Xin chào Luật Sư. Tôi có một mảnh đất muốn để lại cho con. Tôi đã lập di chúc, tuy nhiên vừa qua không may con trai tôi ( một trong những người thừa kế mảnh đất) đã mất do tai nạn giao thông. Tôi muốn hỏi liệu di chúc của tôi có bị vô hiệu hay không? Và mảnh đất này sẽ được giải quyết như thế nào? XIn chào bạn. Để giải đáp những thắc mắc trên mời quý bạn đọc cùng Luật Sư X tìm hiểu vấn đề trên qua bài viết “Chia đất thế nào khi người thừa kế chết trước người viết di chúc?” sau đây.
Căn cứ pháp lý
Những ai được hưởng thừa kế theo quy định pháp luật
Căn cứ Điều 651 BLDS 2015 quy định:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Những người trong cùng một hàng thừa kế sẽ được hưởng phần tài sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau sẽ được hưởng nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước.
Theo quy định tại Điều 612 BLDS 2015 quy định:
- Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản.
- Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
- Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản.
- Có hành vi lừa dối, cưỡng ép, giả mạo di chúc nhằm mục đích hưởng toàn bộ hoặc một phần di sản.
Theo đó những người có những hành vi trên sẽ không được hưởng di sản trừ trường hợp người để lại sản biết và vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Như thế nào là chết cùng thời điểm?
Việc xác định những người chết cùng thời điểm thường dựa trên căn cứ theo quy định tại Điều 619 BLDS 2015.
- Có căn cứ chứng minh rằng thời điểm các cá nhân chết là cùng thời điểm với nhau.
- Trường hợp các cá nhân chết mà không thể xác định ai chết trước ai chết sau. Ví dụ: Cùng chết trong tai nạn xe, cùng chết trong động đất, sóng thần… mà không xác định được thời gian chết.
Chia đất thế nào khi người thừa kế chết trước người viết di chúc?
Việc phân chia tài sản của người chết sẽ phụ thuộc vào việc người đó có tiến hành lập di chúc hợp pháp trước khi chết hay không? Đồng thời, đối với trường hợp những người hưởng thừa kế của nhau chết cùng thời điểm cũng không ngoại lệ. Do đó, tài sản của những người chết cùng thời điểm sẽ được xử lý như sau:
Trường hợp có di chúc
Căn cứ Điều 643 và 650 BLDS 2015, trường hợp những người hưởng thừa kế của nhau chết cùng lúc mà khi còn sống những người này có lập di chúc hợp pháp thì phần di chúc để lại cho người chết cũng không có hiệu lực. Khi đó, phần di sản liên quan đến phần di chúc này sẽ được phân chia theo pháp luật.
Phần di chúc còn lại vẫn có hiệu lực và di sản được phân chia theo di chúc cho những người còn lại.
Trường hợp không có di chúc
Trường hợp người chết để lại tài sản mà không có di chúc hoặc di chúc bị tuyên vô hiệu thì di sản thừa kế sẽ được phân chia theo thứ tự hàng thừa kế theo pháp luật theo quy định tại Điều 651 BLDS 2015.
Di sản của người chết sẽ được chia đều cho những người cùng hàng thừa kế, hàng thừa kế sau chỉ được hưởng di sản khi không còn ai ở hàng thừa kế trước đó.
Những người được xác định là chết cùng thời điểm với nhau thì suất thừa kế đó sẽ được chia đều cho những người thừa kế còn lại trong cùng hàng thừa kế, trừ trường hợp thừa kế thế vị, cụ thể theo quy định tại Điều 652 BLDS 2015 thì nếu con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.
Giải quyết tranh chấp trong việc chia thừa kế của những người chết cùng thời điểm.
Dù thừa kế là việc chuyển giao tài sản của người chết cho những người còn sống theo ý chí của mình thông qua di chúc hay theo các quy định của pháp luật. Tuy nhiên việc tranh chấp giữa những người thừa kế với nhau hay với bên thứ ba là không thể tránh khỏi. Khi đã có các tranh chấp trong việc chia thừa kế thì các bên có thể lựa chọn tiến hành thương lượng, hòa giải thông qua bên thứ ba. Nếu thông qua thương lượng, hòa giải mà các bên vẫn chưa thống nhất được vấn đề chia thừa kế thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết.
Người khởi kiện có thể gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản nếu tranh chấp thừa kế có liên quan đến bất động sản. Và có thể gửi đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú đối với các tranh chấp còn lại.
Thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế
Thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án theo quy định tại Điều 191 BLTTDS 2015 như sau:
- Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện kèm theo các tài liệu chứng cứ liên quan đến Tòa có thẩm quyền.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.
- Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện. Nếu đủ điều kiện Thẩm phán ra quyết định thụ lý vụ án.
- Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.
- Trong thời hạn 3 ngày, Chánh án Tòa án quyết định phân công Thẩm phán giải quyết
- Sau khi thụ lý, Tòa án sẽ có khoảng thời gian là 04 tháng để chuẩn bị xét xử. Trong giai đoạn này, Tòa án sẽ mời các bên lên thực hiện thủ tục hòa giải, phiên họp kiểm tra việc tiếp cận công khai chứng cứ, xem xét, thẩm định tại chỗ…Hết thời gian trên, Thẩm phán sẽ ban hành ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp vụ án có nhiều tình tiết phức tạm cần gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử.
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn của Luật Sư X về vấn đề: “ Chia đất thế nào khi người thừa kế chết trước người viết di chúc? “. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên; để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn; giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến thành lập công ty; tạm dừng công ty, mẫu đơn xin giải thể công ty; giấy phép bay flycam; xác nhận tình trạng hôn nhân , đăng ký nhãn hiệu, …. của luật sư X, hãy liên hệ: 0833 102 102.
Hoặc qua các kênh sau:
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Có thể bạn quan tâm:
- Xe máy bật xi nhan trái khi rẽ phải có bị xử phạt không?
- Tra cứu thông tin giấy phép lái xe
- Kinh doanh đồ ăn vỉa hè có bị xử phạt hay không?
- Bảo hiểm nghề nghiệp công chứng viên được quy định như thế nào?
Câu hỏi thường gặp
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Như vậy, chỉ khi người để lại di chúc chết thì di chúc mới có hiệu lực. Đồng thời, thời điểm người có tài sản chết thì Điều 611 Bộ luật Dân sự định nghĩa đây là thời điểm mở thừa kế.
Theo quy định của pháp luật, di chúc có hiệu lực từ thời điểm người để lại di chúc chết và có hiệu lực đến hết thời hiệu chia thừa kế ba mươi năm với bất động sản, mười năm với động sản. Đặc biệt, nếu trong thời hiệu này, dù di sản đã được chia thì vẫn có thể yêu cầu chia lại theo di chúc.