Người chưa thành niên là những người chưa đủ 18 tuổi, chưa phát triển và hoàn thiện về tâm sinh lý cũng như nhận thức, làm chủ về hành vi của mình nên pháp luật có những quy định riêng khi những người chưa thành niên phạm tội. Sau đây hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về những vụ án người chưa thành niên phạm tội qua bài viết sau đây nhé!
Căn cứ pháp lý
Người chưa thành niên phạm tội theo Bộ luật hình sự năm 2015
Theo quy định tại Bộ luật hình sự năm 2015 cũng có điều luật áp dụng đối với người chưa thành niên nhằm mục đích phân loại xác định các tội do những người thành niên gây ra thiệt hại, các hình phạt xử lý đối với những hành vi vi phạm pháp luật, các biện pháp giáo dưỡng hoặc các biện pháp khác tùy theo tính chất, mức độ, thiệt hại gây ra mức độ nguy hiểm cho xã hội phù hợp tâm lý, đặc điểm tại thời điểm người chưa thành niên thực hiện các hành vi phạm tội.
Trong Bộ luật hình sự năm 2015 có 26 chương thì đã dành ra chương 12, nằm trong mục 1, bắt đầu từ Điều 90 đến Điều 91 về các quy định về người chưa thành niên phạm tội. Trong đó, nếu nêu rõ yêu cầu các của các cơ quan tố tụng nhất là thẩm phán xét xử vụ án phải có kiến thức hiểu biết về mặt tâm sinh lý, khoa học, giáo dục nhằm đấu tranh phòng, chống các tội phạm của những người chưa thành niên khi có hành vi phạm tội.
Thông thường, đối với người chưa thành niên phải chịu trách nhiệm hình sự theo những quy định áp dụng riêng cho đối tượng dành cho người thành niên và các tội khác của phần chung trong Bộ luật hình sự quy định áp dụng đối với người từ đủ 14 tuổi nhưng chưa đủ 18 tuổi.
– Người chưa thành niên sẽ được miễn trách nhiệm hình sự và sẽ được thay thế áp dụng các biện pháp khác theo quy định khi phạm thuộc dưới từ đủ mười sáu tuổi đến dưới 18 tuổi trừ các tội quy định như tội cố ý gây thương tích, các tội về buôn bán trái phép chất ma túy… khi người chưa thành niên tự nguyện khắc phục hậu quả và người chưa thành niên có nhiều tình tiết giảm nhẹ không có tình tiết tăng nặng khi phạm tội ít nghiêm trọng và nghiêm trọng theo quy định của pháp luật hình sự.
– Theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015 về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự khi người chưa thành niên mà từ đủ mười bốn tuổi cho đến mười sáu tuổi khi phạm tội rất nghiêm trọng trừ một số tội thì sẽ vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự ví dụ như các tội giết người, tội hiếp dâm, tội mua bán người, tội mua bán trái phép chất ma túy…
Ngoài ra khi người thành niên dưới 18 tuổi thực hiện phạm tội với vai trò đồng phạm không đáng kể trong vụ án đó thì cũng được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.
Thông thường khi xét xử và áp dụng các khung hình phạt đối với người chưa thành niên khi các biện pháp giáo dục, phòng ngừa không hiệu quả và chỉ trong trường hợp thật sự cần thiết phải căn cứ tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội còn phải căn cứ các đặc điểm về nhân thân của họ khi thực hiện hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.
Quy định về người chưa thành niên phạm tội
Người chưa thành niên phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm, cụ thể: Cảnh cáo; Phạt tiền; Cải tạo không giam giữ; Tù có thời hạn và được quy định cụ thể tại Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bổ sung 2017 như sau:
Phạt tiền
– Phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, nếu người đó có thu nhập hoặc có tài sản riêng.
– Mức tiền phạt đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai mức tiền phạt mà điều luật quy định.
Cải tạo không giam giữ
– Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng
– Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, thì không khấu trừ thu nhập của người đó.
– Thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định.
