Khi nào bị can, bị cáo bị kê biên tài sản? Có phải mọi trường hợp phạm tội đều bị kê biên tài sản không? Trình tự thủ tục kê biên tài sản được tiến hành như thế nào?… Đây là vấn đề được nhiều bạn đọc quan tâm tìm hiểu. Do đó, trong nội dung bài viết này; Luật sư X sẽ giới thiệu đến bạn đọc quy định của pháp luật về vấn kê biên tài sản của bị can, bị cáo.
Cơ sở pháp lý
Nội dung tư vấn
Bị can, bị cáo bị kê biên tài sản trong những trường hợp nào?
Căn cứ khoản 1 Điều 128 Bộ luật tố tụng hình sự 2015; quy định về kê biên tài sản của bị can, bị cáo như sau:
Điều 128. Kê biên tài sản
1, Kê biên tài sản chỉ áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tiền hoặc có thể bị tịch thu tài sản hoặc để bảo đảm bồi thường thiệt hại.
Như vậy, không phải mọi bị can, bị cáo đều bị kê biên tài sản. Mà chỉ những bị can, bị cáo phạm tội có quy định hình phạt tiền; hoặc có thể bị tịch thu tài sản; hoặc để bảo đảm bồi thường thiệt hại; thì có thể bị áp dụng biện pháp kê biên tài sản.
Về nguyên tắc, chỉ kê biên phần tài sản tương ứng với mức có thể bị phạt tiền; bị tịch thu hoặc phải bồi thường thiệt hại. Tài sản bị kê biên được giao cho chủ tài sản hoặc người quản lý hợp pháp hoặc người thân thích của họ bảo quản. Người được giao bảo quản mà có hành vi tiêu dùng; chuyển nhượng, đánh tráo, cất giấu; hủy hoại tài sản bị kê biên; thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật hình sự.
Ai có thẩm quyền ra lệnh kê biên tài sản của bị can, bị cáo?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 128 Bộ luật tố tụng hình sự 2015; quy định thẩm quyền kê biên tài sản như sau:
Điều 128. Kê biên tài sản
2, Những người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 113 của Bộ luật này, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền ra lệnh kê biên tài sản. Lệnh kê biên của những người được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 113 của Bộ luật này phải được thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp trước khi thi hành.
Như vậy, người có thẩm quyền kê biên tài sản bao gồm:
+ Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp. Và lệnh kê biên tài sản của thủ trưởng, phó thủ trưởng Cơ quan điều tra phải được thông báo ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp trước khi thi hành.
+ Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp.
+ Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử.
+ Thẩm phán chủ tọa phiên tòa.
Trình tự thủ tục kê biên tài sản của bị can, bị cáo
Khi tiến hành kê biên tài sản của bị can, bị cáo phải có mặt những người:
+ Bị can, bị cáo hoặc người đủ 18 tuổi trở lên trong gia đình hoặc người đại diện của bị can, bị cáo;
+ Đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn nơi có tài sản bị kê biên;
+ Người chứng kiến.
Người tiến hành kê biên phải lập biên bản; ghi rõ tên và tình trạng từng tài sản bị kê biên. Biên bản được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật tố tụng hình sự; phải được đọc cho những người có mặt nghe và cùng ký tên. Ý kiến, khiếu nại của bị can, bị cáo hoặc người đủ 18 tuổi trở lên trong gia đình hoặc người đại diện của bị can, bị cáo (nếu có) liên quan đến việc kê biên được ghi vào biên bản; có chữ ký xác nhận của họ và của người tiến hành kê biên.
Biên bản kê biên được lập thành bốn bản; trong đó một bản được giao cho bị can, bị cáo hoặc người đủ 18 tuổi trở lên trong gia đình hoặc người đại diện của bị can, bị cáo ngay sau khi kê biên xong; một bản giao ngay cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi có tài sản bị kê biên, một bản gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp và một bản đưa vào hồ sơ vụ án.
Hy vọng những thông tin Luật sư X cung cấp hữu ích với bạn đọc!
Để biết thêm thông tin chi tiết, tham khảo thêm dịch vụ tư vấn của Luật sư X hãy liên hệ 0833102102
Mời bạn xem thêm: Kê biên tài sản đang tranh chấp theo quy định của Bộ luật TTDS?
Câu hỏi thường gặp
Trong tố tụng hình sự, kê biên tài sản là biện pháp cưỡng chế nhà nước được áp dụng đối với bị can, bị cáo mà theo quy định của luật có thể bị phạt tiền hoặc đối với người phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án hủy bỏ biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản khi thấy không còn cần thiết.
Đối với biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản trong giai đoạn điều tra, truy tố thì việc hủy bỏ hoặc thay thế phải thông báo cho Viện kiểm sát trước khi quyết định.
Biện pháp kê biên tài sản của bị can, bị cáo phải được hủy bỏ khi thuộc một trong các trường hợp:
+ Đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án;
+ Đình chỉ điều tra đối với bị can, đình chỉ vụ án đối với bị can;
+ Bị cáo được Tòa án tuyên không có tội;
+ Bị cáo không bị phạt tiền, tịch thu tài sản và bồi thường thiệt hại.
