Chơi hụi (họ, biêu, phường) là một hình thức giao dịch về tiền phổ biến đã có từ xưa tại Việt Nam. Đây là một hình thức góp vốn và hỗ trợ tài chính giữa những người chơi. Chơi hụi như thế nào đúng pháp luật? Tham khảo bài viết dưới đây của Luật sư X.
Chơi hụi như thế nào?
Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015, họ, hụi, biêu, phường được xác định là một hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán được thực hiện dựa trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người cùng tập hợp lại với nhau để định ra số người chơi, thời gian tham gia, số tiền hoặc tài sản khác, phương thức góp, cách thức lĩnh hụi cũng như quyền và nghĩa vụ của các thành viên.
Khi tham gia hụi, người chơi sẽ được tham gia vào một dây hụi với nhiều thành viên và đóng hụi theo kỳ hạn nhất định. Sau mỗi kỳ hạn mỗi người chơi trong dây hụi sẽ lần lượt được hốt hụi. Số tiền hốt được lớn gấp nhiều lần số tiền mà họ đã đóng trong kỳ. Cứ như vậy cho đến khi tất cả người chơi trong dây hụi đều được hốt hụi.
Hiện nay có hai hình thức chơi hụi chính là: Chơi hụi không tính lãi và chơi hụi tính lãi.
Phần lớn các dây hụi đều được tổ chức dưới hình thức chơi hụi tính lãi.
Trong một dây hụi luôn có những con hụi cần tiền gấp, muốn được hốt hụi trước (hụi chết), người này sẽ phải chịu một phần lãi đỡ cho các con hụi chưa cần tiền và chấp nhận hốt hụi sau (hụi sống). Phần lãi này sẽ trừ trực tiếp vào số tiền đóng hụi của các con hụi khác.
Hụi sống sẽ được nhận nhiều tiền hơn so với số vốn góp tuy nhiên lại chịu rủi ro cao hơn trong trường hợp các con hụi chết ôm tiền bỏ trốn.
Chơi hụi họ có xuất phát điểm dựa trên mục đích tốt, nhằm huy động vốn và cùng nhau hỗ trợ tài chính khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, thời gian qua đi, chơi hụi họ biến tướng và trở thành một hình thức cho vay nóng với lãi suất cao cắt cổ. Bên cạnh đó, tham gia vào dây hụi bạn cũng sẽ gặp phải nhiều rủi ro như các tình huống: Bể hụi, giật hụi…
Nguyên tắc tổ chức và điều kiện tham gia hụi
Căn cứ Điều 3 Nghị định 19/2019/NĐ-CP thì việc tổ chức hụi phải tuân theo các nguyên tắc sau:
+ Đảm bảo việc tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự;
+ Mục đích của việc tổ chức hụi là nhằm tương trợ lẫn nhau giữa những người cùng tham gia;
+ Nghiêm cấm thực hiện hành vi lợi dụng việc tổ chức hụi để cho vay lãi nặng, có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, huy động nguồn vốn trái pháp luật hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Điều kiện tham gia hụi
Cá nhân muốn là thành viên của hụi thì phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự. Tuy nhiên đối với trường hợp người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà có tài sản riêng thì có thể là tham gia chơi hụi, thành viên của dây họ, nếu tài sản là bất động sản hoặc là động sản phải đăng ký quyền sở hữu thì phải được người đại diện theo pháp luật của mình đồng ý. Ngoài ra cần đảm bảo các điều kiện khác theo thỏa thuận của những người tham gia dây họ.
Để thành viên của hụi làm chủ hụi phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự. Nếu các thành viên của hụi tự tổ chức dây hụi thì chủ hụi pahir đảm bảo điều kiện là người được hơn 1/2 thành viên trong hụi bầu, trừ trường hợp các thành viên trong hụi có thỏa thuận khác so với quy định này và chủ hụi phải đảm bảo các điều kiện khác theo thỏa thuận của những người tham gia dây hụi.
Thỏa thuận về dây hụi
Các thỏa thuận về dây hụi phải được lập thành văn bản, kể cả việc sửa đổi, bổ sung sau khi đã ban hành văn bản thỏa thuận. Theo quy định của pháp luật thì văn bản thỏa thuận về dây hụi không cần công chứng, chứng thực nhưng nếu các bên có yêu cầu thì vẫn có thể thực hiện.
– Trong văn bản thỏa thuận về dây hụi phải đảm bảo các nội dung bắt buộc phải có như sau:
+ Thông tin cá nhân của chủ họ bao gồm: họ và tên, số chứng minh nhân dân/căn cước công dân/số hộ chiếu; ngày, tháng, năm sinh; nơi cư trú;
+ Số lượng thành viên, họ, tên, số chứng minh nhân dân hoặc số căn cước công dân hoặc số hộ chiếu, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của từng thành viên;
+ Phần đóng góp hụi; phương thức góp, lĩnh hụi.
