Mọi công dân phải có quyền và nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ quân sự khi đến tuổi. Vậy quyền của công dân khi tham gia NVQS theo quy định mới có gì mới?
Vấn đề trên sẽ được Luật sư X giải đáp trong bài viết dưới đây.
Cơ sở pháp lý
- Luật Nghĩa vụ quân sự mới nhất 2021;
- Thông tư 95/2016/TT-BQP;
- Nghị định 27/2016/NĐ- CP;
- Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015;
- Nghị định 61/2015/NĐ-CP ngày 09/7/2015.
NVQS và những điều kiện khi tham gia NVQS
NVQS là sự thể hiện trách nhiệm của công dẫn đối với tổ quốc của mình. Để bảo đảm quyền và lợi ích của công dân; Nhà nước đã đưa ra những quy định rất cụ thể về NVQS ; cũng như các trường hợp được tạm hoãn, được miễn NVQS. Cụ thể:
Về định nghĩa của NVQS
Theo Khoản 1 Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, NVQS được định nghĩa là:
Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân.
Điều 4: Giải thích từ ngữ.
Cũng tại Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, những yêu cầu về NVQS được nêu rất cụ thể. Theo đó, nhưng yêu cầu này bao gồm:
- Công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự; không phân biệt dân tộc; thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp; nơi cư trú phải thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật này.
- Công dân phục vụ trong lực lượng Cảnh sát biển và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân được coi là thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ.
Trường hợp được công nhận hoàn thành NVQS
Các trường hợp được công nhận hoàn thành nghĩa vụ quân sự tại ngũ trong thời bình gồm:
- Dân quân tự vệ nòng cốt đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ; trong đó có ít nhất 12 tháng làm nhiệm vụ dân quân tự vệ thường trực;
- Hoàn thành nhiệm vụ tham gia Công an xã liên tục từ đủ 36 tháng trở lên;
- Cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp đại học trở lên; đã được đào tạo và phong quân hàm sĩ quan dự bị;
- Thanh niên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp tình nguyện phục vụ tại đoàn kinh tế – quốc phòng từ đủ 24 tháng trở lên; theo Đề án do Thủ tướng Chính phủ quyết định;
- Công dân phục vụ trên tàu kiểm ngư từ đủ 24 tháng trở lên.
Quyền của công dân khi tham gia NVQS đối với trường hợp là hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ
Căn cứ pháp lý: Điều 3 Luật nghĩa vụ quân sự 2015
Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ là công dân đang phục vụ trong lực lượng thường trực của Quân đội nhân dân và lực lượng Cảnh sát biển.
Theo đó, chế độ đãi ngộ của nhà nước đối với nhưng đối tượng này cụ thể là:
Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH)
Theo Điểm a Khoản 1 Điều 7 Thông tư 95/2016/TT-BQP quy định thời gian phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, binh sĩ được tính là thời gian đóng BHXH để làm cơ sở tính hưởng các chế độ BHXH theo quy định.
Chế độ nghỉ phép
Hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ từ tháng thứ 13 trở đi nghỉ phép hàng năm; thời gian nghỉ là 10 ngày (không kể ngày đi và về).
- Hạ sĩ quan, binh sĩ đã nghỉ phép năm theo chế độ, nếu gia đình gặp thiên tai, hỏa hoạn nặng; người thân từ trần, mất tích hoặc hạ sĩ quan, binh sĩ lập được thành tích đặc biệt xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ thì được nghỉ phép đặc biệt, thời gian không quá 05 ngày (không kể ngày đi và về).
- Được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường theo quy định hiện hành.
- Không mất phí chuyển bưu phẩm, tiền: Miễn tiền cước khi chuyển tiền, bưu phẩm, bưu kiện; được cấp 04 tem thư/tháng.
- Khi tham gia tuyển sinh được cộng điểm ưu tiên.
- Trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo; học sinh, sinh viên nếu vay tiền từ Ngân hàng Chính sách xã hội thì được tạm hoãn trả ; không tính lãi suất trong thời gian tại ngũ.
Đãi ngộ đối với thân nhân
Theo Điều 6 Nghị định 27/2016/NĐ-CP, thân nhân của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ được trợ cấp như sau:
- 3.000.000 đồng/suất/lần khi nhà ở của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ gặp gặp tai nạn, hoả hoạn, thiên tai dẫn đến bị sập nhà, trôi nhà, cháy nhà hoặc phải di dời chỗ ở hoặc tài sản bị hư hỏng, thiệt hại nặng về kinh tế;
- 500.000 đồng/người/lần khi thân nhân của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ ốm đau từ 01 tháng trở lên, điều trị 01 lần tại bệnh viện từ 07 ngày trở lên;
- Trường hợp hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ hy sinh, từ trần hoặc mất tích thì thân nhân được trợ cấp mức được trợ cấp mức 2.000.000 đồng/người.
