Trong các gia đình, phân chia tài sản thừa kế luôn là một vấn đề tế nhị và phức tạp. Điều này càng trở nên phức tạp hơn khi xảy ra các tranh chấp cần có sự can thiệp của pháp luật. Trên thực tế, hóa ra đối với cả những người chưa có nhiều hiểu biết về pháp luật thì việc chia thừa kế, tài sản thừa kế không còn quá xa lạ. Bộ luật dân sự 2015 quy định rất rõ về thừa kế, thừa kế theo pháp luật và di chúc. Theo đó, trong trường hợp có tranh chấp về thừa kế thì có thể áp dụng các quy định của Bộ luật này để giải quyết tranh chấp đó. Mời bạn đọc tham khảo bài viết “Hồ sơ khởi kiện chia di sản thừa kế mới năm 2023” để tìm hiểu thêm nhé!
Quy định về di sản thừa kế
Theo quy định tại Điều 612 BLDS thì “di sản bao gồm tài sản riêng của người lập di chúc, tức là phần tài sản của người lập di chúc là tài sản chung với người khác”.
Người thừa kế có thể là vật, tiền, giấy tờ có giá, quyền tài sản của người chết để lại cho người còn sống.
Do đó, người thừa kế phải khai nhận di sản thừa kế như sau:
Về mặt hồ sơ pháp lý, bên khai nhận thừa kế bao gồm các giấy tờ sau:
- Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu (bản chính và bản sao) của từng người thừa kế
- Giấy đăng ký kết hôn, giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy chứng nhận chưa kết hôn (bản gốc kèm theo bản sao)
- Giấy ủy quyền
- Giấy khai sinh, giấy chứng nhận nuôi con nuôi; bản án, lý lịch và các giấy tờ khác (bản chính và bản chụp) chứng minh quan hệ gia đình của người chết, người thừa kế.
Hồ sơ pháp lý của những người chia lại di sản
- Giấy chứng tử tài sản (bản chính và bản sao), cáo phó, án tử hình (bản chính và bản sao).
- Giấy đăng ký kết hôn, giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy chứng nhận chưa kết hôn (bản gốc kèm theo bản sao)
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng, sở hữu tài sản thừa kế:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng nhà
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND cấp
- Giấy tờ nhà đất và các giấy tờ nhà đất khác (bản gốc kèm theo bản sao);
- Giấy phép mua bán, chuyển nhượng – hợp pháp hóa lãnh thổ do Ủy ban nhân dân quận cấp và xác nhận của Chi cục thuế tài sản đã đăng ký.
- Giấy tờ mua bán nhà có xác nhận của UBND (nếu có); biên lai nộp thuế nhà đất (nếu có)
- Giấy phép xây dựng (nếu có)
- Biên bản nghiệm thu hoàn công (nếu có)
- Bản vẽ do các cơ quan, ban ngành có liên quan lập và được Ủy ban nhân dân hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường xác nhận nội kiểm và quy hoạch (nếu có).
- Các giấy tờ liên quan đến các tài sản khác (sổ tiết kiệm gửi tiền, sổ tiết kiệm, giấy xác nhận mở tài khoản của ngân hàng, giấy đăng ký xe, cổ phiếu…)
Việc xác định di sản do người chết để lại do đó căn cứ vào các giấy tờ, tài liệu chứng minh việc chiếm hữu, sử dụng hợp pháp tài sản đó. Nếu tài sản thừa kế là tài sản chung thì việc xác định tài sản chung của người chết có thể căn cứ vào các thỏa thuận hoặc văn bản hiện có do cơ quan có thẩm quyền ban hành.
Hồ sơ khởi kiện chia di sản thừa kế mới năm 2023
Bộ luật Dân sự 2015 quy định các trường hợp thừa kế theo pháp luật sau đây:
Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Không có di chúc.
