Giao dịch dân sự là các giao dịch phát sinh từ sự thỏa thuận của các bên, các bên có quyền tự do thỏa thuận về các giao dịch phục vụ cho mục đích, nhu cầu của cá nhân, tổ chức mình. Tuy nhiên, pháp luật vẫn có những quy định mà các bên khi tham gia giao dịch phải tuân thủ, nếu các bên vi phạm các quy định đó giao dịch giữa các bên sẽ bị coi là vô hiệu. Để hiểu rõ hơn về các trường hợp giao dịch dân sự bị vô hiệu, hãy cùng phòng tư vấn luật dân sự của Luật sư X tìm hiểu nhé.
Căn cứ pháp luật.
Nội dung tư vấn.
Giao dịch dân sự là gì?
Theo quy định bộ luật dân sự 2015, giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Để một giao dịch dân sự có hiệu lực, căn cứ điều 117 bộ luật dân sự 2015 thì cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
- Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
- Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Ngoài ra, trong một số trường hợp để giao dịch dân sự có hiệu lực còn phải tuân thủ về hình thức của giao dịch dân sự. Nếu hình thức giao dịch dân sự không phù hợp, mặc dù đã đáp ứng các điều kiện trên giao dịch dân sự vẫn bị coi là vô hiệu.
Hình thức của một giao dịch dân sự.
+ Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể.
- Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử được coi là giao dịch bằng văn bản.
+ Trường hợp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký thì phải tuân theo quy định đó.
Trường hợp giao dịch dân sự có điều kiện.
Căn cứ điều 120 bộ luật dân sự 2015, quy định về các trường hợp giao dịch dân sự có điều kiện như sau:
- Trường hợp các bên có thỏa thuận về điều kiện phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự thì khi điều kiện đó xảy ra, giao dịch dân sự phát sinh hoặc hủy bỏ.
- Trường hợp điều kiện làm phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự không thể xảy ra được do hành vi cố ý cản trở trực tiếp hoặc gián tiếp của một bên thì coi như điều kiện đó đã xảy ra; trường hợp có sự tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của một bên cố ý thúc đẩy cho điều kiện xảy ra thì coi như điều kiện đó không xảy ra.
Các trường hợp giao dịch dân sự bị vô hiệu.
Căn cứ các quy định tại chương VIII bộ luật dân sự 2015, giao dịch dân sự vô hiệu là những giao dịch dân sự không đáp ứng đủ các điều kiện của một giao dịch dân sự có hiệu lực. Từ đó, ta có thể phân loại các trường hợp giao dịch dân sự bị vô hiệu như sau:
- Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội
- Giao dịch dân sự vô hiệu do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện
- Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn
- Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
- Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức.
Ngoài cách phân loại như trên, còn có thể phân loại các giao dịch dân sự vô hiệu thành giao dịch dân sự vô hiệu từng phần và giao dịch dân sự vô hiệu toàn phần. Đối với giao dịch dân sự vô hiệu từng phần khi một phần nội dung của giao dịch dân sự vô hiệu nhưng không ảnh hưởng đến hiệu lực của phần còn lại của giao dịch.
Bài viết xem thêm.
Tiền ảo có được phép đưa vào trong giao dịch dân sự không?
Dịch vụ luật sư soạn thảo hợp đồng giao dịch dân sự.
Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu.
Căn cứ điều 131 bộ luật dân sự 2015, khi một giao dịch dân sự bị vô hiệu sẽ có thể phát sinh các hậu quả pháp lý sau:
- Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
- Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
- Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
- Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
- Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
- Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Hy vọng bài viết bổ ích với bạn đọc!
Để biết thêm thông tin chi tiết, tham khảo thêm dịch vụ tư vấn của Luật sư X hãy liên hệ 0833102102
Câu hỏi thường gặp.
Theo quy định bộ luật dân sự 2015, đối với các trường hợp giao dịch dân sự do giả tạo, không quy định về thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu.
Giao dịch dân sự vô hiệu xảy ra trong trường hợp, người có năng lực hành vi dân sự nhưng đã xác lập giao dịch vào đúng thời điểm không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
Căn cứ quy định tại bộ luật dân sự 2015, đối với giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch là 2 năm. Thời hạn này được tính từ ngày người bị lừa dối biết hoặc phải biết giao dịch được xác lập do bị lừa dối.
Các giao dịch sau đây:
– Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu hàng ngày của người đó
– Giao dịch dân sự chỉ làm phát sinh quyền hoặc chỉ miễn trừ nghĩa vụ cho người chưa thành niên với người đã xác lập, thực hiện giao dịch với họ;
– Giao dịch dân sự được người xác lập giao dịch thừa nhận hiệu lực sau khi đã thành niên