- Miễn, giảm học phí đối với con đẻ, con nuôi hợp pháp của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ khi học tại cơ sở giáo dục phổ thông công lập, ngoài công lập theo quy định tại Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015.
Chế độ phụ cấp thêm khi kéo dài thời gian phục vụ tại ngũ
Theo quy định tại Điều 4 Nghị định 27/2016/NĐ- CP:
- Hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định kéo dài thời gian phục vụ tại ngũ thì từ tháng thứ 25 trở đi; hàng tháng được hưởng thêm 250% phụ cấp quân hàm hiện hưởng (Không áp dụng đối với hạ sĩ quan, binh sĩ đang chờ chuyển chế độ quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng; chờ đi học, dự thi tuyển sinh; đang học ở các học viện, nhà trường trong, ngoài Quân đội và các trường hợp khác);
- Hạ sĩ quan, binh sĩ nữ phục vụ tại ngũ: hàng tháng được hưởng phụ cấp mức 0,2 so với mức lương cơ sở.
Một số chế độ khác, chính sách khác
Theo Điều 5 Nghị định 27/2016/NĐ- CP, hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ còn được đãi ngộ:
- Không mất phí chuyển tiền, bưu phẩm; bưu kiện; được cấp 04 tem thư/tháng;
- Trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên nếu vay tiền từ ngân hàng chính sách xã hội thì được tạm hoãn trả và không tính lãi suất trong thời gian tại ngũ theo quy định hiện hành.
- Nếu có đủ điều kiện, tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, văn hóa, sức khoẻ, độ tuổi; được tham gia tuyển sinh theo quy định của Bộ Quốc phòng; được cộng Điểm ưu tiên trong tuyển sinh theo quy định hiện hành.
Quyền của công dân khi tham gia NVQS với trường hợp là hạ sĩ quan, binh sĩ khi xuất ngũ
Khi xuất ngũ , hạ sĩ quan , binh sĩ sẽ không còn phục vụ trong quân ngũ nữa. Căn cứ vào mức độ đóng góp của hạ sĩ quan; binh sĩ Nhà nước đưa ra nhiều chính sách , trợ cấp đối với những đối tượng này. Cụ thể:
Trợ cấp xuất ngũ một lần
Theo Điều 7 Nghị định 27/2016/NĐ-CP, chính sách dành cho hạ sĩ quan, binh sĩ khi xuất ngũ gồm:
- Cứ mỗi năm phục vụ trong Quân đội: được trợ cấp bằng 02 tháng tiền lương cơ sở theo quy định của Chính phủ tại thời điểm xuất ngũ. Trường hợp có tháng lẻ:
- Dưới 01 tháng: không được hưởng trợ cấp;
- Từ đủ 01 tháng đến đủ 06 tháng: hưởng trợ cấp bằng 01 tháng tiền lương cơ sở;
- Từ trên 06 tháng trở lên đến 12 tháng: hưởng trợ cấp bằng 02 tháng tiền lương cơ sở.
- Ngoài ra, nếu phục vụ tại ngũ thời hạn đủ 30 tháng, khi xuất ngũ được trợ cấp thêm 02 tháng phụ cấp quân hàm hiện hưởng. Trường hợp nếu xuất ngũ trước thời hạn 30 tháng thì thời gian phục vụ tại ngũ từ tháng thứ 25 đến dưới 30 tháng được trợ cấp thêm 01 tháng phụ cấp quân hàm hiện hưởng.
- Được trợ cấp tạo việc làm bằng 06 tháng tiền lương cơ sở theo quy định của Chính phủ tại thời Điểm xuất ngũ;
- Được tổ chức buổi gặp mặt chia tay với mức chi 50.000 đồng/người; được tiễn đưa hoặc cấp tiền tàu, xe (loại phổ thông), phụ cấp đi đường từ đơn về nơi cư trú.
Được hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm
Hạ sĩ quan, binh sĩ hoàn thành nghĩa vụ quân sự, sau khi xuất ngũ:
- Được tiếp nhận vào học tiếp tại các trường mà trước khi nhập ngũ đang học hoặc có giấy gọi.
