Những ngày vừa, xôn xao vụ việc 600 học sinh trường iSchool Nha Trang ngộ độc nhập viện, trong đó 1 trường hợp tử vong. Nhiều người tỏ ra bất bình, mong muốn tìm ra nguyên nhân gây ngộ độc cho các em học sinh một cách nhanh nhất để những người có lỗi phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vậy, vụ việc Học sinh ngộ độc thực phẩm dẫn đến tử vong thì ai chịu trách nhiệm? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu về vấn đề này nhé.
Căn cứ pháp lý
Dấu hiệu vi phạm trong vụ việc Học sinh ngộ độc thực phẩm dẫn đến tử vong
Theo quy định thì việc trồng trọt, chăn nuôi trong sản xuất nông nghiệp, nhằm đáp ứng yêu cầu về lương thực, thực phẩm phải đảm bảo tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, nghiêm cấm việc sử dụng các hóa chất, chất cấm trong hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Việc thu hoạch, giết mổ, bảo quản phải thực hiện theo quy trình, tiêu chuẩn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Trường hợp tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm gây ra hậu quả nghiêm trọng khiến người tiêu dùng tử vong thì cơ quan điều tra sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi này về tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm theo Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015.
Trong thời gian vừa qua, cơ quan chức năng đã phát hiện rất nhiều trường hợp các doanh nghiệp, cá nhân thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh lương thực, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tuy nhiên cũng chỉ dừng ở mức xử phạt hành chính bởi chưa xác định được hậu quả đã gây ra đối với xã hội. Còn đối những với những vụ việc nghiêm trọng như thế này, hậu quả gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe của con người là đã có nên việc khởi tố vụ án hình sự là hoàn toàn có khả năng thực hiện được nếu như cơ quan chức năng xác định được nguyên nhân ngộ độc từ một loại thực phẩm nào đó.
Cơ quan điều tra sẽ vào cuộc, tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhân, lấy mẫu thức ăn, nguồn nước và các thực phẩm mà nhà trường sử dụng trong thời điểm sự việc xảy ra để kiểm nghiệm nhằm xác định độc tố, nguyên nhân dẫn đến vụ ngộ độc hàng loạt các em học sinh.
Trong trường hợp xác định được hóa chất, độc tố có trong loại thực phẩm nào thì sẽ tiến hành truy xuất nguồn gốc để xác định việc sản xuất, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, chế biến có đúng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm hay không? Nguyên nhân nào dẫn đến ngộ độc thực phẩm và sẽ tiến hành truy trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật.
Căn cứ để khởi tố vụ việc Học sinh ngộ độc thực phẩm dẫn đến tử vong
Trong trường hợp có căn cứ cho thấy đã có tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi vi phạm quy định được mô tả theo Điều 317 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi 2017) như:
“Ðiều 317. Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây vi phạm quy định về an toàn thực phẩm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm mà biết là cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm mà sản phẩm trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Sử dụng động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy theo quy định của pháp luật để chế biến thực phẩm hoặc cung cấp, bán thực phẩm mà biết là có nguồn gốc từ động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy mà sản phẩm trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm mà biết là chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trong sản xuất thực phẩm mà sản phẩm trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc sản phẩm trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
d) Nhập khẩu, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà biết là có sử dụng chất, hóa chất, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
đ) Nhập khẩu, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà biết là có sử dụng chất, hóa chất, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng; thực phẩm trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
e) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm đ khoản này hoặc chế biến, cung cấp, bán thực phẩm mà biết là thực phẩm không bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật, quy định về an toàn thực phẩm gây ngộ độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của từ 05 người đến 20 người hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Làm chết người;
c) Gây ngộ độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của từ 21 người đến 100 người;
d) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
đ) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
e) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;
g) Thực phẩm có sử dụng nguyên liệu là động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;
h) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
i) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây ngộ độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của từ 101 người đến 200 người;
c) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
d) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;
đ) Thực phẩm có sử dụng nguyên liệu là động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
e) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng hoặc thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây ngộ độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của 201 người trở lên;
c) Gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
d) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm cấm sử dụng hoặc ngoài danh mục được phép sử dụng trị giá 500.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên;
đ) Thực phẩm có sử dụng nguyên liệu là động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc động vật bị tiêu hủy trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
e) Thực phẩm có sử dụng chất, hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm hoặc chất hỗ trợ chế biến thực phẩm chưa được phép sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành tại Việt Nam trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”.
