Hiện nay, việc tranh chấp về lối đi chung diễn ra phổ biến trong lĩnh vực đất đai. Một trong số đó xảy ra nhiều đó là tranh chấp về quy định kích thước lối đi chung. Vậy pháp luật quy định chiều rộng lối đi chung như thế nào? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu quy định pháp luật về vấn đề này tại nội dung bài viết dưới đây, hi vọng bài viết mang lại nhiều điều bổ ích đến bạn.
Căn cứ pháp lý
Lối đi chung là gì?
Lối đi chung hay ngõ đi chung là phần diện tích đất chung được nhiều hộ gia đình, cá nhân sử dụng để đi ra đường công cộng.
Lối đi chung là phần diện tích đất được cắt ra để các chủ sử dụng đất sử dụng làm lối đi ra đường giao thông công cộng. Lối đi chung này thường được gọi là “ngõ đi chung”. Nó được thường được hình thành trong quá trình người sử dụng đất chia tách thửa đất. Việc chia tách thừa đất do nhiều nguyên nhân. Có thể là do phân chia tài sản hoặc chuyển nhượng một phần. Hoặc do thỏa thuận của các bên về việc mở lối đi chung. Và cũng có thể là do quyết định của TAND hoặc Cơ quan có thẩm quyền.
Pháp luật quy định chiều rộng lối đi chung như thế nào?
Quyền yêu cầu mở lối đi chung
Theo quy định tại Điều 245 BLDS 2015 về; “Quyền đối với bất động sản liền kề” là quyền được thực hiện trên một bất động sản (gọi là bất động sản chịu hưởng quyền); nhằm phục vụ cho việc khai thác một bất động sản khác thuộc quyền sở hữu của người khác (gọi là bất động sản hưởng quyền). Một trong những quyền đối với bất động sản liền kề là quyền về lối đi qua.
Vậy, khi nào thì bất động sản được hưởng quyền về lối đi qua?
Căn cứ theo quy định tại Điều 254 BLDS 2015 về “Quyền về lối đi qua”. Theo đó, Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có; hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng; có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ. Nếu bất động sản bị vây bọc bởi nhiều bất động sản khác; thì việc mở lối đi chung được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc; và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản chịu hưởng quyền.
Nghĩa vụ, trách nhiệm của “Bất động sản hưởng quyền” khi thực hiện quyền về lối đi chung
Theo quy định tại Điều 254 BLDS 2015 thì Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền khi thực hiện quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền; trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Riêng đối với trường bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu; chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định nêu trên; mà không có đền bù.
Vị trí, chiều dài, rộng của lối đi chung
Theo quy định tại khoản 2 Điều 254 BLDS 2015 thì vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận; bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
Riêng đối với trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong và lối đi này phải đảm bảo có mặt cắt ngang tối thiểu theo quy định của từng địa phương. .
Chấm dứt quyền đối với bất động sản liền kề
Theo quy định tại Điều 255 BLDS 2015 về việc chấm dứt quyền đối với bất động sản liền kề trong các trường hợp sau:
+ Bất động sản hưởng quyền và bất động sản chịu hưởng quyền thuộc quyền sở hữu của một người.
+ Việc sử dụng, khai thác bất động sản không còn làm phát sinh nhu cầu hưởng quyền.
+ Theo thỏa thuận của các bên.
+ Trường hợp khác theo quy định của luật.
Quyền và nghĩa vụ của các chủ sử dụng đất đối với “Lối đi chung”
Các chủ sử dụng đất liền kề với Lối đi chung được sử dụng làm lối đi ra đường công cộng. Việc sử dụng không được làm ảnh hưởng đến các chủ sử dụng khác. Ngoài ra, theo quy định tại Điều 178 BLDS 2015; thì các chủ sử dụng đất liền kề với lối đi chung được trổ cửa ra vào nhà; cửa sổ nhìn ra lối đi chung theo quy định của pháp luật về xây dựng. Không ai được quyền sử dụng lối đi chung vào mục đích cho riêng mình; và cản trở quyền sử dụng lối đi chung của người khác.
