Hiện nay, phát hiện, phòng ngừa tham nhũng là việc làm cực kỳ khó khăn vì đối tượng tham nhũng, có điều kiện tham nhũng chủ yếu tập trung ở những người có quyền lực, hiểu luật pháp nên dễ “lách luật”, đồng thời có nhiều mối quan hệ để dễ lấp liếm việc tham nhũng của mình. Để thu hồi tài sản tham nhũng hiệu quả, theo tôi, khi kê khai tài sản không chỉ người thuộc đối tượng kê khai phải kê khai tài sản mà những người thân như vợ hoặc chồng, con của người đó cũng phải kê khai. Có như vậy, chúng ta mới có thể biết tài sản đó đi đâu, nằm ở chỗ nào. Đặc biệt, tài sản tham nhũng còn có một khoản “bôi trơn” ở một số cá nhân, tổ chức. Đây là vấn đề rất khó, nhưng chúng ta phải có giải pháp với những chế tài cụ thể để điều tra, thu hồi bằng được. Vậy những hành vi nào bị coi là tham nhũng? Có truy cứu hành vi tham nhũng của người đã nghỉ hưu không?
Xin mời các bạn độc giả cùng tìm hiểu qua bài viết của Luật sư X để hiểu và nắm rõ được những quy định về ” Có truy cứu hành vi tham nhũng của người đã nghỉ hưu không ” có thể giúp các bạn độc giả hiểu sâu hơn về pháp luật.
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
- Luật Phòng, chống tham nhũng 2018
- Nghị quyết 03/2020/NQ-HĐTP
Hành vi nào bị coi là tham nhũng?
1/ Trong khu vực Nhà nước
Các hành vi tham nhũng là gì trong khu vực Nnhà nước luôn nhận được nhiều thắc mắc của độc giả. Do đây là khu vực Nhà nước nên các đối tượng thực hiện hành vi tham nhũng là cán bộ, công chức, viên chức.
Các hành vi tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức cũng được nêu tại khoản 1 Điều 2 của Luật Phòng, chống tham nhũng gồm các hành vi:
a) Tham ô tài sản;
b) Nhận hối lộ;
c) Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản;
d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
đ) Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi;
g) Giả mạo trong công tác vì vụ lợi;
h) Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi;
i) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản công vì vụ lợi;
k) Nhũng nhiễu vì vụ lợi;
l) Không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
m) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi.
2/ Ngoài khu vực Nhà nước
Không chỉ đặt ra hành vi tham nhũng với cán bộ, công chức, viên chức mà ngoài khu vực Nhà nước, khoản 2 Điều 2 Luật Phòng, chống tham nhũng cũng quy định hành vi tham nhũng tại khu vực Nhà nước.
Theo đó, hành vi này do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước sẽ do người có chức vụ, quyền hạn trong khu vực ngoài Nhà nước thực hiện gồm: Tham ô tài sản; đưa hoặc nhận hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công vệc của doanh nghiệp vì vụ lợi.
Có truy cứu hành vi tham nhũng của người đã nghỉ hưu không?
Căn cứ Điều 92 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 có quy định về xử lý người có hành vi tham nhũng như sau:
1. Người có hành vi tham nhũng giữ bất kì chức vụ, vị trí công tác nào đều phải bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, kể cả người đã nghỉ hưu, thôi việc, chuyển công tác.
2. Người có hành vi tham nhũng quy định tại Điều 2 của Luật này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, phải bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
3. Trường hợp người có hành vi tham nhũng bị xử lý kỷ luật là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị thì bị xem xét tăng hình thức kỷ luật.
4. Người có hành vi tham nhũng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực hợp tác với cơ quan có thẩm quyền, góp phần hạn chế thiệt hại, tự giác nộp lại tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả của hành vi tham nhũng thì được xem xét giảm hình thức kỷ luật, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt hoặc miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
5. Người bị kết án về tội phạm tham nhũng là cán bộ, công chức, viên chức mà bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì đương nhiên bị buộc thôi việc đối với đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân thì đương nhiên mất quyền đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân.
Như vậy, mặc dù công chức đã nghỉ hưu thì vẫn sẽ bị xử lý đối với hành vi tham nhũng mà người này đã thực hiện trong thời gian còn giữ chức vụ.
