Xin chào Luật sư X, tôi có một chiếc xe tải cũ chuyên dùng để chở các mặt hàng nông sản, vật liệu xây dựng, chiếc xe đã giúp kinh tế nhà tôi cải thiện lên rất nhiều. Tuy nhiên, xe đã hết niên hạn từ lâu và tôi không đủ tài chính để mua một chiếc xe mới thì khi sử dụng có bị phạt không? Xin được tư vấn.
Chào bạn, hiện nay, khi tham gia giao thông chúng ta đã không còn xa lạ với hình ảnh những chiếc xe đời cũ hư hỏng, cũ nát tham gia lưu thông. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Xe dùng để chở hàng hóa nên không cần sử dụng xe mới, xe đạt chuẩn hoặc do khả năng tài chính của chủ sở hữu xe dẫn đến nhiều xe đã hết niên hạn sử dụng nhưng vẫn nhỡn nhơ ngoài đường. Vậy xe hết niên hạn sử dụng phải làm sao? Sử dụng xe hết niên hạn sử dụng có bị xử phạt? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu nhé.
Căn cứ pháp lý
- Nghị định số 95/2009/NĐ-CP
- Thông tư 21/2010/TT-BGTVT
- Nghị định 123/2021/NĐ-CP
- Nghị định 100/2019/NĐ-CP xử phạt vi phạm giao thông đường bộ và đường sắt
Niên hạn sử dụng xe là gì?
Niên hạn sử dụng của xe ô tô là thời gian được cho phép sử dụng xe theo quy định của Pháp luật Việt Nam. Nếu xe đã hết niên hạn sử dụng nhưng vấn được dùng để lưu thông trên đường hoặc sử dụng dưới mục đích chở người hay chở hàng thì đều bị xử phạt hành chính, thu hồi xe và giam bằng lái theo quy định.
Các loại xe được quy định niên hạn sử dụng xe ô tô theo Nghị định 95/2009/NĐ-CP bao gồm cả các loại xe chở người trên 9 chỗ cho đến các loại xe chở hàng, xe bán tải,… Hầu hết các loại xe ô tô lưu thông đường bộ hiện nay đều được quy định về niên hạn sử dụng xe. Tuy nhiên vẫn có loại xe không có niên hạn đó chính là ô tô chở người dưới 9 chỗ cả ghế tài xế, hay còn gọi là ô tô con.
Niên hạn sử dụng của các loại xe ô tô hiện đang được thực hiện theo quy định tại Điều 4 Nghị định 95/2009/NĐ-CP; Điều 5, Điều 6 và Điều 7 Thông tư 21/2010/TT-BGTVT như sau:
| Loại phương tiện | Niên hạn sử dụng |
| Ô tô chở người đến 09 chỗ ngồi (kể cả chỗ người lái); ô tô chuyên dùng; rơ moóc, sơ mi rơ moóc | Không áp dụng niên hạn sử dụng |
| Xe ô tô chở hàng | Không quá 25 năm |
| Xe ô tô chở người | Không quá 20 năm |
| Xe ô tô chuyển đổi công năng từ các loại xe khác thành xe chở người trước 01/01/2002 | Không quá 17 năm |
| Ô tô chở người quá niên hạn sử dụng được chuyển đổi thành chở hàng | Không quá 25 năm |
| Ô tô chở người từ 10 chỗ ngồi trở lên (kể cả chỗ người lái), ô tô chở người chuyên dùng chuyển đổi thành ô tô chở người dưới 09 chỗ | Không quá 20 năm |
| Ô tô chở hàng chuyển đổi thành ô tô chuyên dùng | Không quá 25 năm |
| Ô tô chuyên dùng, ô tô chở người đến 09 chỗ ngồi (kể cả chỗ người lái) chuyển đổi thành chở hàng | Không quá 25 năm |
| Ô tô chở hàng đã chuyển đổi thành ô tô chở người trước 01/01/2002 | Không quá 17 năm |
Cách xác định niên hạn xe
Niên hạn của một chiếc xe ô tô sẽ được xác định dựa theo năm sản xuất của chiếc xe đó, trong một số trường hợp đặc biệt thì niên hạn xe ô tô còn được tính theo năm đăng ký xe lần đầu của chiếc xe đó, tuy nhiên phần lớn đều được tính theo năm sản xuất. Các khách hàng khi mua xe cần chú ý đến năm sản xuất của chiếc xe đó để biết chính xác niên hạn sử dụng của xe là đến khi nào.
