Xin chào Luật sư. Tôi là Thúy, tôi là nhà văn, tôi có một cuốn sách đã được xuất bản và đang bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Do hiểu biết pháp luật còn hạn chế nên tôi lên đây mong được luật sư giải đáp thắc mắc. Cụ thể đó là xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự? Các biện pháp xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự? Mong sớm nhận được phản hồi từ quý Luật sư.
Cảm ơn quý khách hàng đã tin tưởng đặt câu hỏi, dưới đây là phần giải đáp thắc mắc của Luật sư X :
Căn cứ pháp lý
Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019
Quyền sở hữu trí tuệ là gì?
“Trí tuệ” là khả năng nhận thức lý tính đạt đến một trình độ nhất định. Đó là năng lực riêng của con người mà không một loài sinh vật nào khác có được. Những thành quả do trí tuệ con người tạo ra thông qua hoạt động sáng tạo được thừa nhận là tài sản trí tuệ.
“Sở hữu trí tuệ” được hiểu là sự sở hữu đối với những tài sản trí tuệ đó. Cụ thể hơn, đó là các quyền hợp pháp xuất phát từ hoạt động trí tuệ trong các lĩnh vực công nghiệp, khoa học, văn học và nghệ thuật.
Theo khoản 1 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019 Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.
Xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự?
Xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự được áp dụng để xử lý hành vi xâm phạm theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra, kể cả khi hành vi đó đã hoặc đang bị xử lý bằng biện pháp hành chính hoặc biện pháp hình sự.
Biện pháp dân sự bao gồm tự thương lượng ( thông thường không đạt được kết quả ) và khởi kiện ra Tòa án nhân dân ( là biện pháp chủ yếu ).
Do tính chất đặc thù của quyền sở hữu trí tuệ, để áp dụng một cách đúng đắn Luật Sở hữu trí tuệ và Bộ luật Tố tụng dân sự, pháp luật hiện hành đã có những quy định cụ thể về các tranh chấp của từng đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án, người có quyền khởi kiện vụ án dân sự về quyền sở hữu trí tuệ, điều kiện khởi kiện vụ án dân sự về quyền sở hữu trí tuệ, về quyền và nghĩa vụ chứng minh của đương sự.
Các biện pháp xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự?
Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm
Theo yêu cầu của người khởi kiện, tòa án quyết định buộc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ chấm dứt ngay hành vi xâm phạm, như: buộc người có hành vi xâm phạm quyền tác giả chấm dứt việc sao chép tác phẩm mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; buộc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu chấm dứt việc sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng với hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký kèm theo nhãn hiệu đó.
Tòa án có thể quyết định buộc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ chấm dứt hành vi xâm phạm trong bản án hoặc trong quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Trong bản án, quyết định, tòa án phải nêu cụ thể các quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm và các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Đồng thời, tòa án cũng phải quy định rõ những việc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải thực hiện và không được thực hiện để thi hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của tòa án.
Khi pháp hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Tòa án áp dụng các biện pháp dân sự theo hướng dẫn tại Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ để xử lý tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ:
Buộc xin lỗi, cải chính công khai
Tòa án quyết định trong bản án, về việc buộc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải xin lỗi, cải chính công khai nhằm khôi phục danh dự, nhân phẩm, uy tín, danh tiếng… cho chủ thể quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm.
Việc buộc xin lỗi, cải chính công khai nhằm mục đích bảo vệ quyền nhân thân của tác giả ( bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm) và khôi phục danh dự, uy tín cho tác giả.
Trong trường hợp các đương sự thỏa thuận được với nhau về nội dung, cách thức xin lỗi, cải chính công khai và chi phí thực hiện việc xin lỗi, cải chính đó mà thỏa thuận đó không trái pháp luật, đạo đức xã hội, thì tòa án công nhận sự thỏa thuận của họ.
Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được với nhau về nội dung, cách thức thực hiện việc xin lỗi, cải chính công khai và chi phí thực hiện, thì tòa án căn cứ vào tính chất hành vi xâm phạm và mức độ, hậu quả do hành vi đó gây ra quyết định về nội dung, thời lượng xin lỗi, cải chính công khai và chi phí thực hiện. Việc xin lỗi, cải chính công khai có thể được thực hiện trực tiếp tại nơi có địa chỉ chính của người bị thiệt hại hoặc đăng công khai trên báo hàng ngày của cơ quan trung ương, báo địa phương nơi có địa chỉ chính của người bị thiệt hại trong ba số liên tiếp.
Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự
Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự được tòa án quyết định áp dụng đối với người có hành vi vi phạm nghĩa vụ đối với chủ thể quyền sở hữu trí tuệ ( không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã thỏa thuận theo hợp đồng và phải chịu trách nhiệm dân sự đối với chủ thể quyền sở hữu trí tuệ ). Khi áp dụng biện pháp này cần căn cứ vào các quy định tương ứng về thực hiện nghĩa vụ dân sự và trách nhiệm dân sự của Bộ luật Dân sự năm 2015.
Buộc bồi thường thiệt hại
Người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ mà gây thiệt hại về vật chất và thiệt hại về tinh thần cho chủ thể quyền sở hữu trí tuệ, thì phải bồi thường. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thuộc loại trách nhiệm dân sự bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.
Cần phải tôn trọng thỏa thuận của các bên về mức bồi thường, hình thức bồi thường và phương thức bồi thường, nếu thỏa thuận đó không trái pháp luật, đạo đức xã hội. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được thì thiệt hại phải được bồi thường tòan bộ; để thiệt hại có thể được bồi thường kịp thời, tòa án phải giải quyết nhanh chóng yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại trong thời hạn luật định.
Trong trường hợp cần thiết có thể áp dụng một hoặc một số biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật tố tụng để giải quyết yêu cầu cấp bách của đương sự. Người gây thiệt hại chỉ có thể được giảm mức bồi thường khi có đủ hai điều kiện sau đây: do lỗi vô ý mà gây thiệt hại; thiệt hại xảy ra quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của người gây thiệt hại.
Buộc tiêu hủy hoặc buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại
Buộc tiêu hủy hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ với điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ.
Tòa án xem xét quyết định buộc tiêu hủy, phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện nêu trên mà không phụ thuộc vào việc chủ thể quyền có yêu cầu hay không có yêu cầu.
Việc buộc phân phối hoặc buộc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ, hàng hóa xâm phạm phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
– Hàng hóa có giá trị sử dụng;
– Yếu tố xâm phạm đã được loại bỏ khỏi hàng hóa;
– Việc phân phối, sử dụng không nhằm thu lợi nhuận và không ảnh thể quyền sở hữu trí tuệ, trong đó ưu tiên mục đích nhân đạo, từ thiện hưởng một cách bất hợp lý tới việc khai thác bình thường quyền của chủ hoặc phục vụ lợi ích xã hội;
– Người được phân phối, tiếp nhận để sử dụng không phải là khách hàng tiềm năng của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ.
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn của Luật sư X về vấn đề “Xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự năm 2022?“. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến dịch vụ đăng ký xác nhận tình trạng hôn nhân; tạm ngừng kinh doanh chi nhánh; mẫu đơn xin giải thể công ty, trích lục hộ khẩu online, của Luật sư , hãy liên hệ: : 0833102102
Có thể bạn quan tâm
- Bản án về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ số 774/2019/DSPT
- Phóng tác là gì? Các quy định về tác phẩm phóng tác theo Luật sở hữu trí tuệ
- Đăng ký sở hữu trí tuệ ở đâu?
Các câu hỏi thường gặp
Biện pháp hành chính được áp dụng xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bao gồm: cảnh cáo và phạt tiền. Các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sau đây bị xử phạt vi phạm hành chính:
Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội;
Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này;
Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ tem, nhãn hoặc vật phẩm khác mang nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý giả mạo hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này
Nếu hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm hình sự. Theo định hướng đó, Điều 212 Luật Sở hữu trí tuệ khẳng định: “Cá nhân thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có yếu tố cấu thành tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật hình sự.”
– Thiệt hại do hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bao gồm:
a, Thiệt hại về vật chất bao gồm các tổn thất về tài sản, mức giảm sút về thu nhập, lợi nhuận, tổn thất về cơ hội kinh doanh, chi phí hợp lý để ngăn chặn, khắc phục thiệt hại;
b, thiệt hại về tinh thần bao gồm các tổn thất về danh dự, nhân phẩm, uy tín, danh tiếng và những tổn thất khác về tinh thần gây ra cho tác giả của tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; người biểu diễn; tác giả của sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng.
– Mức độ thiệt hại được xác định trên cơ sở các tổn thất thực tế mà chủ thể quyền sở hữu trí tuệ phải chịu do hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây ra
