Nhiều người hiện nay còn khá bỡ ngỡ khi nghe đến việc công chứng tại nhà. Công chứng tại nhà giúp người có nhu cầu công chứng nhưng lại không thể đến văn phòng công chứng được công chứng giấy tờ được thuận tiện hơn. Pháp luật quy định trong một số trường hợp có thể yêu cầu công chứng viên công chứng giấy tờ tại nhà. Tuy nhiên do việc công chứng tại nhà xảy ra không phổ biến, vì vậy nhiều người còn lo lắng về việc an toàn khi công chứng tại nhà. Vậy, Công chứng tại nhà có an toàn không? Để tìm hiểu về vấn đề này, hãy theo dõi bài viết dưới đây của Luật sư X nhé.
Căn cứ pháp lý
Các trường hợp được công chứng tại nhà
Căn cứ vào Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định như sau:
“Điều 44. Địa điểm công chứng
1. Việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.“
Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng. Trừ trường hợp:
– Người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được;
– Người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù;
– Có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở tổ chức hành nghề công chứng.
Như vậy, có 3 trường hợp được công chứng ngoài trụ sở, việc này giúp giảm bớt thời gian đi lại cho khách hàng, đáp ứng nhu cầu của người yêu cầu công chứng.
Người yêu cầu công chứng phải ghi rõ: Lý do, địa điểm, thời gian yêu cầu công chứng vào Phiếu yêu cầu công chứng.
Giấy tờ công chứng tại nhà
Các giấy tờ có thể công chứng tại nhà như sau:
- Công chứng hợp đồng Thế chấp/ Cầm cố/ Bảo lãnh
- Công chứng hợp đồng mua bán tài sản là động sản
- Công chứng văn bản thỏa thuận tài sản vợ chồng
- Công chứng các văn bản về thừa kế
- Công chứng văn bản từ chối nhận di sản thừa kế
- Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà/ đất
- Công chứng di chúc
- Công chứng hợp đồng ủy quyền định đoạt tài sản
- Công chứng hợp đồng tặng cho nhà đất.
Thủ tục công chứng tại nhà
Về mặt trình tự, thủ tục thực hiện, dịch vụ công chứng tại nhà cũng sẽ thực hiện giống như là công chứng tại văn phòng công chứng. Vì vậy, người dân hãy yên tâm về tính pháp lý và an toàn của thủ tục công chứng tại nhà.
Bước 1. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật.
- Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu (Phòng Công chứng cung cấp).
- Giấy tờ bản gốc để đối chiếu
- Giấy tờ bản sao các giấy tờ cần công chứng
- CCCD/ CMND; Hộ khẩu
- Một số giấy tờ khác ( nếu có)
Bước 2. Công chứng viên sẽ đến tận nơi để thực hiện công chứng cho người cần công chứng
Bước 3. Các bên tham gia giao dịch có tên ghi trong hợp đồng ký tên vào sổ lưu, nhận hồ sơ và đóng phí công chứng
Thực hiện ngoài Phòng Công chứng đối với những người già yếu, người bị tạm giam, người đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến Phòng Công chứng.
Phí công chứng tại nhà là bao nhiêu?
Phí công chứng tại nhà sẽ được tính theo quy định chung theo biểu phí của Luật công chứng. Điều 66 Luật công chứng 2014 quy định:
“Điều 66. Phí công chứng
1. Phí công chứng bao gồm phí công chứng hợp đồng, giao dịch, bản dịch, phí lưu giữ di chúc, phí cấp bản sao văn bản công chứng.
Người yêu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch, bản dịch, lưu giữ di chúc, cấp bản sao văn bản công chứng phải nộp phí công chứng.
2. Mức thu, chế độ thu, nộp, sử dụng và quản lý phí công chứng được thực hiện theo quy định của pháp luật.”
Người yêu cầu công chứng có thể phải trả thù lao khi yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng thực hiện việc soạn thảo hợp đồng, giao dịch, đánh máy, sao chụp, dịch giấy tờ, văn bản và các việc khác liên quan đến việc công chứng. Mức trần thù lao công chứng áp dụng đối với các tổ chức hành nghề công chứng tại địa phương được ban hành bởi UBND cấp tỉnh. Tổ chức hành nghề công chứng thu thù lao cao hơn mức trần thù lao và mức thù lao đã niêm yết thì bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Trường hợp người yêu cầu công chứng đề nghị xác minh, giám định hoặc thực hiện công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng thì người yêu cầu công chứng phải trả chi phí để thực hiện việc đó. Mức chi phí này tự thỏa thuận. Tổ chức hành nghề công chứng không được thu chi phí cao hơn mức chi phí đã thỏa thuận.
