Những năm gần đây, trong xã hội dấy lên phong trào bán hàng đa cấp. Đặc trưng của bán hàng đa cấp là phải lôi kéo thật nhiều người vào đường dây của mình để thành lập nhóm, nếu số lượng thành viên càng đông thì số tiền được trích hoa hồng càng nhiều vì mỗi người khi tham gia là thành viên của đường dây đều phải đóng một khoản tiền theo quy định. Do đó, đối tượng được hệ thống bán hàng đa cấp nhắm tới và dễ dụ dỗ, có số lượng nhiều chính là sinh viên (đặc biệt là Tân sinh viên). Các đối tượng này lợi dụng sự thiếu hiểu biết của sinh viên nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng nhiều hình thức tinh vi khác nhau: Mua hàng của công ty để trở thành hội viên, lấy tiền của người vào sau, trả hoa hồng cho người vào trước… Hầu hết những người tham gia bán hàng đa cấp đã dùng những gì mình học được để dụ dỗ hoặc lừa người khác cùng tham gia bán hàng đa cấp. Vì “đâm lao thì phải theo lao” nên rất nhiều sinh viên bán hàng đa cấp đã mất đi bạn bè, người thân hoặc bị mọi người cảnh giác vì sợ bị lừa. Vậy thủ đoạn mà đa cấp lừa đảo sinh viên như thế nào? Dụ dỗ sinh viên tham gia đa cấp bị xử lý ra sao? Hoạt động đa cấp có phải là hành vi vi phạm pháp luật hay không?
Xin mời các bạn độc giả cùng tìm hiểu qua bài viết của Luật sư X để hiểu và nắm rõ được những quy định về ” Đa cấp lừa đảo sinh viên như thế nào ” có thể giúp các bạn độc giả hiểu sâu hơn về pháp luật.
Căn cứ pháp lý
Kinh doanh đa cấp là gì?
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Nghị định 40/2018/NĐ-CP quy định về khái niệm kinh doanh theo phương thức đa cấp như sau:
“1. Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.”
Những hành vi của doanh nghiệp bị cấm trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp
Căn cứ điểm a, điểm b khoản 1 Điều 5 Nghị định 40/2018/NĐ-CP quy định như sau:
“1. Cấm doanh nghiệp bán hàng đa cấp thực hiện những hành vi sau đây:
a) Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;
b) Yêu cầu người khác phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;”
Như vậy, hành vi dụ dỗ, lôi kéo người khác tham gia vào mô hình đa cấp bất chính, dụ dỗ người khác đặt cọc tiền, góp vốn, mua sản phẩm để hưởng ưu đãi đã vi phạm một trong những điều cấm của pháp luật về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
Đa cấp lừa đảo sinh viên như thế nào?
Từ những vấn nạn liên quan đến việc kinh doanh đa cấp đang nở rộ ở nước ta trong một vài năm gần đây, đã có nhiều quy định mới nhằm kiểm soát hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, tránh cho một mô hình kinh doanh kiểu mới bị lợi dụng làm công cụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hoặc các hình thức kinh doanh đa cấp bất chính khác.
Pháp luật đã có định nghĩa chính xác cho kinh doanh theo phương thức đa cấp, đó là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.
Như thông tin mà bạn cung cấp, các doanh nghiệp đa cấp nêu trên đã dụ dỗ người khác đặt cọc tiền, góp vốn, mua sản phẩm để hưởng ưu đãi. Có thể doanh nghiệp này đã vi phạm các nội dung mà pháp luật không cho phép.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 5 Nghị định 40/2018 về Quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp do Chính phủ ban hành ngày 12/03/2018, các hành vi như:
– Yêu cầu người khác phải đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;
– Yêu cầu người khác phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp;…
là hành vi bị nghiêm cấm.
