Người dưới 18 tuổi phạm tội thì sẽ phải chịu những hình phạt nào? Hiện nay, tỉ lệ tội phạm dưới 18 tuổi đang ngày càng một nhiều và tăng đến mức báo động. Tuy nhiên thì đây vẫn chưa phải những người thành niên, vì vậy có rất nhiều người thắc mắc về những hình phạt được áp dụng đối với những tội phạm này. Chính vì vậy ngay sau đây hãy cùng với Luật sư x tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Căn cứ pháp lý:
Người dưới 18 tuổi phạm tội thì sẽ phải chịu những hình phạt nào?
Căn cứ vào đặc điểm của các trường hợp cụ thể của người dưới 18 tuổi phạm tội. Bên cạnh đó, căn cứ vào yêu cầu của việc phòng, chống tội phạm đặt ra với các nhà làm luật. Các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định tại Điều 98 Bộ luật Hình sự năm 2015 như sau:
Điều 98. Các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội
Người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:
1. Cảnh cáo.
2. Phạt tiền.
3. Cải tạo không giam giữ.
4. Tù có thời hạn.
Ngoài ra, xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo xã hội chủ nghĩa. Bộ luật hình sự đã quy định những hình thức xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội tuân theo nguyên tắc quy định tại khoản 5 Điều 91 Bộ luật hình sự năm 2015:
“Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội”.
Căn cứ theo quy định tại Điều 101 và Điều 103 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì:
Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:
Phạt tù không quá 18 năm đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội.
Phạt tù không quá 12 năm đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội.
Cảnh cáo
Cảnh cáo là sự răn đe nghiệm khắc công khai của Nhà nước đối với người bị kết án. Cảnh cáo được Tòa án thực hện ngay tại phiên tòa hình sự đối với người phải chịu hình phạt này. Mặc dù không gây ra thiệt hại về tài sản hay hạn chế tự do thẩn thể của người phạm tội; nhưng với tính chất là sựu răn đe nghiêm khắc của Nhà nước; cảnh cáo gây ra những ảnh hưởng nhất định về mặt tinh thần. Từ đó, làm chuyển biến tư tưởng của người phạm tội.
Cảnh cáo là hình phạt nhẹ nhất đượca ps dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Nhưng, chỉ được áp ụng đối với người phạm tội ít nghiêm trọng và có nhiều tình tiết giảm nhẹ và chưa đến mức được miễn hình phạt. Tòa án có thể áp dụng hình phạt nói trên để răn đe giáo dục đuối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
Phạt tiền
Điều kiện để áp dụng hình phạt phạt tiền đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
- Áp dụng là hình phạt chính đối với người phạm tội ít nghiệm trọng, phạm tội nghiêm trong. ( Mức cao nhất của khung hình phạt không quá 07 năm tù).
- Áp dụng là hình phạt chính đối với người phạm tội rất nghiêm trọng xâm phạm trật tự quản lí kinh tế, môi trường, trật tự công cộng, an toàn công cộng và một số tội khác.
Các điều kiện đặc thù để áp dụng hình phạt trên đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
+ Phạt tiền chỉ được áp dụng với cá nhân người phạm tôi. Nhưng người phạm tội phải có thu nhập hoặc tài sản riêng và tài sản này phải đủ để đảm thi hành án được diễn ra.
+ Chỉ phạt tiền khi người dưới 18 tuổi phạm tội có khả năng chấp hành án. Vì người dưới 18 tuổi phạm tội thường là người chưa có thu nhập hoặc tài sản riêng.
Tòa án đánh giá xem xét áp dụng hình phạt tiền đối với người dưới 18 tuổi phạm tội đáp ứng đầy đủ các điều kiện này. Mức phạt tiền đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quyết định theo tính chất, mức độ nghiêm trọng của tội phạm, tình hình tài sản của người phạm tội, sự biến động giá và không được quá 1/2 mức tiền phạt mà điều luật quy định.
Không thỏa mãn được các điều kiện trên thì áp dụng các hình phạt khác theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Căn cứ theo khoản 3 Điều 105 Bộ luật Hình sự năm 2015, theo đề nghị của Viện trường VIện kiểm sát, Tòa án có thế quyết định hoặc miễn chấp hành phần tiền phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong một số trường hợp cụ thể.
Xóa án tích
Người dưới 18 tuổi phạm tội bị áp dụng hình phạt tiền được xóa án tích sau 06 tháng kể từ ngày chấp hành xong bản án mà họ không phạm tội mới.
Cải tạo không giam giữ
Cải tạo không giam giữ là hình phạt không buộc người bị kết án phải cách li khỏi xã hội. Người phạm tội được giao cho cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội giám sát, giáo dục. Hình phạt này được áp dụng nhằm phát huy vai trò của quần chúng, nhân dân tham gia vào việc cải tạo, giáo dục người phạm tội.
