Đất không sổ đỏ có được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất không ? Có lẽ là một trong những câu hỏi được rất nhiều người nghĩ tới nếu mảnh đất nhà bạn thuộc diện quy hoạch thu hồi đất. Những năm gần đây, vấn đề phát triển kinh tế, xây dựng mạng lưới giao thông đang ngày càng được đẩy mạnh trong nhu cầu phát triển đất nước. Chính vì vậy, các hoạt động thu hồi đất phục vụ dự án cũng được rất nhiều người quan tâm. Nếu như, người có sổ đỏ khi bị nhà nước thu hồi sẽ có các chính sách về bồi thường cũng như hỗ trợ. Vậy, người không có sổ đỏ có được bồi thường hỗ trợ hay không, và bồi thường trong trường hợp nào ? Hãy cùng Luật Sư X tìm hiểu vấn đề này qua bài viết sau.
Căn cứ pháp lý
Đất không giấy tờ được hiểu như thế nào ?
Đất không giấy tờ được hiểu là đất mà người dân đang sử dụng hiện tại; không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các loại giấy tờ chứng minh; về quyền sử dụng đất của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Cụ thể các loại giấy tờ này được quy định; tại điều 100 Luật đất đai 2013 và điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP bao gồm:
- Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15/10/1993; do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa; Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp; hoặc có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính trước ngày 15/10/1993.
- Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất.
- Giấy tờ, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15/10/1993 được UBND xã; phường, thị trấn (gọi tắt là UBND cấp xã) xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15/10/1993.
- Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật
Vậy để được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất phải đáp ứng điều kiện gì ? Đất không có sổ đỏ có được bồi thường hay không ?
Điều kiện được bồi thường khi bị thu hồi đất
Để được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất thì người sử dụng đất phải đáp ứng những điều kiện nhất định mà pháp luật đặt ra. Cụ thể, theo quy định tại khoản 1 điều 75 Luật đất đai quy định về điều kiện bồi thường khi thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân như sau:
- Đang sử dụng đất mà không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm;
- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa được cấp theo quy định của pháp luật đất đai.
Do đó, trong trường hợp không có sổ đỏ để nhận được bồi thường đất do nhà nước thu hồi đất thì cần phải xác định trong trường hợp này cá nhân, hộ gia đình có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.
Những trường hợp đất không sổ đỏ có được bồi thường, do đủ điều kiện cấp sổ đỏ
Tại khoản 1 điều 13 Luật Đất đai quy định về bồi thường khi thu hồi đất với đất không có sổ đỏ như sau:
Khi Nhà nước thu hồi đất mà người sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 100 Luật Đất đai và Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP mà đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 101 và Điều 102 của Luật Đất đai, các Điều 20, 22, 23, 25, 27 và 28 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì được bồi thường về đất.
Theo đó việc bồi thường đối với đất không có sổ đỏ được chia thành các trường hợp như sau:
Trường hợp 1 : Đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo Điều 101 Luật Đất đai 2013
Tại điều 101 Luật đất đai quy định về trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được chia thành 2 trường hợp bao gồm cấp giấy chứng nhận không phải nộp tiền và có nộp tiền sử dụng đất cụ thế như sau:
Không nộp tiền sử dụng đất
- Sử dụng đất trước ngày 01/07/2014
- Có hộ khẩu thường trú tại địa phương và có hoạt động sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp tại vùng có điều kiện kinh tế khó khăn; đặc biệt khó khăn
- Được ủy ban nhân dân xã xác nhận đất không có tranh chấp và sử dụng ổn định
Nộp tiền sử dụng đất
- Đang sử dụng đất nhưng đất đó đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01/7/2004.
- Không có vi phạm về pháp luật đất đai
- Được UBND xã xác nhận sử dụng ổn định, không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch
Trường hợp 2 : Đất không sổ đỏ nhưng có đủ điều kiện được cấp sổ đỏ theo nghị định 43 thì vẫn được bồi thường
Điều kiện chung để được cấp Giấy chứng nhận:
-Đang sử dụng đất ổn định từ trước ngày 01/7/2004.