Trong trường hợp, chiếc xe của bạn được tính từ năm sản xuất của chiếc xe đó thì có thể xác định theo thứ tự ưu tiên như sau: Số VIN, số khung xe, các tài liệu kỹ thuật, thông tin trên nhãn mác của nhà sản xuất hay các loại hồ sơ lưu trữ, hồ sơ do cơ quan công an quản lý, chứng từ nhập khẩu.
Với các dòng xe ô tô đã qua cải tạo hay đã được chuyển đổi công năng sử dụng thì thời điểm áp dụng niên hạn sẽ tính là từ năm sản xuất đến trước lúc chuyển đổi. Theo quy định của nhà nước thì thời hạn sử dụng xe ô tô chở hàng sẽ là 25 năm, nhưng xe chở người trên 10 chỗ ngồi sẽ là 20 năm. Niên hạn sử dụng xe con có thể chở dưới 9 người bao gồm cả người lái thì sẽ không có.
Trong trường hợp nếu như bạn mua lại xe cũ từ một người khác thì tốt nhất nên dựa theo các tiêu chí ưu tiên phía trên để xác định xe đã sử dụng được bao nhiêu năm để biết niên hạn sử dụng xe còn bao lâu để sử dụng theo đúng quy định. Theo nhiều chuyên gia tư vấn thì nếu như xe ô tô không có ít nhất 1 trong các loại giấy tờ, hồ sơ trên thì coi như là đã hết niên hạn sử dụng xe, vậy nên khi mua xe ô tô cũ, tuyệt đối đừng bỏ qua bước kiểm tra này.
Xe hết niên hạn sử dụng phải làm sao?
Công khai xe hết niên hạn trên trang điện tử
Theo quy định tại Thông tư số 58/2020 của Bộ Công an về quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, cơ quan quản lý đăng ký xe có trách nhiệm thông báo cho chủ xe đã hết niên hạn về việc thu hồi đăng ký, biển số xe. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày thông báo, nếu chủ xe không tự giác nộp lại, cơ quan đăng ký thu hồi trên hệ thống đăng ký xe và thông báo cho công an các đơn vị, địa phương. Căn cứ danh sách xe ôtô hết niên hạn sử dụng do cơ quan đăng ký xe cung cấp, Công an cấp xã nơi chủ xe cư trú thông báo, tiến hành thu hồi đăng ký, biển số xe và gửi cho cơ quan quản lý đăng ký xe.
Theo quy định tại Nghị định 100/2019 của Chính phủ, trường hợp chủ phương tiện không chấp hành việc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký, biển số bị phạt 2-4 triệu đồng (chủ xe cá nhân) và 4-8 triệu đồng (chủ xe là tổ chức). Trường hợp xe đã hết niên hạn tham gia giao thông đường bộ, người điều khiển phương tiện bị phạt 4-6 triệu đồng, tước GPLX 1-3 tháng và tịch thu phương tiện.
Có thể nói, hành lang pháp lý cho việc quản lý, loại trừ xe hết niên hạn sử dụng đã khá rõ ràng. Tuy nhiên, trên thực tế loại xe này vẫn vô tư hoạt động.
