Xây dựng trên lối đi chung có được không?

Câu hỏi: Chào luật sư, gia đình tôi đang xây nhà mới, hiện nay đã hoàn thiện gần xong và tôi đang có ý định lợp phần mái che ra trước cửa nhà tôi, nếu tôi lợp phần mái che này thì sẽ thành lợp ra ngữa nghĩ và chiếm vào một phần của lối đi chung. Luật sư cho tôi hỏi là tôi “Xây dựng trên lối đi chung” như vậy thì có được phép hay không ạ?. Tôi xin cảm ơn.

Lối đi chung là phần đất được các hộ gia đình, cá nhân cùng sử dụng vậy nên việc xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp liên quan đến lối đi chung rất thường xuyên xảy ra. sau đây mời các bạn hãy cùng Luật sư X tìm hiểu các quy định đến lối đi chung qua bài viết dưới đây của chúng tôi nhé.

Quy định của pháp luật về lối đi chung

Ta có thể hiểu lối đi chung là phần diện tích đất do các chủ sử dụng đất cắt ra một phần đất của nhà mình để sử dụng làm lối đi ra đường giao thông công cộng. Vậy nên đây chính là phần đất thuộc sở hữu chung của những hộ gia đình, cá nhân này. Theo đó, khi muốn sử dụng, xây dựng liên quan đến phần đất này phải có sự thỏa thuận của các bên.

Hiện nay pháp luật không có quy định cụ thể giải thích về lối đi chung.

Tuy nhiên, có thể hiểu, lối đi qua được nhiều cá nhân, hộ gia đình sử dụng cùng mục đích để đi lại được xem là lối đi chung

Căn cứ tại Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

“Điều 254. Quyền về lối đi qua

1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”

Như vậy, vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi chung sẽ do các bên thỏa thuận.

Việc thỏa thuận cần bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên, trường hợp xảy ra tranh chấp về lối đi chung thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

Căn cứ theo Điều 248 Bộ luật Dân sự 2015:

Nguyên tắc thực hiện quyền đối với bất động sản liền kề

Việc thực hiện quyền đối với bất động sản liền kề theo thỏa thuận của các bên. Trường hợp các bên không có thỏa thuận thì thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:

1. Bảo đảm nhu cầu hợp lý của việc khai thác bất động sản hưởng quyền phù hợp với mục đích sử dụng của cả bất động sản hưởng quyền và bất động sản chịu hưởng quyền.

2. Không được lạm dụng quyền đối với bất động sản chịu hưởng quyền.

3. Không được thực hiện hành vi ngăn cản hoặc làm cho việc thực hiện quyền đối với bất động sản hưởng quyền trở nên khó khăn.

Như vậy, nguyên tắc sử dụng lối đi chung phải đáp ứng các điều kiện:

– Bảo đảm nhu cầu hợp lý của việc khai thác bất động sản hưởng quyền phù hợp với mục đích sử dụng của cả bất động sản hưởng quyền và bất động sản chịu hưởng quyền.

– Không được lạm dụng quyền đối với bất động sản chịu hưởng quyền.

– Không được thực hiện hành vi ngăn cản hoặc làm cho việc thực hiện quyền đối với bất động sản hưởng quyền trở nên khó khăn.

Xây dựng trên lối đi chung được không?

Như đã phân tích ở trên, lối đi chung là phần đất chung của nhiều hộ gia đình, cá nhân vậy nên phần diện tích đất này phải được sử dụng chung, chứ khôgn được tự ý sử dụng theo ý thích của mình. Vậy thì trường hợp người sử dụng đất xây dựng trên lối đi chung được pháp luật hiện hành quy định như thế nào?. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé.

Đối với trường hợp lợp mái nhà ra giữa ngõ

Việc đưa lan can và lợp mái nhà ra giữa ngõ được quy định tại Thông tư 22/2019/TT-BXD về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng

2.6.7 Quy định về các chi tiết kiến trúc của công trình tiếp giáp với tuyến đường

– Các chi tiết kiến trúc của công trình do đồ án quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị và quy chế về quy hoạch kiến trúc tại từng khu vực quy định;

– Trường hợp chỉ giới xây dựng trùng với chỉ giới đường đỏ, các quy định trên phải đảm bảo nguyên tắc sau: Không cản trở các hoạt động giao thông tại lòng đường; đảm bảo an toàn, thuận tiện cho các hoạt động đi bộ trên vỉa hè; Không làm ảnh hưởng đến hệ thống cây xanh, công trình hạ tầng kỹ thuật nổi và ngầm trên tuyến phố; Đảm bảo tính thống nhất về cảnh quan trên tuyến phố hoặc từng đoạn phố; Đảm bảo tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy và các hoạt động của phương tiện chữa cháy;

– Trường hợp chỉ giới xây dựng lùi vào so với chỉ giới đường đỏ, phải đảm bảo nguyên tắc sau: Không một bộ phận, chi tiết kiến trúc nào của công trình được vượt quá chỉ giới đường đỏ; Đảm bảo tính thống nhất về cảnh quan trên tuyến phố hoặc từng đoạn phố; Đảm bảo tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy và hoạt động của phương tiện chữa cháy.

