Đất ruộng có tách thửa được không?

Câu hỏi: Chào luật sư, tôi có 2 người con và đều đã lập gia đình và ra sống riêng, bây giờ hai vợ chồng tôi cũng đã lớn tuổi rồi nên không làm ruộng nữa và quyết định chia đất cho 2 người con. Tuy nhiên đất ruộng của tôi thì liền thành một mảnh và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. bây giờ tôi có ý định muốn tách thửa phần đất ruộng này ra thành 2 phần để chia cho 2 con. Luật sư cho tôi hỏi là “đất ruộng có tách thửa được không” ạ?. Tôi xin cảm ơn.

Đất ruộng hay còn được gọi là đất trồng lúa là loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp, loại đất này đang chiếm diện tích rất lớn trong tỉ lệ đất đai của nước ta hiện nay. vậy nên các quy định liên quan đến loại đất này đã được hoàn thiện cụ thể qua từng giai đoạn. Sau đây mời các bạn hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về vấn đề tách thửa đất ruộng qua bài viết dưới đây nhé.

Tách thửa đất là gì?

Tách thửa là quy trình phân chia quyền sử dụng đất từ người đứng tên trong sổ đỏ cho một hoặc nhiều người khác.

Theo quy định hiện hành, việc tách thửa hay phân chia đất đai là quy trình phân quyền sở hữu đất từ một người đứng tên, chịu trách nhiệm sang cho một hoặc nhiều đối tượng khác nhau.

Theo quy định của pháp luật, dựa vào quy định của Luật Đất đai 2013 và Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 148/2020/NĐ-CP, ta có thể nhận thức được tách thửa đất là thủ tục phân chia quyền sử dụng đất và quyền sở hữu các tài sản gắn liền với đất từ một thể hợp nhất thành nhiều phần khác nhau. 

Biểu hiện của thủ tục tách thửa đất chính là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các quyền sở hữu các tài sản gắn liền với đất hình thành hai hay nhiều giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu các tài sản gắn liền với đất.

Các trường hợp được tách thửa đất

Theo quy định của Luật Đất đai, các trường hợp được tách thửa đất để đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật bao gồm các trường hợp sau: 

Trường hợp 1: Chuyển nhượng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. 

Theo Khoản 1 Điều 104 Luật Đất đai năm 2013 quy định: “Tài sản gắn liền với đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất bao gồm nhà ở, công trình xây dựng khác, rừng sản xuất là rừng trồng và cây lâu năm có tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận quyền sở dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.” Như vậy, mảnh đất đã được chuyển nhượng về quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản theo quy định trên của luật thì trong trường hợp này tách thửa đất là hoàn toàn đúng quy định. 

Trường hợp 2: Thừa kế quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Nếu chủ sở hữu mảnh đất qua đời và để lại quyền thừa kế mảnh đất bao gồm cả quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, người nhận thừa kế hay còn là chủ sở hữu mảnh đất lúc bấy giờ cũng có quyền tách thửa đất. 

Trường hợp 3: Tặng cho quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Nếu chủ sở hữu mảnh đất ban đầu tặng cho người khác mảnh đất đồng nghĩa đã cho tặng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người kia. Như vậy, người được cho tặng có quyền tách thửa đất này theo đúng như quy định của pháp luật. 

Trường hợp 4: Thế chấp quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Điều này có nghĩa là bên thế chấp dùng mảnh đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và không giao mảnh đất cho bên nhận thế chấp. Theo Điều 318 của Luật Dân sự 2015 quy định: 

“1. Trường hợp thế chấp toàn bộ bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ của bất động sản, động sản đó cũng thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. 
2. Trường hợp thế chấp một phần bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ gắn với tài sản đó thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. 
3. Trường hợp thế chấp quyền sử dụng đất mà tài sản gắn liền với đất thuộc quyền sở hữu của bên thế chấp thì tài sản gắn liền với đất cũng thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. 
4. Trường hợp tài sản thế chấp được bảo hiểm thì bên nhận thế chấp phải thông báo cho tổ chức bảo hiểm biết về việc tài sản bảo hiểm đang được dùng để thế chấp. Tổ chức bảo hiểm chi trả tiền bảo hiểm trực tiếp cho bên nhận thế chấp khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. 
Trường hợp bên nhận thế chấp không thông báo cho tổ chức bảo hiểm biết về việc tài sản bảo hiểm đang được dùng để thế chấp thì tổ chức bảo hiểm chi trả tiền bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm và bên thế chấp có nghĩa vụ thanh toán cho bên nhận thế chấp.” 

Như vậy, tài sản thế chấp là mảnh đất bao gồm cả quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, bên nhận thế chấp có quyền tách thửa đất theo như thỏa thuận của hai bên. 