Tham nhũng có bị đi tù không?
Bên cạnh kỷ luật, nếu người thực hiện hành vi tham nhũng vi phạm một trong các Tội về tham nhũng nêu tại các Điều 353 đến Điều 359 Bộ luật Hình sự (BLHS) hiện hành thì sẽ có mức phạt tù cao nhất là tử hình.
Trong đó, có thể kể đến các tội sau đây:
– Tội tham ô tài sản nêu tại Điều 353 BLHS.
– Tội nhận hối lộ tại Điều 354 BLHS.
– Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản tại Điều 355 BLHS.
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ tại Điều 356 BLHS.
– Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ tại Điều 357 BLHS.
– Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi tại Điều 358 BLHS.
– Tội giả mạo trong công tác tại Điều 359 BLHS.
Tuỳ vào từng mức độ của hành vi, hậu quả hành vi tham nhũng gây ra cùng với các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự thì người vi phạm sẽ được áp dụng mức hình phạt phù hợp.
Tham nhũng được miễn hình phạt trong trường hợp nào?
Mặc dù tham nhũng sẽ phải đối mặt với việc bị kỷ luật hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng không phải không có trường hợp tham nhũng được miễn hình phạt.
Trong đó, các trường hợp tham nhũng được miễn hình phạt nêu tại khoản 3 Điều 5 Nghị quyết 03/2020/NQ-HĐTP khi có hai điều kiện sau đây:
– Có ít nhất 02 tình tiết giảm nhẹ hoặc phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đánhg kể.
– Thuộc một trong các trường hợp:
- Không vì động cơ vụ lợi/động cơ cá nhân khác mà chỉ muốn đổi mới, dám đột phá vì mục đích phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ tổ quốc.
- Là người có quan hệ cấp trên cấp dưới, làm công ăn lương, chấp hành nhiệm vụ theo chỉ đạo của cấp trên…, không ý thức được hành vi phạm tội của mìn, không có động cơ vụ lợi/cá nhân khác, không được lợi, chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực phối hợp, giúp việc điều tra tội phạm.
- Chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực hợp tác, góp phần hạn chế thiệt hại, chủ động nộp lại toàn bộ tài sản chiếm đoạt, đã khắc phục toàn bộ hậu quả, bồi thường toàn bộ thiệt hại do mình gây ra.
- Sau khi bị phát hiện đã khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải, chủ động nộp lại toàn bộ tài sản chiếm đoạt, khắc phục toàn bộ hậu quả, bồi thường toàn bộ thiệt hại do mình gây ra.
Như vậy, sẽ có 04 trường hợp người phạm tội tham nhũng được xem xét miễn hình phạt. Tuy nhiên, về việc bị kỷ luật thì vẫn thực hiện theo quy định của pháp luật.
Thông tin liên hệ
Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Có truy cứu hành vi tham nhũng của người đã nghỉ hưu không?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Luật sư X với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như Công chứng tại nhà Bắc Giang. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102
Mời bạn xem thêm
- Có bao nhiêu hành vi tham nhũng theo pháp luật quy định hiện nay?
- Tác hại của tham nhũng là gì?
- Công chức trả lại quà thế nào để không tham nhũng
Câu hỏi thường gặp
Theo Khoản 1 Điều 3 Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018 thì “Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi“.
Ngày 08/12/2021, BCHTW Đảng ban hành Chỉ thị 11-CT/TW về việc tổ chức Tết Nhâm Dần năm 2022. Theo đó, cán bộ công cức không được làm những việc sau trong dịp tết:
– Hành vi biếu quà và nhận quà;
– Không tham gia các hoạt động mê tín dị đoan; không sử dụng ngân sách nhà nước; phương tiện, tài sản công trái quy định vào các hoạt động lễ hội, vui chơi….;
– Cấm đánh bạc dưới mọi hình thức;
– Cấm sử dụng rượu bia.
Đối tượng tham nhũng phải là người có chức vụ, quyền hạn và người này phải lợi dụng chính chức vụ, quyền hạn của mình để đạt được một lợi ích nào đó không chính đáng.