT phải thực hiện lại việc đăng ký NPT (hồ sơ, thời hạn, trình tự các bước, thực hiện như đăng ký NPT lần đầu).

Thứ hai, nộp hồ sơ chứng minh NPT

Chậm nhất là sau 03 tháng kể từ ngày đăng ký NPT lần đầu, NNT lập hồ sơ chứng minh NPT theo hướng dẫn tại Điều 1 Thông tư số 79/2022/TT-BTC gửi đến tổ chức, cá nhân trả thu nhập hoặc cơ quan Thuế (nơi đã nộp mẫu đăng ký NPT lần đầu).

Trong thời gian tính giảm trừ gia cảnh, cá nhân có thay đổi (tăng/giảm) về NPT hoặc thay đổi nơi làm việc thì NNT phải thực hiện nộp lại hồ sơ chứng minh NPT (hồ sơ, trình tự các bước, thực hiện như nộp hồ sơ chứng minh NPT lần đầu).

Bước 2. Cơ quan Thuế tiếp nhận

– Trường hợp hồ sơ được nộp trực tiếp tại cơ quan Thuế hoặc hồ sơ được gửi qua đường bưu chính: cơ quan Thuế thực hiện tiếp nhận, giải quyết hồ sơ theo quy định.

– Trường hợp hồ sơ được nộp thông qua giao dịch điện tử, việc tiếp nhận, kiểm tra, chấp nhận, giải quyết hồ sơ (và trả kết quả nếu có kết quả) thông qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử của cơ quan Thuế.

Mức miễn trừ gia cảnh theo quy định

Miễn trừ trừ gia cảnh cho phép người nộp thuế trừ đi một khoản tiền từ thu nhập chịu thuế để áp dụng cho các khoản chi phí gia đình. Điều này giúp giảm khả năng mất trắng của người nộp thuế và tạo điều kiện cho họ tiếp tục thực hiện các chỉ tiêu cần thiết trong việc đảm bảo cuộc sống và phát triển gia đình. Tại Điều 19 VBHN Luật Thuế thu nhập cá nhân 2019 quy định về mức miễn trừ gia cảnh như sau:

“a) Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 9 triệu đồng/tháng (108 triệu đồng/năm);

b) Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng.

Trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản này phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo.”

Mời bạn xem thêm:

Khuyến nghị

Đội ngũ luật sư, luật gia cùng chuyên viên, chuyên gia tư vấn pháp lý với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, chúng tôi có cung cấp dịch vụ tư vấn luật dân sự Luật sư X với phương châm “Đưa luật sư đến ngay tầm tay bạn” chúng tôi đảm bảo với quý khách hàng sự UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – CHUYÊN NGHIỆP.

Thông tin liên hệ

Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề Hồ sơ miễn trừ gia cảnh. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Luật sư X với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như xin phép bay flycam tại Việt Nam theo quy định của pháp luật Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102

Câu hỏi thường gặp:

Cá nhân không cư trú có được tính miễn trừ gia cảnh không?

Theo quy định tại Điều 19 VBHN Luật Thuế thu nhập cá nhân, miễn trừ gia cảnh chỉ được áp dụng đối với cá nhân cư trú mà không áp dụng đối với cá nhân không cư trú.
Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:
– Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
– Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.

Cách thức thực hiện thủ tục đăng ký người phụ thuộc?

Đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công: Thực hiện thủ tục qua tổ chức, cá nhân trả thu nhập nộp hồ sơ đăng ký người phụ thuộc và hồ sơ chứng minh người phụ thuộc tại tổ chức, cá nhân trả thu nhập.
Đối với cá nhân trực tiếp khai thuế với cơ quan Thuế, gửi hồ sơ đến cơ quan Thuế theo 1 trong các cách sau:
– Nộp trực tiếp tại trụ sở cơ quan Thuế;
– Hoặc gửi qua hệ thống bưu chính;
– Hoặc gửi hồ sơ điện tử đến cơ quan Thuế qua giao dịch điện tử (Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế/Cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tổ chức cung cấp dịch vụ T-VAN).