Những lưu ý quan trọng khi công chứng tại nhà
Trường hợp công chứng tại nhà cần biết một số lưu ý quan trọng sau:
- Khi người yêu cầu công chứng, người làm chứng và người phiên dịch ký hợp đồng, giao dịch thì phải ký trước mặt công chứng viên
- Lời chứng của công chứng viên được ghi tại hợp đồng, giao dịch cần phải ghi rõ thời điểm, địa điểm, họ và tên công chứng viên và tên tổ chức hành nghề công chứng. Ngoài ra còn có chứng nhận người tham gia hợp đồng, giao dịch đó là hoàn toàn tự nguyện và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, nội dung của hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật và trái với đạo đức xã hội, chữ ký và dấy điểm chỉ phải trùng với chữ ký và dấu điểm chỉ của người tham gia hợp đồng , có chữ ký của công chứng viên và đóng dấu của tổ chức hành nghề công chứng.
- Người yêu cầu công chứng phải cung cấp đầy đủ các giấy tờ liên quan đến nội dung công chứng
- Không bắt buộc phải điểm chỉ đối với việc công chứng tại nhà. Tuy nhiên, trên thực tế, đa phần các công chứng viên vẫn yêu cầu thực hiện đồng thời cả việc ký và điểm chỉ tại văn bản công chứng.
Công chứng tại nhà có an toàn không?
Theo quy định của pháp luật thì việc Công chứng ngoài trụ sở không đúng quy định nêu trên bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã
“Điều 15. Hành vi vi phạm quy định hoạt động hành nghề công chứng
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng không đúng quy định;
b) Công chứng không đúng thời hạn quy định;
c) Sửa lỗi kỹ thuật văn bản công chứng không đúng quy định;
d) Sách nhiễu, gây khó khăn cho người yêu cầu công chứng;
đ) Từ chối yêu cầu công chứng mà không có lý do chính đáng;
e) Không dùng tiếng nói hoặc chữ viết là tiếng Việt;
g) Không tham gia tổ chức xã hội – nghề nghiệp của công chứng viên;
h) Hướng dẫn nhiều hơn 02 người tập sự tại cùng một thời điểm;
i) Hướng dẫn tập sự khi không đủ điều kiện theo quy định;
k) Không thực hiện đúng các nghĩa vụ của người hướng dẫn tập sự theo quy định;
l) Công chứng hợp đồng, giao dịch trong trường hợp không có phiếu yêu cầu công chứng;
m) Công chứng hợp đồng, giao dịch trong trường hợp thành phần hồ sơ có giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền cấp bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung;
n) Từ chối hướng dẫn tập sự hành nghề công chứng không có lý do chính đáng.“
Tùy vào từng trường hợp cụ thể sẽ được phép công chứng tại nhà, nếu không thuộc những trường hợp này mà vẫn cố tình thực hiện công chứng tại nhà thì sẽ bị xử phạt.
Công chứng ngoài trụ sở không đúng quy định nêu trên sẽ bị phạt tiền từ 03 – 07 triệu đồng. Chính vì vậy, công chứng tại nhà an toàn nếu công chứng viên làm đúng theo quy định.
Thông tin liên hệ
Vấn đề “Công chứng tại nhà có an toàn không theo quy định năm 2023” đã được Luật sư X giải đáp thắc mắc ở bên trên. Với hệ thống công ty Luật sư X chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc của quý khách hàng liên quan tới mẫu hợp đồng thuê nhà ở đơn giản. Với đội ngũ luật sư, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Tại Điều 45 Luật Công chứng 2014 có quy định về chữ viết trong văn bản công chứng như sau:
“1. Chữ viết trong văn bản công chứng phải rõ ràng, dễ đọc, không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, không được viết xen dòng, viết đè dòng, không được tẩy xoá, không được để trống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Thời điểm công chứng phải được ghi cả ngày, tháng, năm; có thể ghi giờ, phút nếu người yêu cầu công chứng đề nghị hoặc công chứng viên thấy cần thiết. Các con số phải được ghi cả bằng số và chữ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.“
Người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch phải ký vào hợp đồng, giao dịch trước mặt công chứng viên (Điều 48 Luật Công chứng 2014)
Quy định là vậy nhưng thực tế cho thấy, khi công chứng tại nhà, không hiếm trường hợp công chứng viên không phải là người chứng kiến việc ký, điểm chỉ trong văn bản công chứng, thường là thư ký công chứng viên – người mang hồ sơ cho khách ký và chứng kiến việc ký, điểm chỉ này.
Theo điểm d khoản 2 Điều 14 Nghị định 110/2013/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 67/2015/NĐ-CP, phạt tiền từ 3 – 7 triệu đồng đối với công chứng viên không chứng kiến việc người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch ký hoặc điểm chỉ vào hợp đồng, giao dịch.