+ Thời gian diễn ra dây họ, thời gian của kỳ mở hụi;
– Các nội dung có thể thỏa thuận thêm:
+ Lãi suất (chỉ áp dụng đối với hụi có lãi); mức hoa hồng của chủ họ được hưởng (áp dụng với hụi có hưởng hoa hồng);
+ Giao phần hụi cho thành viên;
+ Việc ký quỹ hoặc các biện pháp bảo đảm việc thực hiện các nghĩa vụ khác của chủ hụi;
+ Thỏa thuuận về phương thức, điều kiện, thời điểm gia nhập, rút khỏi dây hụi, chấm dứt dây hụi;
+ Trách nhiệm của chủ hụi, thành viên khi vi phạm nghĩa vụ và các nội dung khác.
Gia nhập, rút khỏi, chấm dứt dây hụi
– Gia nhập dây hụi:
Mội cá nhân có thể được tham gia dây hụi khi:
+ Nhận được sự đồng ý của người chủ hụi và tất cả các thành viên của dây hụi;
+ Có tài sản đủ để góp phần hụi theo thỏa thuận của các bên tính đến thời điểm tham gia.
Tuy nhiên nếu trong văn bản thỏa thuận về dây hụi có các quy định về điều kiện khác thì cá nhân cũng phải tuân theo.
– Rút khỏi dây hụi:
Khi một thành viên của dây hụi muốn rút ra khỏi dây thì phải thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Đối với thành viên đã được lĩnh hụi: được rút khỏi dây hụi khi đã đóng đầy đủ các phần hụi chưa góp và tiến hành giao cho chủ hụi hoặc giao cho thành viên giữ sổ hụi.
+ Đối với thành viên đã thực hiện việc góp hụi nhưng chưa được lĩnh thì sẽ được lĩnh các phần họ theo văn bản thỏa thuận, nếu không có thỏa thuận thì được nhận lại các phần đã góp tại thời điểm kết thúc dây hụi hoặc phần hụi đã góp tại thời điểm rút khỏi dây hụi. Đồng thời phải thực hiện nghĩa vụ hoàn trả một phần tiền lãi đã được nhận (nếu hụi có lãi) và phải thực hiện các nghĩa vụ khác nếu có; ngoài ra thành viên mà gây thiệt hại cho hụi thì phải bồi thường.
+ Đối với người tham gia dây hụi chết thì các quyền và nghĩa vụ của người đó được giải quyết và thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế. Đối với việc tham gia dây hụi của người thừa kế thực hiện theo thỏa thuận giữa người thừa kế và những người tham gia dây hụi.
– Chấm dứt dây hụi:
Dây hụi sẽ bị chấm dứt nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Sau khi mục đích chơi hụi của các thành viên đã đạt được;
+ Dựa theo thoả thuận trong văn bản thỏa thuận của những người tham gia;
+ Hoặc các trường hợp khác theo quy định của pháp luật có liên quan.
Đối với trường hợp dây hụi khi chấm dứt thì quyền và nghĩa vụ của những người tham gia sẽ được thực hiện theo thỏa thuận và theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015.
Mời bạn xem thêm:
Thông tin liên hệ với Luật sư X
Trên đây là tư vấn của Luật sư X. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên; để sử dụng trong công việc và cuộc sống.
Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến dịch vụ: thành lập công ty cổ phần, hồ sơ tạm ngừng kinh doanh, tra cứu thông tin quy hoạch, xin phép bay flycam, đăng ký lại khai sinh có yếu tố nước ngoài, hợp thức hóa lãnh sự…của luật sư X, hãy liên hệ 0833102102.
Câu hỏi thường gặp
Khi có người muốn gia nhập dây hụi thì chủ hụi phải thông báo các nội dung sau:
– Số lượng dây hụi mà mình làm chủ hụi
– Số lượng thành viên của từng dây hụi mà mình đang làm chủ hụi
– Phần hụi, kỳ mở hụi.
Chủ hụi phải giao giấy biên nhận cho thành viên khi thực hiện các hoạt động sau:
– Góp hụi, lĩnh hụi;
– Nhận lãi, trả lãi;
– Thực hiện giao dịch khác có liên quan.
Chủ hụi phải thông báo bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú về việc tổ chức dây hụi khi thuộc một trong các trường hợp sau:
– Tổ chức dây hụi có giá trị các phần hụi tại một kỳ mở hụi từ 100 triệu đồng trở lên;
– Tổ chức từ hai dây hụi trở lên.
Trường hợp thông tin về dây hụi đã được thông mà có sự thay đổi thì chủ hụi phải thông báo bổ sung bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú về việc thay đổi đó.