Như vậy, căn cứ vào quy định trên thì khi xây nhà, nhà đối diện hoàn toàn được đua phần lan can từ tầng 2 và lợp mái nhà ra giữa ngõ nếu đáp ứng được nguyên tắc không cản trở các hoạt động giao thông tại lòng đường, đảm bảo an toàn, thuận tiện cho các hoạt động đi bộ trên vỉa hè, không làm ảnh hưởng đến hệ thống cây xanh, công trình hạ tầng kỹ thuật nổi và ngầm trên tuyến phố;

đảm bảo tính thống nhất về cảnh quan trên tuyến phố hoặc từng đoạn phố; đảm bảo tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy và các hoạt động của phương tiện chữa cháy. Các chi tiết kiến trúc của công trình do đồ án quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị và quy chế về quy hoạch kiến trúc tại từng khu vực quy định

Đối với trường hợp xây dựng bậc thềm, công trình khác trên lối đi chung

Khi lối đi chung đã được nhà nước giao cho cho các hộ thì việc sử dụng diện tích lối đi chung là sẽ do các bên tự thỏa thuận.

Nếu như là lối đi chung, thì người dân sẽ chỉ được phép xây dựng bậc thềm, công trình khác trong phần đất của nhà mình, trên phần lối đi chung thì người xây dựng phải thỏa thuận và có sự đồng ý gia đình hàng xóm.

Nếu như lối đi của người xây dựng nằm trong phần diện tích đất của họ mà không phải lối đi chung thì sẽ hoàn toàn được quyền xây trong phần đất nhà mình.

Lối đi chung thể hiện trong sổ đỏ như thế nào?

Lối đi chung cũng là một phần diện tích đất được quy định trong các văn bản pháp luật có liên quan, vậy nên phần diện tích đất này cũng sẽ được ghi nhận và thể hiện trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ gia đình cá nhân sử dụng phần lối đi chung đó. Việc thể hiện các thông tin này đã được pháp luật quy định cụ thể như sau:

Căn cứ tại Điều 12 Thông tư số 23/2014/TT-BTNMT quy định như sau:

Sơ đồ thửa đất, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên Giấy chứng nhận

1. Sơ đồ thửa đất được thể hiện theo quy định như sau:
a) Sơ đồ thửa đất thể hiện các thông tin gồm:

– Hình thể thửa đất, chiều dài các cạnh thửa;

– Số hiệu thửa hoặc tên công trình giáp ranh, chỉ dẫn hướng Bắc – Nam;

– Chỉ giới, mốc giới quy hoạch sử dụng đất, chỉ giới, mốc giới hành lang bảo vệ an toàn công trình trên thửa đất cấp Giấy chứng nhận được thể hiện bằng đường nét đứt xen nét chấm kèm theo ghi chú loại chỉ giới, mốc giới;

– Trường hợp thửa đất hợp nhất từ nhiều thửa khác có nguồn gốc, thời hạn sử dụng đất khác nhau hoặc có phần đất sử dụng riêng của một người và phần đất sử dụng chung của nhiều người thì thể hiện ranh giới giữa các phần đất bằng đường nét đứt xen nét chấm, kèm theo ghi chú thích theo mục đích của đường ranh giới đó.
Trường hợp đất có nhà chung cư mà diện tích đất sử dụng chung của các chủ căn hộ là một phần diện tích của thửa đất thì phải thể hiện phạm vi ranh giới phần đất sử dụng chung đó;

b) Những trường hợp không thể hiện sơ đồ gồm:

– Cấp một Giấy chứng nhận chung cho nhiều thửa đất nông nghiệp;

– Đất xây dựng công trình theo tuyến. Ví dụ: “Đường giao thông, đường dẫn điện, đường dẫn nước của tổ chức đầu tư xây dựng theo hình thức BOT.”

Sơ đồ thửa đất, thể hiện các thông tin gồm:

– Hình thể thửa đất, chiều dài các cạnh thửa;

– Số hiệu thửa hoặc tên công trình giáp ranh, chỉ dẫn hướng Bắc – Nam;

Như vậy, lối đi chung trên Sổ đỏ được thể hiện bằng đường nét đứt xen nét chấm, kèm theo ghi chú thích theo mục đích của đường ranh giới đó.