Tù có thời hạn
– Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;
– Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
Tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội
Đối với người dưới 18 tuổi phạm nhiều tội, có tội được thực hiện trước khi đủ 16 tuổi, có tội được thực hiện sau khi đủ 16 tuổi, thì việc tổng hợp hình phạt áp dụng như sau:
– Nếu mức hình phạt đã tuyên đối với tội được thực hiện trước khi người đó đủ 16 tuổi nặng hơn hoặc bằng mức hình phạt đã tuyên đối với tội được thực hiện sau khi đủ 16 tuổi thì hình phạt chung không vượt quá 12 năm tù;
– Nếu mức hình phạt đã tuyên đối với tội được thực hiện sau khi người đó đủ 16 tuổi nặng hơn mức hình phạt đã tuyên đối với tội được thực hiện trước khi đủ 16 tuổi thì hình phạt chung không vượt quá 18 năm tù.
Những vụ án người chưa thành niên phạm tội
Dưới đây là một số bản án về trường hợp người chưa thành niên phạm tội đã được Tòa án xét xử, cụ thể như sau:
Bản án 161/2018/HS-PT ngày 27/03/2018 về tội giết người
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh.
– Nhận định của Tòa án: Bị cáo là người chưa thành niên khi phạm tội (hơn 15 tuổi nhưng dưới 16 tuổi). Diễn biến của vụ án thể hiện rằng bị cáo không biết trước ý định giết người bị hại của bị cáo đầu vụ (là bị cáo Trương Gia T), chỉ biết đi theo Trương Gia T để đuổi đánh người bị hại.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 04 (bốn) năm tù.
Bản án 21/2019/HS-ST ngày 14/08/2019 về tội vi phạm quy định tham gia giao thông đường bộ
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam.
– Nhận định của Tòa án: Bị cáo là người chưa thành niên, có nhiều tình tiết giảm nhẹ, chưa có tiền án, tiền sự, có nơi cư trú cụ thể, rõ ràng, đang là học sinh; có khả năng tự cải tạo.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 12 (Mười hai) tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
Bản án 01/2020/HSST ngày 08/01/2020 về tội gây rối trật tự công cộng
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện C, tỉnh Hòa Bình.
– Nhận định của Tòa án: Bị cáo là người chưa thành niên phạm tội nên có thể cho bị cáo cải tạo ngoài xã hội cũng đủ tác dụng giáo dục bị cáo.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 18 (Mười tám) tháng tù, nhưng cho hưởng án treo Bị cáo là người chưa thành niên nên không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.
Bản án 50/2019/HS-ST ngày 28/11/2019 về tội cố ý gây thương tích trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện V, tỉnh Nam Định.
– Nhận định của Tòa án: Hội đồng xét xử xét thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với bị cáo mà áp dụng Điều 36 của Bộ luật hình sự, phạt cải tạo không giam giữ dối với bị cáo cũng đủ điều kiện cải tạo, giáo dục bị cáo trở thành công dân có ích cho gia đình và xã hội.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 18 (mười tám) tháng cải tạo không giam giữ. Bị cáo là người chưa thành niên nên không phải áp dụng mức khấu trừ thu nhập.
Bản án 14/2017/HSST ngày 15/11/2017 về tội trộm cắp tài sản
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh.
– Nhận định của Tòa án: Tuy giá trị tài sản chiếm đoạt là 9.250.000 đồng nhưng bị cáo là người chưa thành niên, có ý thức phạm tội bột phát, tài sản đã thu hồi trả cho bị hại, có nhân thân tốt, có nhiều tình tiết giảm nhẹ nên không cần cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 06 (sáu) tháng cải tạo không giam giữ. Xét bị cáo là người chưa thanh niên nên không áp dụng hình phạt bổ sung.
Bản án 148/2017/HSST ngày 21/07/2017 về tội tàng trữ trái phép chất ma túy
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh.
– Nhận định của Tòa án: Bị cáo Th khi phạm tội cũng mới 16 năm 9 tháng 19 ngày tuổi, bị cáo là người chưa thành niên phạm tội nên khi xem xét quyết định hình phạt cần cân nhắc, áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự quy định về đường lối xét xử đối với người chưa thành niên phạm tội đối với bị cáo, xử phạt bị cáo ở mức nhẹ hơn so với mức áp dụng đối với người đã thành niên phạm tội tương tự.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo Th 18 (mười tám) tháng tù. Bị cáo là người chưa thành niên phạm tội nên không xem xét áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.
Bản án 118/2017/HSST ngày 30/11/2017 về tội cướp giật tài sản
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh.