– Không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất.
– Không thuộc 02 trường hợp sau:
- Được giao đất không đúng thẩm quyền
- Không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều 101 Luật đất đai về cấp sổ đỏ không phải nộp tiền sử dụng đất
Điều kiện cấp giấy chứng nhận đối với trường hợp không có sổ đỏ tại nghị đinh 43/2014 được chia làm 2 giai đoạn sau:
Giai đoạn trước 15/10/1993
- Sử dụng đất có nhà ở, công trình xây dựng khác từ trước ngày 15/10/1993.
- Được UBND xã xác nhận sử dụng ổn định, không có tranh chấp
- Tại thời điểm được cấp phù hợp với quy hoạch hoặc không phù hợp nhưng sử dụng từ trước thời điểm phê duyệt quy hoạch
Giai đoạn từ 15/10/1993 – trước 01/7/2004
- Đang sử dụng đất có nhà ở, công trình xây dựng khác trong thời gian từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 01/7/2004
- Được UBND cấp xã xác nhận là không có tranh chấp sử dụng đất.
- Tại thời điểm được cấp phù hợp với quy hoạch hoặc không phù hợp nhưng sử dụng từ trước thời điểm phê duyệt quy hoạch
- Chưa có quyết định thu hồi
Trường hợp 3: Đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mặc dù có vi quy định về đất đai trước ngày 01/7/2004
Tại khoản 5 Điều 22 Nghị định 43/2014/NĐ-CP người đang sử dụng đất ổn định; trong các trường hợp có vi phạm về quyền sử dụng đất trong các trường hợp sau; nếu đủ điều kiện thì vẫn được cấp giấy chứng nhận.
- Lấn, chiếm lòng đường, lề đường, vỉa hè; sử dụng đất lấn, chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng….
- lấn, chiếm đất và nay đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp; hoặc làm nhà ở và không thuộc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng; rừng phòng hộ, xây dựng công trình hạ tầng công cộng…
- Trường hợp đang sử dụng đất không thuộc quy hoạch sử dụng đất vì mục đích quốc phòng; an ninh hoặc phát triển kinh tế – xã hội…
Nếu thuộc 03 trường hợp trên dù có vi phạm pháp luật đất đai; nhưng vẫn được cấp Giấy chứng nhận nếu đủ 02 điều kiện sau:
- Đang sử dụng đất ổn định.
- Không có tranh chấp
Trường hợp 4: Đất không sổ đỏ do được giao không đúng thẩm quyền trước ngày 15/10/1993 vẫn có thể được bồi thường
Trong trường hợp được giao đất không đúng thẩm quyền thì người sử dụng đất; vẫn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và vẫn được bồi thường; khi đất không có sổ đỏ khi đáp ứng điều kiện sau:
- Được giao đất không đúng thẩm quyền trước ngày 01/07/2004
- Không có tranh chấp
- Sử dụng ổn định
Liên hệ Luật Sư X
Hi vọng, qua bài viết “Đất không sổ đỏ có được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất ? “giải đáp được những thắc mắc cho các bạn về các vấn đề có liên quan.
Mọi thắc mắc liên quan xin vui lòng liên hệ Luật sư X, để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của luật sư.
Hotline : 0833 102 102
Câu hỏi thường gặp
Căn cứ điều 66 luật đất đai 2013; UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện là hai cơ quan có thẩm quyền tiến hành thu hồi đất.
UBND cấp xã nơi thường trú của cá nhân người sử dụng đất chết mà không có người thừa kế có trách nhiệm gửi Giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố một người là đã chết theo quy định của pháp luật và văn bản xác nhận không có người thừa kế của UBND cấp xã đến Phòng Tài nguyên và Môi trường nơi có đất thu hồi đối với trường hợp thu hồi đất của cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế.
Căn cứ điều 25 nghị định 47/2014/NĐ-CP đối với các trường hợp không đủ điều kiện bồi thường theo điều 75 luật đất đai là hộ gia đình , cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh xem xét hỗ trợ cho phù hợp với thực tế của địa phương; trường hợp đặc biệt trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.