Theo Chiến lược quốc gia bảo đảm trật tự ATGT đường bộ giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 được Chính phủ phê duyệt, một trong những mục tiêu đưa ra là trong những năm tới phải ngăn chặn, loại bỏ hoàn toàn xe cơ giới hết niên hạn sử dụng tham gia giao thông, tất cả trường hợp xe hết niên hạn đều được đăng tải công khai (biển số, địa chủ chủ xe) trên trang điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam để phục vụ lực lượng chức năng, người dân tra cứu. Tại mỗi địa phương, các trung tâm đăng kiểm được giao nhiệm vụ cập nhật và thông báo danh sách xe hết niên hạn cho Phòng CSGT, Thanh tra Sở GTVT để phục vụ công tác kiểm tra, xử lý vi phạm.
Không phải gia đình nào cũng có đủ điều kiện chấp hành, thay mới phương tiện, nhiều trường hợp đó còn là phương tiện mưu sinh. “Vì thế, cần có sự hỗ trợ từ ngân sách cùng nguồn lực xã hội hóa, với một cách làm linh hoạt. Khi chủ xe thấy việc tiêu hủy phương tiện dễ dàng và có lợi hơn là chịu rủi ro khi lưu hành phương tiện hết niên hạn, lúc đó chế tài mới phát huy hiệu quả”. Một chuyên gia an toàn giao thông khác thì nêu giải pháp nên quy định thời hạn thu hồi cụ thể. Ví như căn cứ danh sách xe ôtô hết niên hạn sử dụng, xe không được phép lưu hành, ngành đăng kiểm nên phối hợp với Công an xã, phường, thị trấn nơi chủ xe cư trú để thông báo, yêu cầu tổ chức, cá nhân có xe hết niên hạn sử dụng đến cơ quan Cảnh sát giao thông làm thủ tục thu hồi giấy chứng nhận đăng ký, biển số xe. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày thông báo, nếu chủ xe không tự giác đến làm thủ tục thì phối hợp với Công an cấp xã thu hồi giấy chứng nhận đăng ký, biển số xe.
Sử dụng xe quá niên hạn bị phạt bao nhiêu tiền?
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 123/2021/NĐ-CP sửa đổi các Nghị định xử phạt vi hành chính trong lĩnh vực hàng hải, giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.
Cụ thể tại Khoản 9 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP sửa đổi bổ sung điểm b Khoản 7 Điều 16 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, trong đó, nâng mức phạt tiền lên từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng đối với hành vi:
“b) Điều khiển xe (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc) quá niên hạn sử dụng tham gia giao thông (đối với loại xe có quy định về niên hạn sử dụng)”.
Hiện hành theo quy định tại điểm b Khoản 5 Điều 16 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc) quá niên hạn sử dụng tham gia giao thông (đối với loại xe có quy định về niên hạn sử dụng) bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng.
Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 9 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Điều 16 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe vi phạm còn có thể bị:
- Tịch thu phương tiện (trừ trường hợp xe ô tô từ 10 chỗ ngồi trở lên kinh doanh vận tải hành khách có niên hạn sử dụng vượt quá quy định về điều kiện kinh doanh của hình thức kinh doanh đã đăng ký nhưng chưa quá 20 năm tính từ năm sản xuất, xe ô tô dưới 10 chỗ ngồi kinh doanh vận tải hành khách)
- Tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
Như vậy, từ ngày 01/01/2022, người điều khiển ô tô quá niên hạn có thể bị xử phạt lên đến 12.000.000 đồng. Đồng thời, còn có thể bị tịch thu phương tiện, tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 đến 03 tháng.
Xe hết niên hạn sử dụng có bị tịch thu?
Như đã chỉ ra nếu xe hết niên hạn sử dụng tham gia giao thông mà bị phát hiện, các chiến sĩ Cảnh sát giao thông sẽ tiến hành tịch thu xe theo quy định.
Vậy nếu không sử dụng xe hết niên hạn tham gia giao thông hoặc có sử dụng nhưng không bị phát hiện, xe hết niên hạn sẽ được xử lý như thế nào?