Ngoài ra các doanh nghiệp này thông thường sẽ thực hiện các thủ đoạn như:
– Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hoạt động bán hàng đa cấp mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó;
– Cung cấp thông tin gian dối về kế hoạch trả thưởng, về lợi ích của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
– Cung cấp thông tin gian dối, gây nhầm lẫn về tính năng, công dụng của hàng hóa hoặc hoạt động của doanh nghiệp thông qua báo cáo viên, đào tạo viên tại hội nghị, hội thảo, đào tạo hoặc thông qua tài liệu của doanh nghiệp;…
để cho người tham gia tin tưởng mù quáng và thậm chí còn đi dụ dỗ thêm người tham gia khác để hưởng ưu đãi, lợi nhuận bất hợp pháp.
Nếu xác định được hành vi kinh doanh theo hình thức đa cấp trái phép, chủ doanh nghiệp hoặc cá nhân thực hiện hành vi có thể phải chịu trách nhiệm hình sự. Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã có quy định mới về Tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp cụ thể như sau:
“51. Bổ sung Điều 217a như sau:
“Điều 217a. Tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp
1. Người nào tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hoặc không đúng với nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 174 (Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản) và Điều 290 (Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;
c) Gây thiệt hại cho người khác từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm
a) Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;
b) Gây thiệt hại cho người khác 1.500.000.000 đồng trở lên;
c) Quy mô mạng lưới người tham gia 100 người trở lên.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Trường hợp nếu xác định được có dấu hiệu lừa đảo hay chiếm đoạt tài sản thì họ còn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định của Pháp luật hình sự hiện hành.
Dụ dỗ người khác tham gia đa cấp có bị xử lý hình sự hay không?
Căn cứ khoản 51 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp như sau:
– Người nào tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hoặc không đúng với nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 174 (Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản) và Điều 290 (Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm:
+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
+ Thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;
+ Gây thiệt hại cho người khác từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
– Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm
+ Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;
+ Gây thiệt hại cho người khác 1.500.000.000 đồng trở lên;
+ Quy mô mạng lưới người tham gia 100 người trở lên.
– Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Như vậy, đối với trường hợp cá nhân thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho người khác từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm.
Nếu thuộc một trong các trường hợp thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại cho người khác 1.500.000.000 đồng trở lên hoặc có quy mô mạng lưới người tham gia 100 người trở lên thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Tuy nhiên, trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền xác minh được những dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì tổ chức, cá nhân này có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 hoặc tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015.
ông tin liên hệ
Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Đa cấp lừa đảo sinh viên như thế nào?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Luật sư X với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như Tranh chấp đất đai. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102
Mời bạn xem thêm
- Dụ dỗ sinh viên tham gia đa cấp bị xử lý thế nào?
- Có khởi kiện được khi bị lừa đảo qua mạng không?
- Nhận diện chiêu thức chuyển nhầm tiền vào tài khoản lừa đảo là gì?
Câu hỏi thường gặp
Đưa ra nhiều ví dụ, nêu rõ những phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng lợi dụng núp bóng, biến tướng kinh doanh đa cấp để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản… giúp sinh viên phân biệt rõ giữa kinh doanh đa cấp hợp pháp và kinh doanh đa cấp vi phạm pháp luật cùng một số kỹ năng phòng ngừa tội phạm để tránh bị dụ dỗ, lôi kéo tham gia; kịp thời cung cấp thông tin tội phạm cho cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của pháp luật.
Để dụ dỗ sinh viên tham gia là các thành viên tuyển dụng khi lên thuyết trình thường tạo ra những mức lương và chiết khấu hoa hồng “khủng” từ vài triệu đồng, thậm chí lên đến hơn chục triệu đồng, đó là khoản thu nhập trong mơ của các sinh viên xa nhà, thuê trọ học hoặc những sinh viên mới ra trường chưa có việc làm ổn định.
Nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng của loại tội phạm này còn đến từ chính nạn nhân. Lợi dụng tâm lý muốn tìm việc làm thêm ngoài giờ học để có thêm thu nhập, muốn kiếm tiền một cách dễ dàng, nhanh chóng nhưng lại có nhận thức mơ hồ về kinh doanh đa cấp, thiếu hiểu biết về pháp luật… đã tạo điều kiện thuận lợi để tội phạm khai thác, lợi dụng.