- Di chúc trái pháp luật;
- Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc. Cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
- Người được di chúc chỉ định là người thừa kế mà không có quyền hưởng di sản, người từ chối nhận di sản.
Luật thừa kế cũng áp dụng cho các phần sau đây của di sản:
- Bất động sản chưa được kiểm tra.
- Một số tài sản liên quan đến một phần di chúc không có hiệu lực pháp luật.
Mặc dù một phần di sản do những người thừa kế theo di chúc phân chia nhưng họ không có quyền hưởng di sản, quyền từ chối nhận di sản, quyền chết trước hoặc chết cùng một thời điểm với người lập di chúc. Được quyền nhận tài sản theo di chúc nhưng liên quan đến cơ quan, tổ chức không tồn tại vào thời điểm xác lập tài sản.
Những người thừa kế theo pháp luật khi để lại di sản thừa kế được tính vào quy phạm.
Những người thừa kế theo pháp luật được gọi tên theo thứ tự sau đây:
- Hàng thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Hàng thứ hai gồm ông nội, bà ngoại, ông ngoại, bà nội, anh ruột, chị ruột và em ruột đã mất. Cháu và cháu của người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- Hàng thứ ba ghi ông cố nội và ngoại của người quá cố. cậu ruột, cậu ruột, cậu ruột, cô ruột, cô ruột đã mất. Người chết, cháu ruột của người chết là bác ruột, bác ruột, cậu ruột, cô ruột, cô ruột. Chắt của người chết nhưng người chết là bà cố nội của người chết.
Những người thừa kế trong cùng một gia đình được hưởng phần di sản bằng nhau.
Những người thừa kế ở hàng kế tiếp chỉ được hưởng di sản nếu những người thừa kế ở hàng trước không còn người do chết, bị truất quyền hưởng di sản, bị loại trừ khỏi diện thừa kế hoặc bị từ chối nhận di sản mà mình có.
Theo quy định tại Điều 623 BLDS 2015, thời hiệu mà người thừa kế có quyền yêu cầu chia di sản thừa kế là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm tài sản được xác lập. Nếu vẫn trong thời hiệu khởi kiện về thừa kế thì bạn có quyền khởi kiện anh trai mình ra tòa án để yêu cầu chia di sản thừa kế.
Nếu bạn không muốn đến tòa trực tiếp, bạn có thể gửi hồ sơ khiếu nại của mình qua đường bưu điện. Hồ sơ khởi kiện thủ tục phân chia di sản bao gồm:
- Đơn xin chia tài sản;
- Bản chính giấy khai sinh;
- Giấy chứng tử của người để lại tài sản;
- Bản kê khai cho các bất động sản.
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh quyền sở hữu tài sản, nguồn gốc tài sản.
- Bản sao công chứng chứng minh nhân dân
- Bản sao công chứng sổ hộ khẩu
Trình tự thủ tục khởi kiện phân chia di sản thừa kế
Thẩm quyền giải quyết: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của bị đơn.
Trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khiếu nại, Chánh án Tòa án sẽ chỉ định một thẩm phán để xem xét đơn khiếu nại.
Trong thời hạn năm ngày làm việc kể từ ngày được phân công, thẩm phán phải xem xét đơn và đưa ra quyết định về một trong các nội dung sau:
- Yêu cầu Người khiếu nại sửa đổi, bổ sung Đơn khiếu nại.
- Nếu tuân theo thủ tục thông thường hoặc thủ tục tóm tắt, thủ tục chấp nhận sẽ được thực hiện trên cơ sở thủ tục tóm tắt.
- Chuyển khiếu nại đến tòa án thích hợp và thông báo cho nguyên đơn nếu vụ việc thuộc thẩm quyền của một tòa án khác.
- Nếu vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án thì trả lại đơn cho người nộp đơn.
Theo đó, tòa án sẽ xem xét các tài liệu, chứng cứ và nếu xét thấy thuộc thẩm quyền của mình thì thông báo cho các bên liên quan nộp án phí trước.