Trường hợp 5: Cho thuê quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Chủ sở hữu mảnh đất cho người khác thuê quyền sử dụng mảnh đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thì bên thuê có thể được tách thửa đất.

 Trường hợp 6: Góp vốn bằng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Đất ruộng có tách thửa được không?

Là một trong những loại đất nông nghiệp nên để được tách thửa thì đất ruộng cũng phải đảm bảo các điều kiện để được phép tách thửa theo quy định của pháp luật đất đai, cụ thể như sau:

Một là, đáp ứng các điều kiện chung để được phép tách thửa đất để bán/chuyển nhượng…theo quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013

Các điều kiện chung về việc tách thửa đất ruộng cụ thể như sau:

– Thửa đất ruộng đã được cấp sổ hồng/sổ đỏ/Giấy chứng nhận;

– Thửa đất ruộng còn trong thời hạn sử dụng đất tại thời điểm đề nghị tách thửa;

– Tại thời điểm đề nghị tách thửa, thửa đất ruộng không có tranh chấp; quyền sử dụng đất không bị kê biên để đảm bảo thi hành án (thi hành các bản án/quyết định của Tòa án, của Hội đồng trọng tài…);

Hai là, đảm bảo các quy định riêng biệt về điều kiện tách thửa của từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có đất

Điều này cũng đồng nghĩa là, nếu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất trồng lúa không quy định hoặc không cho phép được tách thửa đất nông nghiệp là đất trồng lúa thì người sử dụng đất không được phép tách thửa loại đất này hoặc bị hạn chế tách thửa loại đất này. Nếu trong trường hợp được phép tách thửa thì thường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ quy định điều kiện về diện tích, kích thước tối thiểu được phép tách thửa đất nông nghiệp là đất trồng lúa.

Còn trong trường hợp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất trồng lúa có quy định cho phép tách thửa loại đất này thì người sử dụng đất căn cứ vào các điều kiện được phép tách thửa đó để đề nghị tách thửa theo quy định.

Như vậy, Để được tách thửa đất ruộng thì thửa đất này phải đảm bảo các quy định chung của pháp luật đất đai và quy định riêng của từng tỉnh. Trong nhiều trường hợp, theo quy định của từng tỉnh nơi có đất, người sử dụng đất không thể thực hiện việc tách thửa đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh không quy định hoặc không cho phép tách thửa đất ruộng.

Thủ tục tách thửa đất

Người có nhu cầu tách thửa chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm những giấy tờ trên và nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện (huyện thuộc tỉnh, thành phố thuộc tỉnh, quận thuộc thành phố trung ương). Sau khi nhận được hồ sơ, Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm giải quyết hồ sơ hợp lệ trong thời gian không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ. Quy định cụ thể như sau:

Theo căn cứ tại điều 75, nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định như sau:

“1. Người sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị tách thửa hoặc hợp thửa.

2. Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm thực hiện các công việc sau:

a) Đo đạc địa chính để chia tách thửa đất;

b) Lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người sử dụng đất đối với thửa đất mới tách, hợp thửa;

c) Chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đối với trường hợp nộp hồ sơ tại cấp xã.“

Hồ sơ xin tách sổ đỏ bao gồm:

– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (01 bản gốc + 03 bản photo công chứng);

– Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất;

– Sơ đồ kỹ thuật thửa đất (nếu có yêu cầu);

– Chứng minh thư, hộ khẩu của hai bên chuyển nhượng, tặng cho (03 bản photo công chứng);

– Các giấy tờ khác

Thời hạn giải quyết:

Trường hợp các bên chuyển nhượng phải thực hiện nghĩa vụ tài chính mà nghĩa vụ tài chính đó được xác định theo số liệu địa chính thì văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất gửi số liệu địa chính đến cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thông báo cho các bên chuyển nhượng thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Trong thời hạn không quá năm ngày làm việc, kể từ ngày thực hiện xong nghĩa vụ tài chính, các bên tham gia chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại nơi đã nộp hồ sơ.

Thông tin liên hệ

Luật sư X sẽ đại diện khách hàng để giải quyết các vụ việc có liên quan đến vấn đề “đất ruộng có tách thửa được không” hoặc các dịch vụ khác liên quan như là tư vấn pháp lý về lệ phí tách thửa đất. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành và đội ngũ chuyên gia pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ hỗ trợ quý khách hàng tháo gỡ vướng mắc, không gặp bất kỳ trở ngại nào. Hãy liên lạc với số hotline 0833.102.102 để được trao đổi chi tiết, xúc tiến công việc diễn ra nhanh chóng, bảo mật, uy tín.

• FaceBook: www.facebook.com/luatsux
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
• Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux

Câu hỏi thường gặp