Chào luật sư, em đang là sinh viên học trường cao đẳng ở Hà Nội. Vừa qua trường có đợt đóng bảo hiêm y tế mà em không để ý nên không đóng. Luật sư cho em hỏi Không đóng bảo hiểm y tế có sao không? Mong nhận được tư vấn của luật sư.
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Mời bạn tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.
Căn cứ pháp lý
Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014
Nghị định 117/2020/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực y tế
Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế
Căn cứ Điều 12 Luật bảo hiểm y tế Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế là:
Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng, bao gồm:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động);
- Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.
Nhóm do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng, bao gồm:
- Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng;
- Người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày; người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng;
- Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng;
- Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Nhóm do ngân sách nhà nước đóng, bao gồm:
- Sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan, binh sỹ quân đội đang tại ngũ; sỹ quan, hạ sỹ quan nghiệp vụ và sỹ quan, hạ sỹ quan chuyên môn, kỹ thuật đang công tác trong lực lượng công an nhân dân, học viên công an nhân dân, hạ sỹ quan, chiến sỹ phục vụ có thời hạn trong công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; học viên cơ yếu được hưởng chế độ, chính sách theo chế độ, chính sách đối với học viên ở các trường quân đội, công an;
- Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngân sách nhà nước;
- Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngân sách nhà nước;
- Người có công với cách mạng, cựu chiến binh;
- Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đương nhiệm;
- Trẻ em dưới 6 tuổi;
- Người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng;
- Người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn; người đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo;
- Thân nhân của người có công với cách mạng là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con của liệt sỹ; người có công nuôi dưỡng liệt sỹ;
- Thân nhân của người có công với cách mạng, trừ các đối tượng quy định tại điểm i khoản này;
- Thân nhân của các đối tượng quy định tại điểm a khoản 3 Điều này;
- Người đã hiến bộ phận cơ thể người theo quy định của pháp luật;
- Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam.
4. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, bao gồm:
- Người thuộc hộ gia đình cận nghèo;
- Học sinh, sinh viên.
Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 12
Chính phủ quy định các đối tượng khác ngoài các đối tượng quy định tại các khoản 3, 4 và 5 Điều này; quy định việc cấp thẻ bảo hiểm y tế đối với đối tượng do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý và đối tượng quy định tại điểm l khoản 3 Điều này; quy định lộ trình thực hiện bảo hiểm y tế, phạm vi quyền lợi, mức hưởng bảo hiểm y tế, khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, quản lý, sử dụng phần kinh phí dành cho khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, giám định bảo hiểm y tế, thanh toán, quyết toán bảo hiểm y tế đối với các đối tượng quy định tại điểm a khoản 3 Điều 12
Như vậy khi thuộc các đối tượng quy định ở trên thì bắt buộc phải đóng bảo hiểm y tế
Không đóng bảo hiểm y tế có sao không?
Nếu thuộc đối tượng được đóng bảo hiểm y tế mà không được đóng bảo hiểm thì sẽ bị xử phạt hành chính. Mức phạt cụ thể như sau:
Căn cứ vào Điều 80, Nghị Định 117/2020/NĐ-CP vi phạm quy định về đóng BHYT các cá nhân, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp có thể bị phạt hành chính.
Mức phạt hành chính về đóng Bảo hiểm y tế cụ thể như sau:
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 – 500.000 đồng đối với hành vi không đóng bảo hiểm y tế của đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế.
Phạt tiền đối với hành vi không đóng BHYT cho toàn bộ số người lao động bắt buộc tham gia BHYT của người sử dụng lao động (NSDLĐ), đóng BHYT không đủ số người bắt buộc tham gia BHYT của NSDLĐ, chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm y tế theo một trong các mức sau đây:
- Phạt từ 1.000.000 – 3.000.000 đồng, khi vi phạm dưới 10 người lao động;
- Phạt từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng, khi vi phạm từ 10 đến dưới 50 người lao động;
- Phạt từ 5.000.000 – 10.000.000 đồng, khi vi phạm từ 50 đến dưới 100 người lao động;
- Phạt từ 10.000.000 – 20.000.000 đồng, khi vi phạm từ 100 đến dưới 500 người lao động;
- Phạt từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, khi vi phạm từ 500 đến dưới 1.000 người lao động;
- Phạt từ 30.000.000 – 40.000.000 đồng, khi vi phạm từ 1.000 người lao động trở lên.