- Nếu có nhu cầu đào tạo nghề và đủ điều kiện thì được hỗ trợ đào tạo nghề.
- Được tiếp nhận vào làm việc, bố trí việc làm tại nơi trước khi nhập ngũ đang làm. Được đảm bảo thu nhập, tiền lương, tiền công…
- Hạ sĩ quan, binh sĩ xuất ngũ khi về địa phương được ưu tiên sắp xếp việc làm và cộng điểm trong tuyển sinh; tuyển dụng công chức, viên chức; Trong thời gian tập sự được hưởng 100% mức lương ; phụ cấp của ngạch tuyển dụng tương ứng với trình độ đào tạo.
Một số chế độ, chính sách khác
Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 27/2016/NĐ- CP hạ sĩ quan; binh sĩ khi xuất ngũ còn được đãi ngộ:
- Trước khi nhập ngũ đang học tập hoặc có giấy gọi vào học tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học; được bảo lưu kết quả, được tiếp nhận vào học tại các trường đó.
- Được hỗ trợ đào tạo nghề khi xuất ngũ theo quy định tại Nghị định 61/2015/NĐ-CP ngày 09/7/2015.
Nếu trước khi nhập ngũ đang làm việc tại cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị;tổ chức chính trị – xã hội
- Khi xuất ngũ được tiếp nhận lại bố trí việc làm ; bảo đảm thu nhập không thấp hơn trước khi nhập ngũ; trường hợp cơ quan; tổ chức đã giải thể thì cơ quan; tổ chức cấp trên trực tiếp có trách nhiệm bố trí việc làm phù hợp.
- Trường hợp cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp đó đã giải thể hoặc không có cơ quan; tổ chức cấp trên trực tiếp thì Sở Lao động – Thương binh và Xã hội ; các cơ quan nhà nước có liên quan cùng cấp sẽ giải quyết việc làm.
Nếu trước khi nhập ngũ đang làm việc tại tổ chức kinh tế
- Khi xuất ngũ được tiếp nhận lại, bố trí việc làm và bảo đảm tiền lương, tiền công tương xứng với vị trí việc làm và tiền lương, tiền công trước khi nhập ngũ;
- Trường hợp tổ chức kinh tế đã chấm dứt hoạt động, giải thể hoặc phá sản thì chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ xuất ngũ được thực hiện như đối với NLĐ của tổ chức kinh tế đó theo quy định của pháp luật; cơ quan BHXH địa phương nơi tổ chức kinh tế nói trên đóng BHXH chịu trách nhiệm thanh toán chế độ BHXH theo quy định hiện hành.
Trường hợp được tiếp nhận vào làm việc tại các cơ quan nhà nước, tổ chức, các cơ sở kinh tế thuộc các thành phần kinh tế
được xếp lương theo công việc đảm nhiệm, thời gian phục vụ tại ngũ được tính vào thời gian công tác và được hưởng chế độ, chính sách theo quy định hiện hành đối với cán bộ, công chức, viên chức và NLĐ của cơ sở kinh tế đó.
Xem thêm:
Các trường hợp được tạm hoãn, miễn NVQS theo quy định mới
Bị cận thị có được miễn nghĩa vụ quân sự không?
Độ tuổi tham gia nghĩa vụ quân sự 2020 là bao nhiêu?
Câu hỏi thường gặp
Theo Điểm a Khoản 1 Điều 7 Thông tư 95/2016/TT-BQP quy định thời gian phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, binh sĩ được tính là thời gian đóng BHXH để làm cơ sở tính hưởng các chế độ BHXH theo quy định.
Trường hợp tổ chức kinh tế đã chấm dứt hoạt động, giải thể hoặc phá sản thì chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ xuất ngũ được thực hiện như đối với NLĐ của tổ chức kinh tế đó theo quy định của pháp luật; cơ quan BHXH địa phương nơi tổ chức kinh tế nói trên đóng BHXH chịu trách nhiệm thanh toán chế độ BHXH theo quy định hiện hành.
Trước khi nhập ngũ đang học tập hoặc có giấy gọi vào học tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thì được bảo lưu kết quả, được tiếp nhận vào học tại các trường đó.
Liên hệ Luật Sư X
Trên đây là toàn bộ nội dung bài tư vấn.
Mọi thắc mắc cần sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn của Luật Sư X, mời quý khách liên hệ qua số điện thoại: 0833.102.102