Hiện nay, theo Điều 15 Thông tư 58/2020/TT-BCA, xe hết niên hạn sử dụng thuộc một trong các trường hợp bị thu hồi giấy đăng ký xe và biển số xe.
Cũng theo Điều 17 Thông tư 58, căn cứ danh sách ô tô hết niên hạn sử dụng tại thông báo của Cục Đăng kiểm Việt Nam, cơ quan đăng ký xe sẽ thông báo cho chủ xe về việc thực hiện thu hồi giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe.
Trong vòng 30 ngày kể từ ngày được thông báo mà chủ xe không tự giác nộp lại đăng ký, biển số xe thì cơ quan đăng ký xe sẽ thực hiện thu hồi đăng ký, biển số xe trên hệ thống đăng ký quản lý xe và thông báo cho Công an các đơn vị, địa phương để xử lý theo quy định của pháp luật.
Có thể bạn quan tâm
- Có nên mua đất quy hoạch khu công nghiệp không?
- Quy định về thuê đất trong khu công nghiệp hiện nay
- Tiêu chuẩn cơ sở vật chất trường mầm non hiện nay
- Đóng bảo hiểm bao nhiêu năm thì được nghỉ hưu và hưởng lương hưu?
- Xăng dầu có được giảm thuế GTGT không?
- Công ty sử dụng tài khoản cá nhân có được không?
Thông tin liên hệ
Trên đây là nội dung Luật sư X tư vấn về vấn đề “Xe hết niên hạn sử dụng phải làm sao?“. Mong rằng mang lại thông tin hữu ích cho bạn đọc. Nếu quý khách hàng có thắc mắc về các vấn đề pháp lý liên quan như: trích lục khai sinh online, tìm hiểu về thủ tục giải thể công ty bị đóng mã số thuế; hay tìm hiểu về mẫu hồ sơ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, tra số mã số thuế cá nhân; … xin vui lòng liên hệ qua hotline: 0833102102 để nhận được sự tư vấn nhanh chóng.
- FaceBook: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
– Ô tô chở người đến 09 chỗ ngồi (kể cả chỗ người lái).
– Ô tô chuyên dùng; rơ moóc, sơ mi rơ moóc.
Bất cứ một sản phẩm nào đều có thời gian sử dụng, nếu quá thời hạn sử dụng thì buộc phải bỏ đi và thay thế cái mới để đảm bảo an toàn và xe ô tô cũng là một loại sản phẩm như thế. Có 2 ý nghĩa của việc xét niên hạn xe:
– Giúp loại bỏ được những chiếc xe đã quá cũ quá niên hạn không còn đảm bảo an toàn cho việc lưu thông trên đường cũng như chuyên chở hàng hóa hoặc hành khách.
– Hệ thống khí thải của xe sau một thời gian sử dụng chắc chắn đã có nhiều hư hỏng hoặc không còn phù hợp với những yêu cầu của các cơ quan quản lý, chính vì thế mà chúng cần được loại bỏ để đảm bảo môi trường không khí không bị ô nhiễm.
Chất lượng xe còn phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng, quá trình bảo trì bảo dưỡng… nên có những xe lưu hành hơn chục năm vẫn còn tốt, số lượng đó không nhiều, trong khi các quy định, luật thì mang yếu tố chung nhất, áp dụng cho đại đa số.
Không chỉ ban hành về niên hạn đối với xe máy mà cần quy định trong quá trình sử dụng cần phải kiểm định lại. Quy trình kiểm định này sẽ kiểm tra các yếu tố về kỹ thuật và cả yếu tố về môi trường, có thể hiểu là quy trình kiểm định sẽ bao gồm cả vấn đề kiểm soát khí thải.
Tuy nhiên do chi phí kiểm định cao, có quá nhiều xe máy nên thời gian bao lâu cần kiểm định xe nhằm đảm bảo hiệu quả là việc cần nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi ban hành các quy định.
