Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu, Trương Mỹ Lan bị phạt thế nào?

Trong thời gian gần đây truyền thông không ngừng đưa tin về vụ Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu lừa tiền của người dân hàng tỷ đồng từ năm 2018 – 2019. Trong đó có bị can là bà Trương Mỹ Lan là chủ tịch, đây là một trong những vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản có tính nghiêm trọng. Vậy Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu, Trương Mỹ Lan bị phạt như thế nào? Để giải đáp thắc mắc hãy cùng Luật sư X tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Căn cứ pháp lý

Trái phiếu doanh nghiệp là gì theo quy định hiện nay?

Trái phiếu doanh nghiệp là trái phiếu do doanh nghiệp phát hành – là loại chứng khoán có kỳ hạn một năm trở lên xác định nghĩa vụ nợ với người nắm giữ. Nhà đầu tư ở vai trò chủ nợ cho doanh nghiệp, vay một số vốn đúng bằng số tiền bỏ ra mua trái phiếu. Doanh nghiệp có trách nhiệm trả lãi định kỳ và hoàn toàn bộ vốn khi đến ngày đáo hạn.

Đặc điểm của trái phiếu doanh nghiệp

Trái phiếu doanh nghiệp sẽ có những đặc điểm đặc trưng của hầu hết các loại trái phiếu. Điểm khác lớn nhất chính là đối tượng phát hành. Chi tiết những đặc điểm cụ thể của một trái phiếu doanh nghiệp cần quan tâm gồm có:

Lãi suất
Kỳ hạn
Mệnh giá
Hình thức trái phiếu.
Quy định lãi suất của trái phiếu thường cao hơn so với gửi tiết kiệm. Nhiều người có thể tận dụng số tiền nhận từ lãi suất định kỳ để tái đầu tư kiếm thêm những khoản lời khác.

Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu, Trương Mỹ Lan thì bị khép vào tội gì?

Ngày 7/10/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra Quyết định khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại CTCP Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức, đơn vị có liên quan đồng thời ra các Quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét đối với bà Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và 3 bị can đồng phạm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 do có hành vi gian dối trong việc phát hành, mua bán trái phiếu trái quy định của pháp luật để chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng của người dân trong thời gian năm 2018 – 2019.

Trong đó, có thể hiểu rằng lừa đảo chiếm đoạt tài sản được hiểu là hành vi dùng thủ đoạn gian dối làm cho chủ sở hữu, người quản lý tài sản tin nhầm giao tài sản cho người phạm tội để chiếm đoạt tài sản đó.

Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định:

Điều 139. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 500 nghìn đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 500 nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Tái phạm nguy hiểm;

d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

đ) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

g) Gây hậu quả nghiêm trọng.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;

b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Như vậy, có thể thấy với các thủ đoạn gian dối cho chủ sở hữu, người quản lý tài sản tin nhầm giao tài sản cho người phạm tội để chiếm đoạt tài sản đó , cụ thể là phát hành trái phiếu trái pháp luật để chiếm đoạt hàng tỷ đồng của người dân của bà Trương Mỹ Lan là hành vi vi phạm pháp luật hình sự với tội lừa đảo chiếm doạt tài sản.

Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu, Trương Mỹ Lan bị phạt thế nào?

Cấu thành tội phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà Trương Mỹ Lan

Chủ thể: Bà Trương Mỹ Lan 65 tuổi, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, có năng lực trách nhiệm hình sự

Khách thể: Khách thể của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hành vi xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác bằng cái phát hành trái phiếu trái pháp luật lừa đảo hàng tỷ đồng của người dân

Mặt chủ quan:

Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. bà Trương Mỹ Lan nhận thức rõ hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác do mình thực hiện hành vi là gian dối, trái pháp luật. Đồng thời thấy trước hậu quả của hành vi đó là tài sản của người khác bị chiếm đoạt trái pháp luật và mong muốn hậu quả đó xảy ra.

Mặt khách quan:

Về hành vi: Có hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản:

(i) Dùng thủ đoạn gian dối là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa ra thông tin giả có thể bằng nhiều cách khác nhau như bằng lời nói, bằng chữ viết (viết thư), bằng hành động và bằng nhiều hình thức khác như giả vờ vay, mượn, thuê để chiếm đoạt tài sản.