Vụ việc này dẫn đến hậu quả là một học sinh tử vong, nhiều học sinh bị tổn hại nghiêm trọng đến đời sống, tâm lý, sức khỏe thì cơ quan điều tra sẽ tiến hành khởi tố vụ án hình sự, xác định trách nhiệm của cá nhân có liên quan để khởi tố bị can, xử lý theo quy định của pháp luật.
Học sinh ngộ độc thực phẩm dẫn đến tử vong thì ai chịu trách nhiệm?
Đối với trường hợp một học sinh tử tử vong, cơ quan chức năng sẽ pháp y tử thi, lấy mẫu các chất có trong máu và dạ dày nạn nhân nhằm xác định nguyên nhân. Đối với các trường hợp khác, việc xét nghiệm máu, dạ dày cũng có thể được tiến hành nhằm xác định các loại độc tố có trong cơ thể của các em học sinh sau khi dùng bữa tại trường. Căn cứ theo kết quả giám định, có 2 trường hợp có thể xảy ra, đó là ngộ độc do nguồn gốc thực phẩm có độc và ngộ độc do độc tố phát ra trong quá trình chế biến thức ăn.
– Trường hợp ngộ độc do nguồn gốc thực phẩm, cơ quan chức năng sẽ làm rõ đơn vị nào cung cấp nguyên liệu để hộ kinh doanh Bùi Phúc Lam chế biến, nấu suất ăn cho iSchool. Khâu nuôi trồng, kiểm duyệt thực phẩm của họ sẽ được kiểm định lại nhằm xác minh quy trình nuôi trồng, chế biến thực phẩm của họ có tuân thủ đúng nguyên tắc, quy trình, đảm bảo quy chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm hay chưa.
Nếu xác định có độc tố trong thực phẩm và đó chính là nguyên nhân dẫn tới vụ ngộ độc tập thể, lỗi sẽ thuộc về đơn vị cung cấp thực phẩm. Khi đó, các cá nhân liên quan tới hoạt động nuôi trồng và kiểm định chất lượng thực phẩm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với sai phạm của mình.
Ngoài ra, nếu trong thỏa thuận giữa hộ kinh doanh Bùi Phúc Lam với cơ sở này có thỏa thuận về trách nhiệm pháp lý của các bên khi phát sinh vấn đề, hộ kinh doanh này cũng có thể phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường cho các nạn nhân. Trường hợp hộ kinh doanh biết thực phẩm của cơ sở cung cấp này có vấn đề, có thể gây nguy hại cho sức khỏe học sinh nhưng vẫn nhập về để chế biến suất ăn, những cá nhân liên quan còn phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi này.
Nếu xác định hộ kinh doanh này tự nuôi trồng, sản xuất thực phẩm để chế biến thức ăn, trách nhiệm sẽ thuộc về hộ kinh doanh Bùi Phúc Lam.
– Trường hợp ngộ độc do độc tố sinh ra trong quá trình chế biến thức ăn, cần xem xét trách nhiệm của người đầu bếp.
