Khi ly hôn quyền nuôi con theo pháp luật thuộc về ai? Thủ tục, điều kiện giành quyền nuôi con theo pháp luật hiện hành là gì? Hãy cùng Luật sư X làm sáng tỏ trong bài viết dưới dây:
Cơ sở pháp lý:
Theo quy định tại điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 ;quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng; giáo dục con sau khi ly hôn như sau:
Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền; nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên; con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự; hoặc không có khả năng lao động ; và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này,;Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con,;nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được ; thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi; trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom ; chăm sóc, nuôi dưỡng; giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Từ điều luật trên có thể thấy:Việc con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao trực tiếp cho mẹ nuôi. Trường hợp con đã trên 36 tháng tuổi không thể áp dụng theo khoản 3 điều 81. Do vậy quyền nuôi con của cả hai vợ chồng là như nhau.
Điều kiện để giành quyền nuôi con theo pháp luật:
Trong trường hợp muốn giành quyền nuôi con theo pháp luật, hai bên cần :
- Trước tiên, hai bên sẽ phải thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con; quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với con.
- Trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ tiến hành xét xử. Căn cứ vào các điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của con mà hai bên cuung cấp; tòa án ra quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi.
Một số điều kiện tòa án có thể xem xét khi quyết định trao quyền nuôi con:
- Điều kiện về vật chất như: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…
- Điều kiện về tinh thần như: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ; giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay; điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn … của cha mẹ.
Quyền của cha mẹ với con sau khi ly hôn:
Người không trực tiếp nuôi con; phải có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con khi con sống với người còn lại; có nghĩa vụ cấp dưỡng và có quyền thăm nom con mà không ai được cản trở.
Quyền thăm nom khi không trực tiếp nuôi con
Người không nuôi con được quyền thăm nom con cái mà không ai được cản trở. Tuy nhiên, không được cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc chăm sóc; nuôi dưỡng; giáo dục con. Khi đó, người có trách nhiệm nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom. (Điều 85 Luật hôn nhân và gia đình 2014)
Các trường hợp sau đây sẽ bị Tòa án hạn chế quyền thăm nom con:
- Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng; sức khỏe; nhân phẩm; danh dự của con với lỗi cố ý
- Có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
- Phá tài sản của con;
- Có lối sống đồi trụy;
- Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Quyền và nghĩa vụ cấp dưỡng cho con:
- Người không trực tiếp nuôi nấng con cái phải có nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Mức cấp dưỡng bao nhiêu sẽ do hai bên thỏa thuận. Căn cứ vào thu nhập thực tế; khả năng tài chính của người cấp dưỡng cũng như nhu cầu chi tiêu của người con.
- Chỉ khi không thể thỏa thuận được, Tòa án mới áp dụng mức cấp dưỡng cho các bên. Trên thực tế, Toà án thường ấn định MCD dao động 15-30% mức thu nhập của người cấp dưỡng.
Xem thêm: Nghĩa vụ cấp dưỡng sau khi ly hôn theo quy định hiện hành.
Nghĩa vụ cấp dưỡng sau khi ly hôn theo quy định hiện hành
Thay đổi người nuôi con sau khi có quyết định của tòa:
Quyền được trực tiếp nuôi con không phải lúc nào cũng cố định. Có thể được thay đổi người nuôi con sau khi Tòa án đã có quyết định trong các trường hợp:
- Khi cha mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người nuôi con
- Nếu con trên 07 tuổi thì khi đổi người nuôi con phải hỏi ý kiến của con
- Cha hoặc mẹ có quyền yêu cầu nếu thấy người còn lại không còn đủ khả năng; điều kiện để chăm sóc và mang đến cho con lợi ích tốt nhất nữa
- Trường hợp cả cha mẹ đều không có đủ điều kiện để nuôi dạy con . Tòa sẽ quyết định trao quyền nuôi con cho người giám hộ
Vi phạm quy định về quyền nuôi con bị phạt thế nào?
- Đối với hành vi ngăn cản quyền thăm nom chăm sóc giữa cha, mẹ và con. Trường hợp này, bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 nghìn đồng – 300 nghìn đồng.( Theo quy định tại Điều 53 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP)
- Đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng sau khi ly hôn. Bên vi phạm bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 – 300.000 nghìn đồng.
- Trường hợp bên phải có NVCD cho con nhưng không thực hiện nghĩa vụ mặc dù có đủ điều kiện; đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế. Trường hợp này, có thể bị phạt tối đa 5 năm tù giam theo quy định tại Điều 380 Bộ Luật Hình Sự 2015 .
- Việc trốn tránh hoặc từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng khiến người con lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe. Theo quy định tại Điều 186 Bộ Luật Hình Sự 2015 ; đối tượng trên có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Video Luật sư X giải đáp thắc mắc về Điều kiện giành quyền nuôi con theo pháp luật hiện hành
Liên hệ Luật Sư X
Trên đây là toàn bộ nội dung bài tư vấn.
Để biết thêm thông tin chi tiết; và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư X hãy liên hệ 0833102102
Trường hợp con đã trên 36 tháng tuổi không thể áp dụng theo khoản 3 điều 81. Do vậy quyền nuôi con của cả hai vợ chồng là như nhau.
Trường hợp bố, mẹ đều không đủ điều kiện nuôi dưỡng, quyền nuôi con sẽ được trao cho người giám hộ do Tòa án chỉ định.
Chỉ khi không thể thỏa thuận được, Tòa án mới áp dụng mức cấp dưỡng cho các bên. Trên thực tế, Toà án thường ấn định mức cấp dưỡng dao động 15-30% mức thu nhập của người cấp dưỡng.