Khuyến nghị

Đội ngũ luật sư, luật gia cùng chuyên viên, chuyên gia tư vấn pháp lý với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, chúng tôi có cung cấp dịch vụ tư vấn luật xây dựng Luật sư X với phương châm “Đưa luật sư đến ngay tầm tay bạn” chúng tôi đảm bảo với quý khách hàng sự UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – CHUYÊN NGHIỆP.

Thông tin liên hệ:

Vấn đề “Xây dựng trên lối đi chung” đã được chúng tôi cung cấp qua thông tin bài viết trên. Luật sư X luôn có sự hỗ trợ nhiệt tình từ các chuyên viên tư vấn pháp lý, quý khách hàng có vướng mắc hoặc nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý liên quan như là tư vấn pháp lý về lệ phí hợp thửa đất vui lòng liên hệ đến hotline 0833102102. Chúng tôi sẽ giải quyết các khúc mắc của khách hàng, làm các dịch vụ một cách nhanh chóng, dễ dàng, thuận tiện.

Mời bạn xem thêm:

Câu hỏi thường gặp

Quy định lối đi chung tối thiểu bao nhiêu mét?

Pháp luật hiện nay không quy định về kích thước tối thiểu hay tối đa của lối đi chung tối thiểu bao nhiêu mét. Bởi vì việc đặt ra một kích thước cụ thể sẽ gây khó khăn khi áp dụng, do trên thực tế các trường hợp cần mở lối đi chung rất đa dạng và sẽ không đảm bảo được quyền lợi của các bên.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 254 BLDS 2015 thì vị trí; giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận; bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án; cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
Riêng đối với trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu; chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong; và lối đi này phải đảm bảo có mặt cắt ngang tối thiểu theo quy định của từng địa phương. Ví dụ: Thửa đất tách thuộc địa bàn thành phố Hà Nội thì phải đảm bảo các điều kiện về vị trí; kích thước, diện tích … vv theo quy định tại Quyết định 20/2017/UBND thành phố Hà Nội ngày 01/06/2017; thì ngõ đi phải đảm bảo có mặt cắt ngang từ 1m đến 2m tùy từng trường hợp.
Như vậy, pháp luật hiện hành không có quy định về kích thước cụ thể của lối đi chung vì vậy các bên cần thỏa thuận với nhau hoặc yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền xác định kích thước cho lối đi sao cho đi lại thuận tiện và ít gây phiền hà cho các bên.

Xử lý hành vi lấn chiếm lối đi chung như thế nào?

Tùy thuộc vào hành vi lấn chiếm, cá nhân, hộ gia đình, tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt theo các mức phạt khác nhau, gồm:
– Xử phạt đối với hành vi xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung như sau (Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP):
Phạt tiền từ 80 – 100 triệu đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;
Phạt tiền từ 100 – 120 triệu đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;
Phạt tiền từ 180 – 200 triệu đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.
– Xử phạt các hành vi vi phạm quy định về sử dụng, khai thác trong phạm vi đất dành cho đường bộ như sau (Điều 12 Nghị định 100/2019/NĐ-CP):
+ Phạt tiền từ 100 – 200.000 đồng đối với cá nhân, từ 200 – 400.000 đồng đối với tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
Bán hàng rong hoặc bán hàng hóa nhỏ lẻ khác trên lòng đường đô thị, trên vỉa hè các tuyến phố có quy định cấm bán hàng;
Phơi thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản trên đường bộ; đặt máy tuốt lúa trên đường bộ.
+ Phạt tiền từ 500.000 – 01 triệu đồng đối với cá nhân, từ 01 – 02 triệu đồng đối với tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
Dựng cổng chào hoặc các vật che chắn khác trái quy định trong phạm vi đất dành cho đường bộ gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn giao thông đường bộ;
Treo băng rôn, biểu ngữ trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông đường bộ;
Đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo trên đất của đường bộ ở đoạn đường ngoài đô thị.
+ Phạt tiền từ 02 – 03 triệu đồng đối với cá nhân, từ 04 – 06 triệu đồng đối với tổ chức thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
Dựng rạp, lều quán, cổng ra vào, tường rào các loại, công trình khác trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ;
Sử dụng trái phép lòng đường đô thị, hè phố để: Họp chợ; kinh doanh dịch vụ ăn uống; bày, bán hàng hóa; sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị; rửa xe; đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo; xây, đặt bục bệ; làm mái che hoặc thực hiện các hoạt động khác gây cản trở giao thông…