Trên thực tế, có nhiều loại thực phẩm không có độc, nhưng khi chúng kết hợp với nhau lại tạo ra độc tố. Cơ quan chức năng cần làm rõ đầu bếp có được đào tạo bài bản, hiểu biết về mức độ nguy hiểm khi kết hợp một số nguyên liệu với nhau không, hay người này chỉ nấu ăn tự phát, làm việc theo thói quen và không có hiểu biết về những vấn đề này
Tuy nhiên, dù biết hay không biết về hậu quả có thể xảy ra, việc đầu bếp chế biến món ăn có độc tố khiến 600 học sinh bị ngộ độc, trong đó có một em tử vong vẫn là hành vi có dấu hiệu hình sự. Nếu biết những vẫn cố tình thực hiện, đây là hành vi có dấu hiệu của tội Giết người. Nếu đây là lỗi vô ý, vẫn có thể bị xử lý về tội Vô ý làm chết người.
Thông tin liên hệ
Vấn đề “Học sinh ngộ độc thực phẩm dẫn đến tử vong thì ai chịu trách nhiệm?” đã được chúng tôi cung cấp qua thông tin bài viết trên. Luật sư X luôn có sự hỗ trợ nhiệt tình từ các chuyên viên tư vấn pháp lý, quý khách hàng có vướng mắc hoặc nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý liên quan như là Mã số thuế cá nhân vui lòng liên hệ đến hotline 0833.102.102 Chúng tôi sẽ giải quyết các khúc mắc của khách hàng, làm các dịch vụ một cách nhanh chóng, dễ dàng, thuận tiện.
Mời bạn xem thêm
- Xử phạt quảng cáo thực phẩm chức năng khi sai phạm thế nào?
- Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cho hộ kinh doanh
- Làm giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định năm 2022
Câu hỏi thường gặp
Theo khoản 6, khoản 8 Điều 22 Nghị định 115/2018/NĐ-CP được sửa đổi điểm e khoản 12 Điều 1 Nghị định 124/2021/NĐ-CP cụ thể như sau:
“Điều 22. Vi phạm quy định khác về bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp thực phẩm
6. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Nhập khẩu, sản xuất, chế biến, cung cấp, bán thực phẩm gây ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của từ 01 người đến 04 người mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
8. Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Nhập khẩu, sản xuất, chế biến, cung cấp, bán thực phẩm gây ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của từ 05 người trở lên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
11. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc thu hồi thực phẩm đối với vi phạm quy định tại các khoản 1, 5, 6, 7, 8 và 9 Điều này;
b) Buộc tiêu hủy thực phẩm đối với vi phạm quy định tại các khoản 6, 7, 8 và 9 Điều này;
c) Buộc chịu mọi chi phí cho việc xử lý ngộ độc thực phẩm, khám, điều trị người bị ngộ độc thực phẩm đối với vi phạm quy định tại điểm a khoản 6 và điểm a khoản 8 Điều này;
d) Buộc thu hồi bản tự công bố sản phẩm đối với sản phẩm thuộc diện tự công bố sản phẩm vi phạm quy định tại điểm a, b khoản 4, điểm a khoản 5, các khoản 6, 7, 8 và 9 Điều này.
đ) Buộc thay đổi mục đích sử dụng hoặc tái chế hoặc buộc tiêu hủy thực phẩm đối với vi phạm quy định tại các khoản 1, 3 và 5 Điều này;
e) Buộc nộp lại giấy tờ đã bị sửa chữa, tẩy xóa đối với vi phạm quy định tại điểm c khoản 4 Điều này.”
Cũng theo Điều 591, Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về Thiệt hại do sức khỏe, tính mạng bị xâm phạm như sau:
“Điều 590. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm
1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:
a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;
d) Thiệt hại khác do luật quy định.
2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.“
“Điều 591. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm
1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:
a) Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;
b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;
c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;
d) Thiệt hại khác do luật quy định.
2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”
Theo đó, đơn vị nào có hành vi gây ra ngộ độc thực phẩm, xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe của người khác, gây ra thiệt hại thì phải bồi thường cho người bị thiệt hại các khoản chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe, thu nhập thực tế, tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng,…
Ngoài ra, bồi thường thêm một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu.