Lối đi chung và lối đi qua có điểm gì khác nhau?
Lưu ý: Do pháp luật không có quy định cụ thể về lối đi chung nên bảng phân biệt dưới đây dùng để phân biệt giữa lối đi qua và trường hợp lối đi chung do các bên cắt một phần đất của mình tạo thành lối đi để sử dụng chung.
Ngoài ra, trong nhiều trường hợp không thể lấy quy định quyền về lối đi qua áp dụng để giải quyết tranh chấp về lối đi chung, thay vào đó phải áp dụng quy định giải quyết tranh chấp đất đai.
| Tiêu chí | Lối đi qua | Lối đi chung |
| Nguồn gốc | Do các bên thỏa thuận. Bên cạnh đó còn do Tòa án, cơ quan nhà nước khác có thẩm quyền quyết định nếu không thỏa thuận được | Do các bên cắt một phần đất của mình để tạo thành lối đi chung |
| Đền bù | – Chủ bất động sản bị vây bọc phải đền bù cho chủ bất động sản vây bọc khi yêu cầu mở lối đi qua bất động sản của họ, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.- Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong mà không có đền bù. | Lối đi chung thường không có đền bù vì do các bên góp đất tạo thành lối đi để sử dụng chung |
| Đất mở lối đi | Vị trí lối đi qua nằm trên bất động sản vị vây bọc (mở lối đi qua đất của người khác).Nói cách khác, đất mở lối đi là đất của người khác (chủ bất động sản vây bọc) | Do các bên thỏa thuận nhưng thông thường là ranh giới thửa đất của các bên hoặc lối mòn đã sử dụng nhiều năm |
| Đăng ký | Phải đăng ký với cơ quan đăng ký đất đai để ghi vào sổ địa chính (theo điểm l khoản 4 Điều 95 Luật Đất đai 2013) | Không bắt buộc phải đăng ký.Trường hợp sử dụng nhiều năm mà tạo thành lối đi chung có thể được đo vẽ và thể hiện trong bản đồ địa chính.Ngoài ra, lối đi chung cũng có thể tạo thành ranh giới giữa các bất động sản liền kề (tạo thành ranh giới khi tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp) |
| Người hưởng quyền | Chủ bất động sản bị vây bọc (được hưởng quyền hạn chế đối với bất động của người khác) | Các bên đều được hưởng quyền (vì là lối đi chung) |
Mời bạn xem thêm bài viết:
- Pháp luật quy định về kích thước lối đi chung như thế nào?
- Quy định chiều rộng lối đi chung là bao nhiêu năm 2022
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn của Luật sư X về vấn đề “Pháp luật quy định chiều rộng lối đi chung như thế nào?“. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên; để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến thủ tục chia di sản thừa kế hay tư vấn về thủ tục chia đất thừa kế …. của luật sư X, hãy liên hệ: 0833 102 102.
Hoặc qua các kênh sau:
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Trước hết hai gia định bạn phải tự hòa giải. Trường hợp không hòa giải được bạn có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải lên Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp. Nếu hòa giải không thành, thì bạn phải gửi đơn khởi kiện lên Tòa án nhân dân quận/huyện nơi có thửa đất để yêu cầu giải quyết, đồng thời kèm theo các giấy tờ liên quan để chứng minh về quyên sử dụng đất của gia đình bạn.
Lối đi chung thường không có đền bù vì do các bên góp đất tạo thành lối đi để sử dụng chung
Không bắt buộc phải đăng ký.
Trường hợp sử dụng nhiều năm mà tạo thành lối đi chung có thể được đo vẽ và thể hiện trong bản đồ địa chính.
Ngoài ra, lối đi chung cũng có thể tạo thành ranh giới giữa các bất động sản liền kề (tạo thành ranh giới khi tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp)