Điều kiện để áp dụng cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý. Hoặc, người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng. Hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội pham tội rất nghiêm trọng.
- Người phạm tội đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nới thường trú rõ ràng. ( Đây là điều kiện đảm bảo việc theo dõi, giám sát, giáo dục tại cơ sở đối với người bị kết án).
- Tòa án xét thấy không cần thiết phải cách ly người dưới 18 tuổi phạm tội khỏi xã hội.
Áp dụng cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
Thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định đối với người thành niên; nhưng cũng không thấp hơn 06 tháng.
Tòa án xét giảm thời hạn cải tạo không giam đối với người dưới 18 tuổi giữ khi:
Có nhiều tiến bộ trong quá trình chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ.
Chấp hành được một phần tư thời hạn cải tạo không giam đối với người đó.
Tòa án xét giảm ngay hoặc miễn chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi giữ khi:
Người dưới 18 tuổi bị phạt cải tạo không giam giữ lập công.
Người dưới 18 tuổi bị phạt cải tạo không giam giữ mắc bệnh hiểm nghèo.
Xóa án tích
Người dưới 18 tuổi bị phạt cải tạo không giam giữ được xóa án tích sau 06 tháng kể từ ngày chấp hành xong bản án mà người đó không phạm tội mới.
Tù có thời hạn
Hình phạt tù có thời hạn là hình phạt nghiêm khắc nhất đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
Tù có thời hạn tác động đến quyền tự do của người dưới 18 tuổi phạm tội.
Hình phạt tù được quyết định đối với người dưới 18 tuổi phạm tội phải tuân thủ nguyên tắc:
Căn cứ theo quy định tại Điều 91 Bộ luật Hình sự năm 2015 như sau:
“Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội”.
“Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và với thời hạn thích hợp ngắn nhất”.
Mức phạt tù đối với người dưới 18 tuổi phạm tội
Căn cứ theo quy định tại Điều 91 Bộ luật Hình sự năm 2015 như sau:
- Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;
- Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.
Xét giảm thời hạn phạt tù đối với người dưới 18 tuổi phạm tội
- Căn cứ theo quy định tại khoản 1 điều 105 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định:
Người dưới 18 tuổi đã chấp hành được một phận tư thời hạn án tù. Và, người dưới 18 tuổi có kết quả cải tạo tốt. Tòa án có thể xem xét giảm lần đầu theo đề nghị của Ban giám thị trại giam. Người dưới 18 tuổi phạm tội có thể được giảm nhiều lần, và có thể giảm đến 04 năm; thời hạn phạt tù của người dưới 18 tuổi phạm tội phải được đảm bảo đã chấp hành được một phần hai mức án đã tuyên.
- Người dưới 18 tuổi bị phạt tù nếu đã có hành động giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền phát hiện, truy bắt, điều tra tội phạm; cứu được người khác trong tình thế hiểm nghèo; cứu được tài sản của Nhà nước, của tập thể, của công dân trong thiên tai, hỏa hoạn; có những phát minh, sáng chế hoặc sáng kiến có giá trị; có thành tích xuất sắc đột xuất khác được cơ quan có thẩm quyền xác nhận; trong trường hợp theo kết luận của bệnh viện cấp tỉnh kết luận bị những căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng khó có phương thức chữa trị thì có thể được miễn chấp hành hình phạt còn lại.
Xóa án tích
Căn cứ theo quy định tại Điều 107 Bộ luật hình sự năm 2015; thời hạn xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt tù được quy định như sau:
01 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm; 02 năm trong trường hợp bị phạt từ từ trên 05 năm đến 15 năm; 03 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm; kể từ ngày chấp hành xong bản án mà người đó không phạm tội mới.
Câu hỏi thường gặp
Căn cứ theo quy định tại Điều 98 Bộ luật Hình sự năm 2015; các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định bao gồm: Cảnh cáo; phạt tiền; cải tạo không giam giữ; tù có thời hạn.
Tù có thời hạn tác động đến quyền tự do của người dưới 18 tuổi phạm tội.
Mức phạt tiền đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quyết định theo tính chất, mức độ nghiêm trọng của tội phạm, tình hình tài sản của người phạm tội, sự biến động giá và không được quá 1/2 mức tiền phạt mà điều luật quy định.
Xem thêm: Miễn hình phạt theo quy định của pháp luật hiện hành.
Trên đây là toàn bộ thông tin về:
“Người dưới 18 tuổi phạm tội thì sẽ phải chịu những hình phạt nào?”.
Mong rằng bài viết hữu ích đối với độc giả!
Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc giải đáp những vấn đề pháp lý khó khăn; vui lòng sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật hoặc liên hệ hotline: 0833102102