– Nhận định của Tòa án: Hội đồng xét xử chấp nhận những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với các bị cáo cùng những quy định đối với người chưa thành niên phạm tội.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo Nguyễn Ngọc N 01 (một) năm 06 (sáu) tháng tù. Xử phạt bị cáo Huỳnh Trung C 01 (một) năm 02 (hai) tháng tù. Do các bị cáo Nguyễn Ngọc N, Huỳnh Trung C là người chưa thành niên, nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung.
Bản án 34/2017/HS-ST ngày 21/11/2017 về tội cố ý gây thương tích
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện U M T, tỉnh Kiên Giang.
– Nhận định của Tòa án: Không cần thiết phải cách ly bị cáo khỏi đời sống xã hội mà giao về cho gia đình và chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú quản lý giáo dục cũng đủ răn đe và việc không bắt bị cáo chấp hành hình phạt tù sẽ không gây ảnh hưởng xấu đến cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm; tạo điều kiện cho bị cáo được cải tạo, sửa đổi thành một công dân tốt sống có ích cho gia đình và xã hội, thể hiện tính nhân đạo, khoan hồng của pháp luật.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 18 (mười tám) tháng cải tạo không giam giữ. Không khấu trừ thu nhập cá nhân do bị cáo là người chưa thành niên.
Bản án 22/2018/HS-ST ngày 20/03/2018 về tội vi phạm quy định ĐKPTGTĐB
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre.
– Nhận định của Tòa án: Không cần thiết bắt bị cáo chấp hành hình phạt tù mà cho bị cáo được hưởng án treo, ấn định thời gian thử thách, giao cho chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú quản lý giáo dục cũng đủ điều kiện giáo dục, cải tạo bị cáo trở thành công dân tốt và có ích cho xã hội.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 01 (một) năm tù, nhưng cho hưởng án treo.
Bản án 126/2018/HSST ngày 17/08/2018 về tội mua bán trái phép chất ma túy
– Cơ quan ban hành: Tòa án nhân dân huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh.
– Nhận định của Tòa án: Bị cáo là người chưa thành niên, nên được hưởng chính sách khoan hồng giảm nhẹ của pháp luật đối với người chưa thành niên phạm tội.
– Kết quả xét xử: Xử phạt bị cáo 18 (Mười tám) tháng tù. Khi phạm tội là người chưa thành niên, nên không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền.
Mời bạn xem thêm bài viết
- Tâm lý người chưa thành niên phạm tội
- Phụ nữ nuôi con dưới 36 tháng tuổi phạm tội
- Bán thẻ ngân hàng có phạm tội không?
- Phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng
- Có tiền sự có được coi là phạm tội lần đầu không?
Thông tin liên hệ
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư X về vấn đề “Vụ án người chưa thành niên phạm tội”. Chúng tôi hi vọng rằng bài viết có giúp ích được cho bạn.
Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của Luật sư X về muốn đổi tên giấy khai sinh cho con, thành lập công ty liên doanh, dịch vụ thám tử tìm người, xác nhận tình trạng hôn nhân Bình Dương, tạm ngưng công ty,… Hãy liên hệ qua số điện thoại: 0833.102.102.
- FaceBook: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
– Chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý
– Trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống còn hạn chế
– Thiếu những điều kiện và bản lĩnh để tự lập
– Khả năng tự kiềm chế chưa cao
– Có xu hướng muốn tự khẳng định, được đánh giá, được tôn trọng
– Dễ tự ái, tự ti, hiếu thắng và thiếu kiên nhẫn
– Nhiều hoài bão nhưng thiếu thực tế
– Dễ bị kích động, lôi cuốn nhưng dễ thay đổi, uốn nắn
Theo khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự năm 2015, người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm (tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng), trừ những tội phạm mà BLHS có quy định khác.
Đối với trường hợp người chưa thành niên phạm tội thì pháp luật không quy định cha mẹ phải có nghĩa vụ đóng án phí sơ thẩm, mà chia làm 02 trường hợp như sau:
– Đối với người chưa thành niên phạm tội tuổi từ đủ 14 đến dưới 16 thì được miễn nộp án phí sơ thẩm (dân sự, hình sự).
– Đối với người chưa thành niên phạm tội tuổi từ đủ 16 đến dưới 18 thì phải chịu án phí hình sự và dân sự theo quy định tại Điều 23 và Điều 26 Nghị quyết 326/2016/NQ-UBTVQH14, mà cha mẹ của bị cáo không phải chịu án phí sơ thẩm