(ii) Chiếm đoạt tài sản, được hiểu là hành vi chuyển dịch một cách trái pháp luật tài sản của người khác thành của mình.

(iii) Dấu hiệu bắt buộc của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là người phạm tội sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản.

Về giá trị tài sản: Giá trị tài sản bị chiếm đoạt phải từ 2.000.000 đồng trở lên.

Các khung hình phạt đối với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà Trương Mỹ Lan

Vì đây là vụ án mới phát hiện gần đây, công an vẫn đang trong quá trình điều tra làm rõ, vì thế vẫn chưa thể xác định được khung hình phạt cụ thể cho bà Trương Mỹ Lan, vì thế Luật sư X xin trình bày cho bạn các khung hình phạt mà bà Trương Mỹ Lan có thể nhận như sau:

Khung 1

Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.
Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
Có tổ chức;
Có tính chất chuyên nghiệp;
Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
Tái phạm nguy hiểm;
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
Khung 4: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
Hình phạt bổ sung

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

(Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017))

Mức phạt hành chính đối với hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Trường hợp hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản chưa đủ các điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), thì người có hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính.

Cụ thể theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác thì sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.

Ngoài ra, người có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản còn phải chịu hình phạt bổ sung và thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả, cụ thể như sau:

Hình phạt bổ sung:
Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính
Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính
Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Thông tin liên hệ

Trên đây là tư vấn của Luật sư X về vấn đề “Vạn Thịnh Phát lừa đảo trái phiếu, Trương Mỹ Lan bị phạt thế nào?“. Chúng tôi hi vọng rằng thông tin trên có thể cho bạn thêm kiến thức về pháp luật và có thể giúp bạn áp dụng vào cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và có thêm sự tư vấn về vấn đề trên cũng như các vấn đề liên quan đến pháp luật như thông báo giải thể công ty cổ phần, thành lập công ty ở Việt Nam, mẫu trích lục hồ sơ địa chính; mẫu tờ khai đăng ký lại khai sinh;..… hãy liên hệ đến đường dây nóng của luật sư X, hotline: 0833102102.

Câu hỏi thường gặp

Xác định dấu hiệu tội phạm trong hành vi phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản như thế nào?

Thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ thể hiện hành vi lừa dối, hành vi chiếm đoạt tài sản. Tùy vào trường hợp có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm xâm phạm sở hữu dựa trên ý nghĩa mối quan hệ giữa hành vi gian dối và hành vi chiếm đoạt.
Khi định tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cần xem xét, phân tích, đánh giá về mặt khách quan và chủ quan của người phạm tội có hành vi chiếm đoạt tài sản.
Căn cứ mục địch chiếm đoạt tài sản là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đồng thời xem xét thời điểm phát sinh ý định chiếm đoạt là một trong những yếu tố quan trọng để phân biệt được tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có được giảm nhẹ hình phạt không?

Tình tiết gỡ tội, giảm nhẹ tội cho bị cáo là các tình tiết giúp làm miễn, giảm trách nhiệm hình sự mà bị cáo phải chịu khi thực hiện hành vi phạm tội.
Miễn, giảm trách nhiệm hình sự là hành vi có tính khoan hồng được quy định trong Bộ luật Hình sự 2015 thể hiện bằng việc miễn, giảm sự tác động cưỡng chế thuộc nội dung của trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền áp dụng trong quá trình truy cứu và thực hiện trách nhiệm hình sự của người phạm tội.
Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể được miễn, giảm trách nhiệm hình sự khi các tình tiết gỡ tội, làm nhẹ tội phù hợp với quy định tại Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015.

Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên 100 triệu là bao nhiêu?

Trên thực tế, cần phải lưu ý đến trường hợp tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Chủ thể của tội này có thể là bất kì người nào từ đủ 16 tuổi trở lên, đã có năng lực trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, căn cứ Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015, , đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi thì không phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên 100 triệu nhưng vẫn có thể bị xử phạt hành chính.