Phạt tiền đối với hành vi đóng BHYT không đủ số tiền phải đóng theo 1 trong các mức sau:
- Từ 1.000.000 – 2.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị dưới 5.000.000 đồng;
- Phạt từ 2.000.000 – 3.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 5.000.000 đồng đến dưới 10.000.000 đồng;
- Phạt từ 3.000.000 – 5.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng;
- Phạt từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 20.000.000 đồng đến dưới 40.000.000 đồng;
- Phạt từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 40.000.000 đồng đến dưới 60.000.000 đồng;
- Phạt từ 10.000.000 – 15.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 60.000.000 đồng đến dưới 80.000.000 đồng;
- Phạt từ 15.000.000 – 20.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 80.000.000 đồng đến dưới 120.000.000 đồng;
- Phạt từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 120.000.000 đồng đến dưới 160.000.000 đồng;
- Phạt từ 30.000.000 – 40.000.000 đồng đối với mức vi phạm có giá trị từ 160.000.000 đồng trở lên.
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi chiếm đoạt tiền BHYT.
Như vậy, pháp luật hiện nay không quy định bắt buộc phải mua bảo hiểm y tế trừ các trường hợp bắt buộc phải mua theo quy định tại Điều 12 Luật bảo hiểm y tế. Vì vậy nếu thuộc các đối tượng không phải đóng, thì không đóng cũng không sao. còn nếu thuộc đối tượng phải đóng mà không đóng thì sẽ bị xử phạt.
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn về “Không đóng bảo hiểm y tế có sao không?”. Mong rằng những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ có ích cho bạn đọc. Nếu quý khách có nhu cầu pháp lý như Thủ tục cấp hộ chiếu tại Việt Nam mời quý khách hàng liên hệ đến hotline để được tiếp nhận.
Liên hệ hotline: 0833102102.
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định của pháp luật hiện hành thì học sinh, sinh viên thuộc đối tượng bắt buộc đóng bảo hiểm y tế theo Điểm b Khoản 4 Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 sửa đổi bổ sung năm 2014 . Do đó sinh viên thuộc đối tượng bắt buộc phải đóng bảo hiểm y tế.
Căn cứ theo quy định tại Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định như sau:
“4. Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH.
5. Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về BHXH thì không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN nhưng vẫn được hưởng quyền lợi BHYT
6. Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì đơn vị và người lao động không phải đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, thời gian này được tính là thời gian đóng BHXH, không được tính là thời gian đóng BHTN và được cơ quan BHXH đóng BHYT cho người lao động.”
Như vậy người lao động nghỉ không lương mà không thuộc chế độ ốm đau sẽ không được hưởng bảo hiểm y tế
Trong trường hợp người dân tự nguyện muốn tham gia bảo hiểm y tế để được hưởng những chế độ khi sinh thì có thể tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức tham gia theo hộ gia đình.
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định về nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình:
“ 1. Người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ những người thuộc đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định này.
2. Người có tên trong sổ tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3 , 4 và 6 Nghị định này và đối tượng đã tham gia bảo hiểm y tế theo quy định tại khoản 1 Điều này.”
Theo quy định trên thì khi tham gia BHYT tự nguyện hộ gia đình, người mua sẽ đăng ký tại nơi có sổ hộ khẩu hoặc nơi có sổ tạm trú.
Thời gian được cấp thẻ BHYT được quy định tại Khoản 2 Điều 17 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung năm 2014