Các bên phải trả trước án phí trong vòng 15 ngày kể từ ngày nhận được lệnh của tòa án. Sau khi nộp xong, các bên nộp lại biên lai thu tiền cho tòa án và tòa án sẽ thụ lý vụ việc dân sự hoặc vụ việc dân sự sau khi nhận được biên lai này.
Tòa án phải tổ chức xét xử trong thời hạn một tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ việc ra tòa. Nếu có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.
Theo quy định của Bộ luật Dân sự, thời hiệu để người thừa kế khởi kiện chia tài sản, xác nhận quyền thừa kế, từ chối thừa kế của người khác là mười năm, kể từ ngày mở thừa kế. Thời hiệu khởi kiện tranh chấp yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài chính do người lập di chúc để lại là ba năm, kể từ ngày xác lập di sản. Nếu không có giấy khai sinh bản chính, bạn có thể cung cấp bản sao giấy khai sinh và nêu lý do không xuất trình được bản chính giấy khai sinh khi nộp đơn khiếu nại.
Do đó, nếu bạn chứng minh được mối quan hệ nhân thân với người để lại tài sản không để lại di chúc thì bạn có quyền khởi kiện nếu không được thừa kế tài sản. Để khởi kiện anh trai bạn phải chuẩn bị hồ sơ khởi kiện gồm các giấy tờ trên bao gồm các giấy tờ tùy thân như giấy khai sinh, chứng minh nhân dân, giấy chứng tử của người chết, tài sản,… và trình cho tòa án nơi anh trai bạn cư trú.
Mời bạn xem thêm:
- Hồ sơ chăm sóc người khuyết tật đặc biệt nặng năm 2023
- Quy định 2023 về hồ sơ đăng ký thuế ban đầu mới nhất
- Quy định lưu trữ hồ sơ bệnh án năm 2023 như thế nào?
Thông tin liên hệ:
Vấn đề “Hồ sơ khởi kiện chia di sản thừa kế mới năm 2023” đã được Luật sư X giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với hệ thống công ty Luật sư X chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới tư vấn pháp lý về mẫu trích lục hộ tịch. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 0833.102.102
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Những người thuộc huyết thống trên có quyền khởi kiện tranh chấp về chia tài sản. Cụ thể, vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết có quyền khởi kiện về việc chia tài sản. chia di sản thừa kế.có thể làm được. Ông nội, bà ngoại, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết. Cháu và cháu của người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại. Ông nội và ông ngoại của người quá cố. cậu ruột, cậu ruột, cậu ruột, cô ruột, cô ruột đã mất. Cháu ruột và cháu ruột của người chết là bác ruột, bác ruột, bác ruột, cô ruột, cô ruột. Chắt của người chết nhưng người chết là bà cố nội của người chết.
Theo quy định tại Điều 26 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì tranh chấp thừa kế tài sản là tranh chấp do Toà án quyết định. Tuy nhiên, theo Điều 35 và 38 Luật tố tụng dân sự 2015 thì tranh chấp thừa kế thuộc thẩm quyền của tòa án nhân dân địa phương, trừ trường hợp đương sự hoặc tài sản thuộc thẩm quyền của tòa án nhân dân địa phương là người nước ngoài.
Điều quan trọng cần lưu ý là trong các tranh chấp về phân chia bất động sản, chỉ có tòa án nơi có bất động sản cư trú mới có thẩm quyền. Trường hợp tài sản thừa kế là tài sản riêng thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp là Tòa án nơi cư trú, làm việc của người yêu cầu giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, các bên cũng có thể thỏa thuận bằng văn bản về việc chỉ định Tòa án nơi cư trú, nơi làm việc của nguyên đơn giải quyết tranh chấp. Điều này làm cho việc giải quyết tranh chấp trở nên linh hoạt và thuận tiện hơn cho các bên liên quan.